Dode cellen zorgen er voor dat afweercellen (BMDC=beenmergdendrietcellen) rijpen en tot de aanval overgaan (afb: Cell)

Dode kankercellen zouden een krachtig vaccin zijn dat het eigen afweersysteem aanmoedigt tumoren aan te pakken, zo blijkt uit onderzoek van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie en de Universiteit Gent.  De kankercellen moeten wel via necroptose, geprogrammeerde celdood bij ontsteking, om het leven zijn gekomen. De methode zou in ieder geval al met succes zijn toegepast bij muizen.
Probleem bij het bestrijden van kanker is dat kankercellen niet zo gauw dood te krijgen zijn en een ongebreidelde neiging hebben tot groeien en delen (vandaar dat ze ook wel woekercellen genoemd worden). Een belangrijke onderzoekslijn bij het zoeken naar kankertherapieën en -medicijnen is de (re)activering van het meestal door de kankercellen in slaap gesuste afweersysteem. De Vlaamse onderzoekers hebben een manier gevonden om kankercellen de necroptotische dood te laten sterven. Die dode kankercellen zetten het afweersysteem aan het werk en zorgen voor een grotere productie van het immuuneiwit interferon-gamma (IFN-g), die de strijd met de, nog levende, kankercellen aangaan.
De ontdekking opent nieuwe perspectieven voor kankermedicijnen die dit type celdood kunnen uitlokken, zegt onderzoeker Peter Vandenabeele. “Recentelijk wordt steeds duidelijker dat celdood een zeer belangrijke rol speelt in kanker en andere ziekten. Dit onderzoek illustreert dit perfect.”
Elke seconde sterven er zo’n eenmiljoen cellen in een gezond menselijk lichaam door geprogrammeerde celdood. Vandenabeele: “Deze stervende cellen worden efficiënt opgeruimd door afweercellen zonder een ontstekingsreactie uit te lokken. Uitschakeling van cellen door het uitlokken van celdood is een van de belangrijkste doelstellingen van de antikankertherapie en resulteert in een reductie van de tumormassa.”
De jongste tien jaar zijn diverse stoffen ontdekt die afweersysteem (re)activeren, maar tot nu toe was nog onbekend dat door necroptose overleden cellen ook het afweersysteem sterk stimuleren. “We hebben een systeem ontwikkeld dat necroptosis kan uitlokken in kankercellen. In ons onderzoek hebben we de afgedode kankercellen als een anti-tumorvaccin toegediend aan muizen die kanker ontwikkelen en we vonden een duidelijk beschermend effect. We bestuderen nu deze bevindingen in meer relevante tumormodellen en onderzoeken strategieën om het vaccin nog krachtiger te maken”, zegt medeonderzoekster  Tania Løve Aaes.

Bron: De Morgen