Er worden al jaren emissieloze schepen ontworpen. Hier een windschip van Terje Laden

De ICS, een organisatie van ’s werelds grootste rederijen, heeft een plan op tafel gelegd voor de ontwikkeling van klimaatneutrale schepen. Reders moeten om dat plan te verwezenlijken daarvoor een kleine bijdrage (2 dollar) leveren op elke ton brandstof die ze verstoken. Dat zou een halfmiljard dollar per jaar opleveren, zo’n 450 miljoen euro. Het plan heeft een looptijd van tien jaar. Milieuorganisaties stellen dat de inspanningen van de reders te schromelijk te kort schieten. Ook de scheepvaart zou aan strikte emissiedoelstellingen moeten voldoen en betalen voor de broeikasgasuitstoot.
“Dit is een erg positief voorstel”, zegt Guy Platten, secretaris-generaal van de ICS. “We moeten terug naar nuluitstoot (voor de scheepvaart; as) en dit is een transparante manier om het geld bij elkaar te krijgen dat daarvoor nodig is. We hebben daar jaren aangewerkt, met steun van onze leden.” Plattens assistent Simon Bennett liet doorschemeren dat als de reders niet in actie zouden komen de scheepvaart zou kunnen worden opgezadeld met iets ‘veel ergers’, zoals rantsoenering van broeikasgasemissies in de komende 20, 30 jaar.
Sommige milieuorganisaties stellen dat het voorstel niet leidt tot concrete vermindering van de uitstoot op de korte termijn. Volgens Doug Parr van GreenPeace heeft de scheepvaart zich al veel te lang onttrokken aan klimaatacties. “Het is niet slecht te investeren in nulemissieschepen, maar dit komt gevaarlijk dicht in de buurt van vertragingstactiek als er geen duidelijke reductiedoelstellingen worden genoemd. Als de scheepvaartsector wil dat mensen dit voorstel serieus nemen, dan zouden ze hun koers moeten veranderen en bindende doelstellingen moeten aanvaarden.”

Veel te weinig

Nico Muzi van Transport & Environment is nog negatiever over het plan. Hij stelt dat die 2 dollar 42 keer minder is dan de huidige prijs voor uitgestoten CO₂ in de EU. Hij vindt dat ook de scheepvaart zal moeten betalen voor haar kooldioxideuitstoot. De scheepvaart is verantwoordelijk voor 2% van de mondiale uitstoot van broeikasgassen en dat aandeel groeit bij een stijgende handel en door de klimaatacties in andere sectoren.

Tot nu hebben de scheep- en luchtvaart zich onttrokken aan de activiteiten om de broeikasgasuitstoot te verminderen. In Parijs is daar in 2015 bij het klimaatakkoord ook niks over afgesproken. De branche zelf is op dit terrein ook weinig actief. De Internationale Maritieme Organisatie (IMO) heeft het over een halvering van de uitstoot in 2050, terwijl tegen die tijd de uitstoot nul zou moeten zijn.

Scheepsbrandstof, vaak zware stookolie, is nogal smerig spul. Bij de verbranding komt relatief veel kooldioxide vrij naast allerlei andere troep zoals zwaveldioxide. De ICS presenteerde zijn plan aan de IMO en dat zal daar nog eens duchtig doorgesproken worden.

Bron: the Guardian