Kan scheikunde baat hebben bij de chemie van het leven?

Wilhelm Huck

Wilhelm Huck (afb: Radbouduniversiteit)

Stoffen worden in levende systemen ‘al spelend’ aangemaakt, waarmee wij aardlingen grote problemen hebben om die na te bootsen. Scheikundigen hebben allerlei soms vernuftige, soms rondweg grove manieren gevonden om stoffen te synthetiseren, maar al te vaak gaan die toch gepaard met veel geweld (hoge temperatuur en druk). Aleksander Pogodajev heeft in zijn promotieonderzoek aan de Radbouduniversiteit onderzoek gedaan naar een soort netwerken van chemische reacties die de soepelheid en verwevenheid van reacties in levende systemen moeten nabootsen.
Lees verder

De ontwerpen van Leonardo da Vinci in het echt (?)

Dassault in Frankrijk heeft via zijn platform 3DExperience lab mensen uitgedaagd de ontwerpen van Leonardo da Vinci in 3d te maken. dat heeft geleid tot verbluffende resultaten van honderden deelnemers. Sommige deelnemers willen hun 3d-ontwerp ook in het echt maken. Lees verder

Van Mendelejevgetallen en chemische ruimte tot materiaaleigenschappen

Hardheidskaart

Deze kaart geeft verbindingen aan met de grootste hardheid (afb: Artem Organov)

Ik zal wel iets gemist hebben, maar ik had nog nooit van Mendelejevgetallen gehoord. Mendelejev was de eerste die op het idee van een periodiek systeem der elementen kwam. Dat Mendelejevgetal schijnt een getal te zijn dat iets zegt over de eigenschappen van scheikundige verbindingen. In de jaren 80 zijn die berekend (geschat?) door de Britse in 2017 overleden natuurkundige David Pettifor, maar kennelijk heeft die stil gehouden hoe. Nu denken onderzoekers van het Russische Skoltechinstituut het mysterie te hebben opgelost en ‘kaarten’ te kunnen maken waarmee de eigenschappen van verbindingen kunnen worden voorspeld. Lees verder

“Ammoniak te produceren met een kwart van de energie”

Annemie Bogaerts

Annemie Bogaerts (afb: univ. van Antwerpen)

Het Haber-Boschprocedé om ammoniak te bereiden joeg ooit de landbouwrevolutie aan, maar dat proces vraagt een hele hoop energie. Antwerpse en Leuvense scheikundigen denken nu een duurzame en minder energieintensief proces te hebben gevonden. Dat nieuwe proces zou vier keer minder energie vergen dan het aloude Born-Haberproces (op papier, tenminste) Lees verder

Scheikunde verruilt reageerbuis voor ki

Kwantumscheikunde

OrbNet voorspelt eigenschappen van verbindingen (afb: CalTech)

Een scheikundige is voor velen nog steeds iemand die in potten en pannen stofjes staat te brouwen. Er bestaat wel zoiets als theoretische scheikunde, maar dat zijn natuurlijk geen echte scheikundigen. Tegenwoordig heet dat dan kennelijk kwantumscheikunde. Daarmee kan je, onder meer, vooraf de eigenschappen van een stof berekenen zonder die in reactiekolven hoeft te brouwen of hoe je die verbinding zou kunnen maken. Probleem is dat die kwantumscheikunde nogal veel rekentijd vergt, maar gelukkig (hoera!) dan hebben we de kunstmatige intelligentie nog, meer bepaald de zelflerende systemen. Onderzoekers van Caltech hebben met OrbNet een ki-systeem in elkaar ‘geschroefd’  waarmee ‘bakken en braden’ (in theorie, dan) een stuk eenvoudiger en sneller wordt.
Lees verder

Eerste kwantumsimulatie van een chemische reactie (?)

Sycamore Google

De Sycamore. Links de processor (rechts) in een cryostaat (afb: Google)

Onderzoekers van Google zouden voor het eerst een simulatie van een scheikundige reactie hebben uitgevoerd met een kwantumcomputer. Het is maar een eenvoudige reactie, maar het lijkt er op of kwantumtechnici op zoek zijn naar praktische toepassingen van de kwantumcomputer. Lees verder

Helft Nobelprijzen naar slechts vijf onderzoeksvelden

Andre(i) Geim

Andre(i) Geim (afb: WikiMedia Commons)

Meer dan de helft van de Nobelprijzen in de laatste decennia zijn naar vertegenwoordigers van slechts vijf onderzoeksvelden gegaan volgens een analyse van onderzoekers rond John Ioannidis van de Standforduniversiteit in Californië. Lees verder

Met atoomkrachtmicroscoop tokkelen aan chemische binding

Naald atoomkrachtmicroscoop

Naald atoomkrachtmicroscoop 3000 maal vergroot (afb: Wikimedia Commons)

Onderzoekers van de universiteit van Regensburg (D) hebben een manier gevonden om moleculen (of eigenlijk de bindingen tussen de atomen in een molecuul) te bespelen als een gitaarsnaar.  Dat deden ze met een atoomkrachtmicroscoop die ze als ‘plectrum’ een CO-molecuul hadden gegeven. Dat is een manier om de structuur van een molecuul te leren kennen. Lees verder

Organische verbindingen maken uitgaande van kooldioxide en water

Nanodraden

Het ‘bos’ van nanodraden die de bacteriën van energie voorziet (afb: Yanglab)

Er zijn plannen binnenkort naar Mars te gaan. Het enthousiasme van de potentiële Marsgangers is groot, maar Mars is een kale onherbergzame planeet. Nu hebben onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Californië zo’n acht jaar gewerkt aan een systeem dat kooldioxide en water als uitgangsstoffen neemt en met behulp van bacteriên en nanodraden organische verbindingen maakt. Op aarde zou zo’n systeem ook nuttig kunnen zijn, denken de onderzoekers. Het lijkt allemaal heel erg wat planten van nature doen. Lees verder

Superatomen aantrekkelijk als vervangers van elementaire atomen

Superatomen

Superatomen van gallium (afb: Tokyo Tech)

Een superatoom is een kluitje atomen dat zich gedraagt als een element. Onderzoekers zijn erg geïnteresseerd in superatoen aangezien daarmee, in principe, moleculen kunnen maken waarbij ze de ‘echte elementen’ niet nodig hebben. Dat zou handig zijn als het over elementen gaat die schaars en gewild zijn. Punt is natuurlijk die ‘handige’ superatomen te maken. In Japan hebben ze daar een begin mee gemaakt. Lees verder