‘Boodschappers’ voorspellen waar kanker uitzaait

'Boodschappers' van kanker

IMAGE: ‘Boodschappers’ in de longen van muizen werken aan de uitzaaiing van kanker (foto: Héctor Peinado)

Kankergezwellen sturen ‘boodschappers’ rond. Zij moeten er voor zorgen dat de uitzaaiende kankercellen in ‘vruchtbare bodem’ vallen. Deze exosomen zorgen voor de voor kankercellen noodzakelijke processen zoals ontsteking en bloedvatvorming. De eerste ‘boodschappers’ voorspellen waar de primaire tumor uitzaait, zo bleek uit onderzoek bij, onder meer, muizen. Lees verder

Kanker loert overal

KankerverwekkersHet was een heel gedoe dat verhaal van de wereldgezondheidsorganisatie dat vleeswaren en rood vlees als (mogelijk) kankerverwekkend bestempelde. De Britse krant the Guardian gaf vervolgens een lijstje van 116-dingen-waar-je-kanker-van-kan-krijgen. Ik ga ze niet allemaal opnoemen (dan moet je zelf maar kijken), maar ik loop even de lijst door. De lijst komt van het internationaal bureau voor kankeronderzoek.Op nummer 1 staat roken. Nummer 2 bruiningsapparaten (zonnebedden e.d.) en nr 3 de aluminiumproductie. Ik loop even de lijst langs en kom toch heel wat onverwachte kankerverwekkers tegen. Zo staat op de zesde plaats schoenen maken en repareren en een plaats lager schoorsteenvegen. Schilderen is gevaarlijk en ook alcohol drinken, als het om kanker gaat. Ook tabak kauwen lijkt niet erg gezond. Vleeswaren staat op nummer 39 (nieuw binnengekomen). Opmerkelijk is dat ook het kankermiddel tamoxifen op de lijst staat evenals anticonceptiepillen en ciclosporine, dat is bedoeld om afweerreacties te onderdrukken bij mensen met een donororgaan. Zonnestraling is kankerverwekkend, maar ook zand (siliciumoxide). Als je die lijst leest is het bijna een godswonder dat je geen kanker krijgt. Rood vlees staat er nog niet op. Daarbij gaat het om een verdenking.

Bron: the Guardian

Olifanten weinig last van kanker door ‘reservegenen’

Olifanten in de savanne Kanker wordt beschouwd als een ziekte die het gevolg is van mutaties veroorzaakt door opeenvolgende celdelingen. Olifanten worden ouder dan mensen en hun cellen delen dientengevolge vaker en toch komt kanker weinig voor bij olifanten. Joshua Schiffman en medeonderzoekers hebben die zogeheten Peto-paradox onderzocht en zij kwamen tot de conclusie dat dat komt doordat olifanten een soort reservegenen hebben. Van genen die betrokken zijn bij het opsporen van problemen in cellen hebben olifanten een aantal kopieën, zou de verklaring zijn. Lees verder

Foute mitochondriën aan de basis van kanker (?)

Cytochroom-c-oxidase is belangrijk voor oxidatieve fosforylering

Het met RNA-moleculen ‘onklaar’ maken van delen van het ademhalingsenzym CcO leidt tot verandering van normale cellen in kankerachtige.(afb: : universiteit van Pennsylvania).

Kanker is een ziekte van, vrijwel, ongeremd delende cellen, die zich bovendien ook nog eens door het lichaam verplaatsen. Vrij algemeen wordt aangenomen dat veranderingen in genen de oorzaak van  de woekerziekte is, maar een recente studie  zou aannemelijk hebben gemaakt dat fouten in de mitochondriën, de ‘krachtcentrales’ van een cel, wel eens een (de?) oorzaak zou kunnen zijn voor het uitbreken van kanker. ‘Misvormingen’ van het enzym cytochroom-c-oxidase (CcO), een stof die een wezenlijke functie heeft in de ademhalingsketen, zouden verraden dat het mis is. Lees verder

Diagnose stellen met zwevende cellen

Zwevende kankercellen

Zwevende kankercellen (afb: Stanford)

Waarom zou je cellen willen laten zweven? Er zijn trucs om met behulp van sterke magneetvelden kikkers te laten zweven of muizen. Dat is leuk, maar waarom nu cellen? Om de dichtheid van die cellen te meten en daarmee hun ‘aard’. Je zou er, bijvoorbeeld, diagnoses mee kunnen stellen denken onderzoekers van de Amerikaanse Stanford-uninversiteit. Voor het goede begrip: het gaat om levende cellen. Lees verder

Verhongeren van kankercellen beter dan vergiftigen

asparagine glutamine

Plaats Q59 op het enzym l-aspapaginase bleek de plek die het onderscheid maakte tussen glutamine (rechts) an asparagine (afb: Blood Journal)

Er zijn allerlei technieken bedacht om kanker de pas af te snijden. Een van die  strategieën is te zorgen dat de veel voedsel verbruikende cellen van de aanvoer daarvan worden afgesneden. Dat kan, bijvoorbeeld, door te voorkomen dat in kankergezwellen nieuwe bloedvaten worden gevormd, maar ook, zoals in een recente studie is beproefd, door er voor te zorgen dat wezenlijke voedingsbestanddelen zoals aspargine voor de cel niet langer voorradig zijn. Dat vergde enige aanpassing aan het enzym L-asparaginase (L-ASP), dat als kankermedicijn tegen acute lymfatische leukemie wordt gebruikt en leverde Q59L, de glutaminasevrije variant, op.
Lees verder

Cuba zou longkankervaccin hebben ontwikkeld

Longkanker

Een gezwel (geel) bij een 84-jarige vrouw.

Cuba zou al een aantal jaren een veelbelovend vaccin tegen longkanker hebben. Nu de handelsrelaties tussen de Verenigde Staten en Cuba min of meer zijn genormaliseerd, zijn onderzoeksinstituten er als de kippen bij om het spul in handen te krijgen. Onlangs heeft het Roswellpark-kankerinstituut een akkoord getekend met het Cubaanse centrum voor immunologie om het vaccin verder te ontwikkelen en om in de VS klinische proeven met het zogeheten Cimavax-vaccin te beginnen. Lees verder

Meer eiwitten tegelijk in de gaten houden helpt kankeronderzoek

Chromass, massaspectrometrie aan chromatine

Het blijkt dat bij het herstellen van de schade door replicatie aan DNA tientallen eiwitten betrokken zijn (afb: Science)

Als DNA beschadigd wordt, dan wordt dat, normaal gesproken, gerepareerd. Daaraan werken verschillende eiwitten mee. Meestal kijken onderzoekers wat een eiwit ‘uitvreet’, maar het probleem met het systeem dat leven heet is wat ingewikkelder. Daarom zou het zinniger zijn om meer eiwitten tegelijk in de gaten te kunnen houden. Dat zouden er bij DNA-reparatie alles bij elkaar zo’n 90 zijn. Het schijnt dat Deense onderzoekers dat hebben gedaan met behulp van een speciale vorm massaspectrometrie, een spectrometrische methode om moleculen te onderscheiden op basis van hun massa: Chromass (waarbij de chro staat voor chromatine, het DNA-molecuul met zijn verpakking). Lees verder

Fijn stof van diesel slecht voor de lever

Fijn stof van dieselauto's verstoort leverfunctiesDe lever heeft een belangrijke rol bij het opruimen van giftige stoffen. Recent Frans/Zwitsers onderzoek maakt aannemelijk dat fijn stof van uitlaatgassen van diesels die reinigingsfunctie van dit orgaan verstoort door transporteiwitten te blokkeren. Wat de gevolgen daarvan zijn voor de gezondheid is nog niet duidelijk, het gaat hier om een in vitro-onderzoek, maar het ligt, onder meer, in de rede dat door die blokkade de kankerverwekkende eigenschappen van diesel worden versterkt. Fijn stof heeft namelijk ook gevolgen voor de aanmaak van de antioxidant glutathion, een belangrijk wapen in de strijd tegen oxidatieve stress. Lees verder