Je krijgt een beeld van de biodiversiteit door analyse oDNA in monsters van fijnstoffilters. Rechts meetstations (blauw) in Europa, VS en Canada met fijnstoffilters (afb: Elizabeth Clare et. al)

Bij het meten van schadelijke componenten in de atmosfeer of van weersomstandigheden zoals neerslag komt als ‘bijvangst’ ook genetisch materiaal van levende organismen in de omgeving mee. Met die ‘bijvangst’ zou je de biodiversiteit in de omgeving in de gaten kunnen houden, stellen onderzoeksters.
Overal waar organismen zich ophouden verspreiden ze voortdurend DNA. Onderzoekers noemen dat omgevingsDNA (hier meer even afgekort in oDNA). Dat zou een goede maat zijn voor wat er in de omgeving aan levende organismen ophouden. Zelfs van mosselen, sponzen, mestkevers en vissen kun je zowel op land als in het water DNA aantreffen. De onderzoeksters zochten uit of dat inderdaad mogelijk was en onderzochten monsters fijnstof (PM10) op oDNA.

“We hadden helemaal niet het idee dat het zou werken”, zegt Elizabeth Clare van de universiteit van York in Canada. De onderzoeksters namen monsters van een lab in een voorstad van Londen en van acht maanden eerder verzameld filtrermateriaal van een meetstation in Schotland. Het oDNA van beide plaatsen ‘onthulde’ de nabije aanwezigheid van 180 planten, schimmels, insecten, zoogdieren en amfibieën evenals van 34 vogels, maar ook van bomen en landbouwproducten en dat op filters die niet voor dit doel waren ontworpen.
Clare: “Er was weinig verschil in soorten tussen de twee locaties.” Daarbij werden die monsters uit Schotland al acht maanden oud. Het idee was dat het DNA in die periode wel achteruit zou zijn gegaan. Het lijkt dat mogelijk de biodiversiteit op talloze plekken in de wereld in de gaten te houden. Of dat ook een goede graadmeter is voor de biodiversiteit ter plekke zal nog moeten worden uitgezocht, maar het lijkt een ongezochte vondst die een belangrijke meetmethode voor de gezondheid van de aarde zou kunnen worden.

Bron: Science