De afweercellen dringen zich, mede geholpen door hun kern, tussen de bloedvatwandcellen door, waaarbij ze hun celskelet deels afbreken. In de uitvergroting zie je dat celskelet (afb: Cell)

Witte bloedlichaampjes zijn afweercellen. Als er ergens iets mis is in het organisme, dan moeten die cellen snel ter plekke zijn. Op hun pad komen ze vele hindernissen tegen. Onderzoekers van het Israëlische Weizmann-instituut hebben nu wat beter zicht gekregen op de ‘duistere’ (want onbekende) paden van afweercellen door het lichaam.

Een van de vele mysteries van meercellige organismes is hoe cellen zich daarin bewegen. Dan hebben we het niet over het bloed, want daar lijken de zaken nogal duidelijk, maar hoe cellen allerlei hindernissen zoals bloedvatwanden kunnen nemen. De Israëlische onderzoekers hebben proberen te ontdekken hoe het afweercellen lukt zich naar een plaats des onheils te snellen.
Het bleek dat de witte bloedlichaampjes (tijdelijke) gaten maakten in bloedvatwanden bestaand uit endotheelcellen. De afweercellen lijken zich op bepaalde plaatsen als het ware tussen maar ook in de endotheelcellen te dringen, waarbij, zo luidt het persbericht, de celkernen de benodigde kracht zouden leveren. Daarbij ontmantelen ze delen van het celskelet van de endotheelcellen, die een cel stevigheid, structuur geven. Zo creëren ze gaten van een paar micron (eenduizendste mm).

Celkern

De celkern is, legt onderzoeker Ronen Alon uit, is de grootste en stevigste structuur in een cel. Als die wordt aandreven door speciale motoreiwitten, dan is de kern stevig genoeg zich door de bloedvatwanden te wurmen.
De onderzoekers keken naar de celskeletten van de bloedvatwandcellen terwijl de afweercellen die barrière namen. Ze bekeken ook hoe de kernen van de witte bloedlichaampjes zich gedroegen tijdens hun ‘doortocht’. Daarbij maakten ze gebruik van, onder meer, fluorescentie- en elektronenmicroscopen, een simulatiesysteem van bloedvatwanden en een beeldtechniek van Sussan Nourshagh van de Queen Mary-universiteit in Londen.

Het idee was dat de endotheelcellen actief meehelpen bij het doorlaten van de witte bloedlichaampjes door zich kleiner te maken, maar daar vonden de onderzoekers geen ondersteuning voor. Alon: “De endotheelcellen reageren alleen op het ‘krachtwerk’ van de afweercelmotoreiwitten en -kernen.”
Hij denkt dat het onderzoek ook meer inzicht oplevert over kanker. “We geloven dat een klein deel van de uitzaaiende kankercellen hetzelfde mechanisme gebruikt als afweercellen om van de bloedvaten in de longen te komen, het beenmerg, de hersens of andere organen. Als dat waar is dan zouden we die specifieke cellen eruit kunnen pikken voor ze de oorspronkelijke tumor verlaten en binnendringen in andere organen.”

Bron: EurekAlert