Kwantumeffect zou iets vertellen over hoe plantencellen communiceren

celdeling

Mitose is celdeling van eukaryote cellen zoals wij zoogdieren die hebben

Zo’n honderd jaar geleden kwam de Russische bioloog Alexander Gurwitsch tot de slotsom dat planten (ook) via lichtsignalen communiceren. Levende cellen zouden (zwakke) ultraviolette straling uitzenden om met elkaar te ‘praten’.  Hij werd voor gek verklaard, maar kwantummechanicus Nathan  Babcock van de Howarduniversiteit in Washington speculeerde dat die uv-straling wel eens een kwantummechanische oorsprong kon hebben. Het lijkt er op dat Babcock een punt heeft (zegt hij zelf). Lees verder

’s Werelds kleinste molmotor van ammoniumferroceen

ferroceenmolmotor

Het idee van een (ammonium)ferroceenmolmotor (afb: Toyokazu Yamada/univ. van Chiba)

In de natuur heb je eiwitten of andere biomoleculen die voor beweging/vervoer zorgen, moleculaire motors of molmotors genoemd. Die kun je natuurlijk ook zelf verzinnen. Kunstmatige molmotors zijn kleine machientjes op nanoschaal die iets zouden kunnen betekenen op het gebied van de katalyse, moleculaire elektronica, geneeskunde en kwantummaterialen. Ferroceen is een verbinding die op dat gebied als uitgangspunt kunnen dienen. Onderzoekers schijnen nu de kleinste molmotor te hebben gemaakt gebaseerd op ferroceen.
Lees verder

Atlas van menselijke cel is ‘rond’

Mensencelatlas

De atlas geeft niet alleen de cellen weer, maar, onder meer, ook hoe die met/op elkaar reageren en hoe gezond en zieke organen en weefsels er uit zien (afb: Nature)

Het schijnt dat een mens gemiddeld zo’n 37 biljoen (=duizendmiljard) cellen heeft. Al die cellen hebben een eigen huishouding, mede afhankelijk van hun omgeving, en er zijn zo’n dikke tweehonderd echt verschillende celtypen zoals hartcellen, hersencellen, longcellen enz. Het idee is dat met de ‘atlas van de menselijke cel‘ voor wetenschappers makkelijker zou zijn geworden over hoe het lichaam functioneert en hoe ziektes ontstaan en/of kunnen worden voorkomen/behandeld. Lees verder

Soms werkt de evolutie razendsnel

Zelandopera

De licht- en donkergekleurde Zelandoperla (afb: Jon Waters et al./Science)

Al in 1848 werd in de buurt van Manchester waargenomen dat berkenspanners (Biston betularia) een donkerder kleur kregen. Dat had met hun schutkleur en de verandering van het uiterlijk van de berkenbast te maken. Die was door vervuiling door de plaatselijke industrie donkerder geworden en daardoor voldeed de kleuring van de mot niet meer om zich ‘onzichtbaar’ te maken voor roofdieren, maar was er werkelijk een oorzakelijk verband? Nu lijken Nieuw-Zeelandse onderzoekers rond Jonathan Waters van de universiteit van Otago het ‘harde’ bewijs te hebben geleverd aan de hand van de kleurverandering van de Zelandoperla, een steenvlieg. Lees verder

Chloroplasten produceren in hamstercellen (even) energie

Chloroplasten in hamstercellen

De chloroplasten (paars) in hamstercellen (afb: Matsunaga Sachihiro et al. univ. van Tokio)

Waarom zou je chloroplasten (bladgroen), de energiepoducenten van plantencellen, in hamstercellen zetten. Het is mij(=as) niet erg duidelijk, maar die chloroplasten bleven tot verbazing van de onderzoekers nog zo’n twee dagen licht omzetten in chemische energie. Op weg naar de mens die niet meer hoeft te eten? Lees verder

Ki maakt ook de blitz bij Nobelprijs scheikunde

RoseTTAFold

Niet alleen de structuur van de eiwitten is belangrijk maar ook de wisselwerking met andere biomoleculen (afb: github.com/baker-laboratory)

De Nobelprijs voor natuurkunde werd dit jaar toegekend aan twee pioniers op het gebied van kunstmatige intelligentie. Die voor scheikunde gaat naar de grondleggers van ki-systemen die de vorm van eiwitten voorspellen, een belangrijk gegeven voor de werking van de ‘werkpaarden’ van het leven. John Jumper en Demis Hassabis van Google Deepmind (AlphaFold) delen de helft van de prijs, de andere helft gaat naar de Amerikaan David Baker van de universiteit van (de staat) Washington in Seattle. Lees verder

Hersens veranderen tijdens zwangerschap

Het hersenonderzoekprogramma van een zwangere vrouw en moeder

Het hersenonderzoekprogramma. MTL staat voor mediale temporale kwab. Diffusie-mri registreert kleine, structuurveranderingen in de hersens (afb: Laura Pritchet et al./Nature Neuroscience)

Tijdens de zwangerschap veranderen ook de hersenen. Dat blijkt uit een onderzoek op basis van herhaalde hersenscans van één (aanstaande of nieuwe) moeder voor, tijdens en na de zwangerschap. Daaruit blijkt dat de grijze stof (de hersencellen) vanaf de negende week van de zwangerschap krimpt, terwijl het volume van de witte stof, de verbindingen tussen de zenuwcellen, toeneemt. Sommige veranderingen verdwijnen enkele maanden na het einde van de zwangerschap, terwijl andere bij het laatste onderzoek twee jaar na de geboorte nog steeds waarneembaar waren. Lees verder

Een cel is dood of levend, toch? Nee, er schijnt nog er tussenin te zijn

Nieuwe reproductievorm

Stamcellen van een klauwkikkerfoetus (A) worden behandeld (B) en vormen vervolgens ‘Pac-~Mannetjes’ (C) waarna ze zichzelf spontaan repliceren (blauwe pijltjes)(afb: Michael Levin et al./ PNAS)

Een cel leeft of is dood, toch? Peter Noble van de universiteit van Alabama en Alex Pozhitkov van het Beckmaninstituut (?) stellen dat er in een meercellig organisme nog een derde toestand zou zijn en die niet-dode cellen zouden weer nieuwe weefsels kunnen vormen. Lees verder

‘Eeuwige’ haai heeft springende genen en een een ‘feilloos’ DNA-herstel

Groenlandse haai

Groenlandse haai (Somniosus microcephalus) is een bedreigde diersoort (afb: WikiMedia Commons)

De mens is al eeuwen lang op zoek naar het eeuwige leven. Dan is het ‘geheim’ van de Groenlandse haai (Somniosus microcephalus), met een gemiddelde leeftijd van zo’n vierhonderd jaar (volgens de Wikipedia zelfs vijfhonderd) natuurlijk het ontsleutelen waard. Het genoom van de grote vis blijkt enorm te zijn en uitgerust met bijzondere reparatiemechanismen voor het DNA, zagen onderzoekersters rond Arne Sahm van de Ruhruniversiteit in Bochum. Volgens de hoogleraar heeft die lange levensduur veel te maken met de verbeterde DNA-reparatiemechanismen van de haai. Lees verder

Oude eicellen in jong eierstokweefsel ‘verjongen’

Groei en afbraak van de eiblaasjes bij de mens:
1-Menstruatie; 2-Rijpende follikel; 3-Rijpe follikel; 4-Ovulatie of eisprong; 5-Gele lichaam of Corpus luteum; 6-Afbraak van het corpus luteum (afb: WikiMedia Commons)

Het lijkt er op dat onrijpe eicellen van oude muizen (veertien maanden) in eierstokweefsel (eiblaasjes of follikels) van jonge muizen (twee maanden oud) een verjongingskuur ondergaan. Die zullen vier keer vaker gezonde nakomelingen opleveren dan de ‘onbehandelde’ oude eicellen. Althans dat was zo bij muisjes. Lees verder