Is Alzheimer in een vroeg stadium te genezen?

Anticaline H1GA

De hyperactiviteit van hersencellen van Alzheimer nam af na inspuiting met anticaline H1GA in hun hippocampus (afb: Benedikt Zott et al./Nature Communications)

Het is altijd gevaarlijk om al te optimistische berichten te verspreiden rond tot nu toe ongeneesbare ziektes. Alzheimer is daar een van. Nu denken onderzoekers van de technische universiteit München (TUM) een eiwit gesynthetiseerd te hebben, anticaline H1GA gedoopt, dat de kwalijke gevolgen van beta-amyloïdeophopingen zou neutraliseren en daarmee de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer in een vroeg stadium zou stoppen of zelfs ongedaan maken.
Voorlopig is de methode alleen nog maar op celkweken en bij proefdieren (muisjes) toegepast en de onderzoekers waarschuwen dat, als het al zover komt, het nog wel even zal duren voordat deze aanpak in de klinische praktijk kan worden toegepast. Lees verder

‘Lijm’eiwit verantwoordelijk voor overleven oude herinneringen(?)

KIBRA lijmt herinneringen vast

KIBRA zorgt samen met PKMzeta voor het ‘vastlijmen’ van herinneringen (afb: André Fenton et. al/Science Advances)

Ik(=as) heb het altijd vreemd gevonden dat het wel lijkt dat je oudste herinneringen het langste bewaard worden. Gaandeweg je leven verandert er van alles in je lijf, maar kennelijk zijn die oude herinneringen daar ongevoelig voor. Mensen die last krijgen van Alzheimer zien grote dele van de opgeslagen herinneringen en hun korte geheugen verdwijnen, maar oude herinneringen blijven lang bewaard. Nu denken onderzoekers rond André Fenton van de universiteit van New York een eiwit gevonden te hebben dat verantwoordelijk is voor die ‘koppigheid’ van oude herinneringen. Lees verder

Mensen krijgen een steeds groter hoofd (=hersens)

Grijze en witte stof

Grijze en witte stof in de hersens. Doorsnede van halswervel. 1, 2 en 3 vormen grijze stof, 4 tot en met 10 witte stof. 11, 12 en 13 zijn de spinale zenuwen  (afb: WikiMedia Commons)

Vergeleken met andere zoogdieren hebben mensen al abnormaal grote hersens, maar het lijkt er op dat het eind van de groei nog niet is bereikt. Uit vergelijking van de hersenomvang van mensen die in de jaren 20 van de vorige eeuw zijn geboren met die met een geboortedatum in de jaren 60 blijkt die met bijna 7% gegroeid. Mogelijk dat die grotere hersens ons enigszins beschermen tegen hersenziektes zoals Alzheimer. De (=mijn=as) vraag is of die toename mensen ook wat slimmer maakt. Lees verder

Zou een genmutatie mensen behoeden voor Alzheimer?

Functies

Diverse functies Reelin (blauw) bij de ontwikkeling en het onderhoud van hersencellen (rood) (afb: Gabriella D’Arcangelo/Hindawi.com)

Een zwaluw maakt nog geen zomer, maar is het mogelijk dat een mutatie van het Reeli-gen iemand beschermt , althans deel, tegen de kwalijke gevolgen van Alzheimer? Een man in Colombia met de zogeheten Paisa-mutatie, waardoor hij vroegtijdig Alzheimer zou hebben gekregen, twintig jaar de bijbehorende symptomen niet kreeg doordat hij mutatie van het Reelin-gen had. Lees verder

Gliacellen stimuleren het plaatsgeheugen (bij muisjes)

Plaatsgeugenvorming


Plaatscellen (blauw) en stercellen (geel) (afb: Kirsten Bohmbach/Uniklinik Bonn)

Ooit werden gliacellen in de hersens gezien als een soort lijm (glia is oud-Grieks voor lijm) tussen de ‘echte’ hersencellen. Inmiddels is het erkende takenpakket van die hersencellen aanzienlijk belangrijker gebleken. Ze vervullen afweer- en reparatiediensten en nu blijkt dat ze ook meedoen aan het echte hersenwerk: gliacellen helpen mee bij geheugenvorming, zo blijkt nu uit onderzoek van, onder meer, de universiteit van Bonn (D). Lees verder

Het lijkt er op dat de hersens anders werken dan we denken

hersenfuncties

Het beeld dat scherp begrensde hersendelen bepaalde taken uitvoeren staat op omvallen

Met dat deel van de hersens ‘zien’ we, daar slaan we onze herinneringen op en dat deel wordt gebruikt voor het redeneren. Wetenschappers hebben bepaalde al of niet onderbouwde ideeën hoe de hersens werken, maar of dat ook werkelijk zo is, is maar zeer de vraag. Hersens zijn veel flexibeler dan we denken. Langzaam ontwikkelen zich nieuwe theorieën over dit machtige orgaan dat ons leven beheerst.
Lees verder

Ja hoor, hersenstamcellen blijven zich delen (bij muisjes)

Hersenstamcellen

Uit hersenstamcellen (rood) ontstaan dochtercellen (oranje) enz (afb: univ. van Zürich)

Het is al vele jaren een welles/nietes-descussie. Krijgen we er de loop van ons leven hersencellen bij of moeten we het doen met de cellen die we bij onze geboorte hebben gekregen. Nu zou zijn gebleken bij muisjes dat ze, in elk geval in de hippocampus, er hersenstamcellen zijn die zich delen en functionele hersencellen vormen. Ze schijnen daar maanden mee bezig te zijn. Lees verder

Maakt de manier waarop we informatie opslaan ons mens?

Rodrigo Ouian Quiroga

Rodrigo Ouian Quiroga (afb: univ. van Leicester)

Er wordt al tijden gediscussieerd over de manier waarom de hersens informatie opslaan. Op basis van dieronderzoek is de gedachte gerezen dat die verschillende herinneringen op aparte plekken in de hippocampus in de hersens worden opgeslagen. Volgens neurowetenschapper Rodrigo Quian Quiroga van de universiteit van Leicester klopt dat niet voor mensen en dat zou mensen anders maken (om niet te zeggen uniek). Lees verder

Nieuwe hersentjes voor oude muisjes?

Het zeepaardje met daarin de getande winding

Hippocampus met daarin de getande winding (gyrus dentatus)

Als we ouder worden wordt alles allengs minder (behalve het aantal kwalen). We kunnen steeds minder goed onthouden en ook ons oriëntatievermogen (om maar een paar dingen te noemen) gaat achteruit. Onderzoekers van de TU Dresden stimuleerden bij oudere muisjes de aanmaak van hersencellen en dat bleek goed uit te pakken. Lees verder