Mensen krijgen een steeds groter hoofd (=hersens)

Grijze en witte stof

Grijze en witte stof in de hersens. Doorsnede van halswervel. 1, 2 en 3 vormen grijze stof, 4 tot en met 10 witte stof. 11, 12 en 13 zijn de spinale zenuwen  (afb: WikiMedia Commons)

Vergeleken met andere zoogdieren hebben mensen al abnormaal grote hersens, maar het lijkt er op dat het eind van de groei nog niet is bereikt. Uit vergelijking van de hersenomvang van mensen die in de jaren 20 van de vorige eeuw zijn geboren met die met een geboortedatum in de jaren 60 blijkt die met bijna 7% gegroeid. Mogelijk dat die grotere hersens ons enigszins beschermen tegen hersenziektes zoals Alzheimer. De (=mijn=as) vraag is of die toename mensen ook wat slimmer maakt. Lees verder

Zou een genmutatie mensen behoeden voor Alzheimer?

Functies

Diverse functies Reelin (blauw) bij de ontwikkeling en het onderhoud van hersencellen (rood) (afb: Gabriella D’Arcangelo/Hindawi.com)

Een zwaluw maakt nog geen zomer, maar is het mogelijk dat een mutatie van het Reeli-gen iemand beschermt , althans deel, tegen de kwalijke gevolgen van Alzheimer? Een man in Colombia met de zogeheten Paisa-mutatie, waardoor hij vroegtijdig Alzheimer zou hebben gekregen, twintig jaar de bijbehorende symptomen niet kreeg doordat hij mutatie van het Reelin-gen had. Lees verder

Gliacellen stimuleren het plaatsgeheugen (bij muisjes)

Plaatsgeugenvorming


Plaatscellen (blauw) en stercellen (geel) (afb: Kirsten Bohmbach/Uniklinik Bonn)

Ooit werden gliacellen in de hersens gezien als een soort lijm (glia is oud-Grieks voor lijm) tussen de ‘echte’ hersencellen. Inmiddels is het erkende takenpakket van die hersencellen aanzienlijk belangrijker gebleken. Ze vervullen afweer- en reparatiediensten en nu blijkt dat ze ook meedoen aan het echte hersenwerk: gliacellen helpen mee bij geheugenvorming, zo blijkt nu uit onderzoek van, onder meer, de universiteit van Bonn (D). Lees verder

Het lijkt er op dat de hersens anders werken dan we denken

hersenfuncties

Het beeld dat scherp begrensde hersendelen bepaalde taken uitvoeren staat op omvallen

Met dat deel van de hersens ‘zien’ we, daar slaan we onze herinneringen op en dat deel wordt gebruikt voor het redeneren. Wetenschappers hebben bepaalde al of niet onderbouwde ideeën hoe de hersens werken, maar of dat ook werkelijk zo is, is maar zeer de vraag. Hersens zijn veel flexibeler dan we denken. Langzaam ontwikkelen zich nieuwe theorieën over dit machtige orgaan dat ons leven beheerst.
Lees verder

Ja hoor, hersenstamcellen blijven zich delen (bij muisjes)

Hersenstamcellen

Uit hersenstamcellen (rood) ontstaan dochtercellen (oranje) enz (afb: univ. van Zürich)

Het is al vele jaren een welles/nietes-descussie. Krijgen we er de loop van ons leven hersencellen bij of moeten we het doen met de cellen die we bij onze geboorte hebben gekregen. Nu zou zijn gebleken bij muisjes dat ze, in elk geval in de hippocampus, er hersenstamcellen zijn die zich delen en functionele hersencellen vormen. Ze schijnen daar maanden mee bezig te zijn. Lees verder

Maakt de manier waarop we informatie opslaan ons mens?

Rodrigo Ouian Quiroga

Rodrigo Ouian Quiroga (afb: univ. van Leicester)

Er wordt al tijden gediscussieerd over de manier waarom de hersens informatie opslaan. Op basis van dieronderzoek is de gedachte gerezen dat die verschillende herinneringen op aparte plekken in de hippocampus in de hersens worden opgeslagen. Volgens neurowetenschapper Rodrigo Quian Quiroga van de universiteit van Leicester klopt dat niet voor mensen en dat zou mensen anders maken (om niet te zeggen uniek). Lees verder

Nieuwe hersentjes voor oude muisjes?

Het zeepaardje met daarin de getande winding

Hippocampus met daarin de getande winding (gyrus dentatus)

Als we ouder worden wordt alles allengs minder (behalve het aantal kwalen). We kunnen steeds minder goed onthouden en ook ons oriëntatievermogen (om maar een paar dingen te noemen) gaat achteruit. Onderzoekers van de TU Dresden stimuleerden bij oudere muisjes de aanmaak van hersencellen en dat bleek goed uit te pakken. Lees verder

Hoe herinneringen komen (en gaan)

Verbindingen in muizenhersens

Een ruimtelijk beeld van de (hoofd)verbindingen in muizenhersens

Sommige herinneringen blijven niet erg lang hangen terwijl andere een leven lang mee gaan. Onderzoekers denken nu ontdekt te hebben hoe dat komt. Blijvende herinneringen zouden worden vastgelegd door groepen synchroon vurende neuronen. Hoe meer hersencellen daarbij betrokken zijn hoe standvastiger de herinnering. Lees verder

Hersens maken wel/niet nieuwe hersencellen aan

Hersens maken wel/niet nieuwe hersencellen aan

Onrijpe hersencellen (rood) in het hersenweefsel van een 68-jarige (afb: Llorenslab)

Het wordt een beetje langdradig. De laatste jaren verschijnen er regelmatig artikelen die beweren dat volwassen hersens geen of juist wel nieuwe hersencellen aanmaken. Nu beweren onderzoekers weer dat de hersens ook na de middelbare leeftijd nog verse hersencellen aanmaken. De verwarring zou zijn geschapen door ongeschikte onderzoeksmethoden. De aangevallene is niet overtuigd. Lees verder