Teheran zal moeten worden verplaats vanwege watertekort

Masoud_Pezeshkian, president Iran

President van Iran Masoud Pezeshkian (afb: WikiMedia Commons)

Er zijn momenteel nog weinig verhalen te lezen over klimaatvluchtelingen, maar de aankondiging van de Iraanse overheid dat door het nijpende en toenemende watertekort de hoofdstad Teheran zal moeten worden verplaatst zou een van de eerste kunnen zijn. Het punt werd aangeroerd door president Massoud Pezeshkian. In groter Teheran wonen zo’n 15 miljoen mensen. De stad krijgt steeds meer te maken met problemen bij de watervoorziening, mede een gevolg van de klimaatverandering, maar ook van de grootschalige landbouw en de almaar groeiende bevolking. Lees verder

Het ‘darmbrein’ speelt een belangrijke rol in allergieën

darmbarrière en VIP

Weefselsectie afkomstig uit de darm van een muisje dat het neuropeptide VIP niet kan aammaken. Duidelijk is de opvallende frequentie zien waarmee bepaalde celtypen op het darmoppervlak voorkomen. Dit zijn onder andere villuscellen (rood), slijmproducerende bekercellen (geel), Paneth-cellen (roze) en stamcellen (groen). © Charité | Luisa Barleben

Het lijkt erop dat het darmzenuw-stelsel, speels aangeduid met het ‘darmbrein’, een sleutelrol speelt bij het regelen van zowel de samenstelling als de stabiliteit van de darmbarrière. Verstoring van dit beschermings-mechanisme kan leiden tot de ontwikkeling van allergieën. Deze bevindingen zouden kunnen leiden tot het ontwikkelen van behandelingen voor allergieën, chronische ontstekingsziekten van de darmen en het prikkelbaredarmsyndroom. Lees verder

“Geestveranderende ‘wapens’ zijn niet langer wetenschapsfictie”

Dando en Crowley, hersenoorlog

Malcolm Dando en  Michael Crowley. Komt er nu ook een hersenoorlog? (afb: univ van Bradford)

Middelen die het menselijk bewustzijn, de perceptie, het geheugen of gedrag kunnen veranderen, zijn niet langer meer iets voor wetenschapsfictie maar de harde werkelijkheid, stellen Michael Crowley en Malcolm Dando van de universiteit van Bradford. Ze staan ​​op het punt een boek te publiceren dat volgens hen een wekoproep voor de wereld zou moeten zijn. Lees verder

Weer twee ‘nieuwe’ medicijnen tegen Alzheimer?

beta-amyloïde-plaques.

Beta-amyloïdeplaques (rood) en de microgliacellen (lichtblauw en paars) (afb: Jason Drees/univ. van Arizona)

Het lijkt wel of er de laatste tijd steeds meer stoffen zijn gevonden die het idee geven dat er iets tegen de ziekte van Alzheimer te doen valt. Nu melden onderzoekers van het Baylorcollege in de VS dat het eiwit Sox9 stercellen (astrocyten) kunnen helpen de giftige plaques af te breken. Ook het aminozuur arginine zou die plaques ‘wegpoetsen’, stellen onderzoekers rond Yoshitaka Nagai van de Kindaiuniversiteit. Lees verder

Waar dienen die beestjes eigenlijk voor?

IUCN & micro-organismen

De IUCN, de natuurorganisatie van de VN voegt de micro-organismen toe aan haar aandachtsveld (afb: Jack Gilbert et al./Sustainable Microbiology)

Zoiets heb ik wel eens horen verzuchten toen het nietige coronavirus de mensheid met uitroeiing bedreigde. Overbodige vraag natuurlijk. Je zou met veel meer recht kunnen vragen waartoe de mens op aarde is (als je niet in God gelooft). Die micro-organismen zijn wezenlijk voor het systeem aarde, stellen onderzoekers (en die zouden het moeten weten). Het overgrote deel van het leven op aarde is voor de mens onzichtbaar, maar desalniettemin onmisbaar. Binnen de VN-organisatie IUCN is nu een aparte groep opgericht die zich met het wel en wee van micro-organismen gaat bezighouden. Lees verder

Koperafvanger zou beta-amyloïdeplaques bij Alzheimerratten afbreken

Kopervangers tegen Alzheimer

De beproefde imines waarvan L10 (rechts op tweede ‘regel’) het beste werkte (afb: Giselle Cerchiaro et al./ACS)

Onderzoeksters in, onder meer Brazilië, zouden een verbinding hebben gevonden die voor de ziekte van Alzheimer kenmerkende bèta-amyloïdeplaques zou afbreken door zich te binden aan overtollig koper in de hersenen.
De behandeling met die verbinding herstelde het geheugen en verminderde ontstekingen bij ratten met een vorm van Alzheimer. De verbinding zou ongevaarlijk zijn en de beschermende bloed/hersenbarrière kunnen passeren. Omdat het veel eenvoudiger en mogelijk ook goedkoper is dan bestaande middelen die effect op Alzheimer hebben (medicijnen tegen Alzheimer bestaan niet) willen de onderzoeksters meteen al overgaan op klinische proeven bij mensen. Lees verder

Topologische supergeleiders zijn al vreemd maar PtBi₂ slaat alles

Platinabismutide is een topologische supergeleider

PtBi₂ gedraagt zich vreemd (afb: Sergei Borisenko/Nature)

Topologische materialen zijn vreemd. Die materialen hebben aan de randen andere eigenschappen dan in de rest van het materiaal. Platinabismutide (PtBi₂) is zo’n vreemd materiaal. Dat ziet eruit als een gewoon glanzend grijs kristal, maar de elektronen die erdoorheen bewegen doen dingen die nog nooit eerder zijn gezien, ontdekten onderzoekers van, onder meer, IFW Dresden; ook niet bij andere topologische materialen. Lees verder

“We zouden de welzijn moeten meten in plaats van het bbp”

Ecologisch econoom Robert Constanza

Ecologisch econoom Robert (Bob) Costanza (afb: robertconstanza.com)

Veel van de problemen waar we tegenwoordig mee kampen hebben te maken met de manier waarop we de maatschappij hebben ingericht en hoe we bepaalde delen daarvan ernstig overwaarderen. Zo gaat wat we ‘economie’ noemen eigenlijk alleen over dat deel van die samenleving waarmee we waarde (= geld en bezit) kunnen creëren. Dat drukken we uit in het brutobinnenlandsproduct en die economie moet altijd groeien anders komen we in de knoei met dat kapitalistische systeem.
De redactie van Nature vindt dat dat anders moet. We zouden af moeten van de eeuwige groei (want onze aarde groeit echt niet mee) en van dat heilige bbp. We zouden welzijn moeten meten en niet economische groei, stellen Robert Costanza, Joseph Eastoe, Rutger Hoekstra, Ida Kubiszewski en Daniel O’Neill in hun bijdrage in Nature. Lees verder

Mensen zijn gemaakt voor de natuur, niet voor steden

Colin Shaw, evolutionair antropoloog

Colin Shaw, evolutionair antropoloog (afb: univ. van Zürich)

Ik(=as) las in the New Scientist dat op dit moment rond viervijfde van de wereldbevolking in steden leeft en volgens evolutionair antropologen Colin Shaw van de universiteit van Zürich en Daniel Longman van de Loughborough-universiteit heeft het moderne leven de menselijke evolutie ingehaald. Volgens hen zijn chronische stress en veel moderne gezondheidsproblemen het gevolg van een evolutionaire onaangepastheid tussen onze voornamelijk aan de natuur aangepaste biologie en de geïndustrialiseerde omgevingen waarin we nu leven. Lees verder

Heeft hersenactiviteit ook een mechanische component?

Signaaloverdracht via synapsen

De signaaloverdracht via synapsen van (niet alleen) buurcellen in de hersens (afb: OIST)

De menselijke hersens zijn een wonder van vernuft. Bij het denken verricht het menselijk brein werkelijk opmerkelijke prestaties op het gebied van informatieverwerking. Zo’n 100 miljard zenuwcellen communiceren met elkaar via zo’n 100 biljoen knooppunten. Onderzoekersters denken nu ontdekt te hebben dat de mechanische eigenschappen van de hersens een wezenlijke rol spelen bij de ontwikkeling van deze verbindingen en het genereren van elektrische signalen (het ‘vuren’). Deze bevindingen zouden nieuwe wegen kunnen openen naar behandelingen voor hersenziektes. Lees verder