Spelen de chloroplasten de mitochondrion’kaart’ van zoogdiercellen?

Plantencel

Een plantencel ziet er anders uit dan de cel van een zoogdier als de mens.  De chloroplast is 1 genummerd, 3 de celkern (afb: WikiMedia Commons)

Mitochondriën in, onder meer, zoogdiercellen hebben een klein DNA. Dat wordt normaal alleen via moeder op het nageslacht overgebracht, maar niet lang geleden werd ontdekt dat soms ook het mitochondriaal DNA van de vader kan worden doorgegeven. Bij planten schijnt iets soortgelijks te gebeuren. Die bevatten chloroplasten of bladgroenkorrels waar de fotosynthese plaatsvindt. Ook die cellichaampjes hebben een eigen, ringvormig DNA, dat alleen via de vrouwelijke geslachtscellen wordt doorgegeven. Dachten plantkundigen. Nu blijkt dat onder koude omstandigheden het mannelijke chloroplast-DNA vaker wordt doorgegeven. Lees verder

Klein eiwit ‘stuurt’ onze houdbaarheid

Oudste vrouw van Nederland

Nederlands recordhoudster Henny van Andel-Schipper in 2003 (foto: Wikicommons)

Wij mensen zijn al langer op zoek naar de knop waaraan we moeten draaien om het eeuwige leven te verdienen. Vooralsnog heeft die zoektocht nog niet erg veel opgeleverd. Nu denken onderzoekers van de universiteit van Zuid-Carolina (VS) dat het kleine eiwit humanine de ‘knop’ voor een lang leven is, niet alleen bij mensen maar ook bij andere dieren, in ieder geval heeft dat eiwit veel te maken met gezondheid en levensduur. Overigens was dat goedje al een tijdje bekend, maar kennelijk is daar nu pas goed naar gekeken. Lees verder

Mogelijke Alzheimermedicijnen gaan veroudering tegen (?)

Mitochondriën

Opengewerkte mitochondriën

Door proeven met muisjes zou aannemelijk zijn gemaakt dat middelen die op de nominatie staan iets aan Alzheimer te doen, aangeduid met CMS121 en J147, niet alleen het geheugen verbeteren en de achteruitgang van hersencellen vertragen, maar zouden ook de veroudering in bredere zin vertragen. Tenminste, dat leek te werken bij gezonde oudere muisjes. De middelen zouden niet alleen de beschadiging van hersencellen blokkeren, maar ook het niveau van bepaalde stoffen in de hersens veranderen naar hoeveelheden die ook bij jonge muisjes voorkomen. Je zou dus zelfs van ‘verjonging’ kunnen spreken. Het is lang niet zeker dat dit soort effecten ook bij mensen zal optreden. Lees verder

Is Alzheimer gevolg afwijking stofwisseling?

Stofwisselingsstoornissen en Alzheimer

Volgens Gruber leidt verhoogde aanmaak van beta-amyloïde (rood) tot oxidatieve stress, die weer leidt tot stofwisselingsstoornissen en eiwitophopingen. Met staat voor metformine, het diabetesmedicijn (afb: Gruber et. al.)

Al meer dan twintig jaar wordt er onderzoek gedaan naar de oorzaak van Alzheimer, de meest voorkomende vorm van dementie, maar dat heeft tot nu toe weinig opgeleverd. Er bestaat geen medicijn voor die ziekte. Nu denken onderzoekers van het Yale-NUS-college van Singapore op basis van onderzoek aan minieme wormpjes dat stofwisselingsproblemen wel eens aan de basis kunnen liggen van Alzheimer. Mogelijk dat een medicijn tegen suikerziekte soelaas kan brengen, maar stel je daar voorlopig maar niet al te veel van voor. Lees verder

Mitochondriën mogelijk doelwit Parkinsonmedicijn

Patrik Verstreken: onderzoek naar rol mitochondriën bij Parkinson

Patrik Verstreken (afb: KUL)

Het is mogelijk dat de mitochondriën, de krachtcentrales van een cel, een rol spelen in het ontstaan van de ziekte van Parkinson. Onderzoekers rond Patrik Verstreken van, onder meer, de Katholieke universiteit Leuven hebben een stof in de mitochondriën geïdentificeerd, cardiolipine, die mogelijk een rol speelt in de eerste fase van de ziekte. Het remmen van het eiwit FASN zou de aanmaak van cardiolipine stimuleren en de ziektesymptomen verminderen bij vliegen, muizen en menselijke cellen. FASN-remmers worden al gebruikt bij kankeronderzoek. Lees verder

Een granaatappel voor een langer leven (?)

Granaatappel

Een granaatappel zit boordevol pitjes (afb: Wiki Commons)

Het schijnt dat het eten van granaatappels (soms) levensverlengend is. Tenminste uit dierproeven met een urolithine A, zou zijn gebleken dat spiercellen de eeuwige jeugd hebben gekregen en dat de dieren langer in leven bleven. Een stof uit de granaatappel, ellaginezuur, zou door darmbacteriën worden omgezet in het ‘levenselixer’ urolithine A. Nu kijken of dat ook bij mensen werkt. Ga ondertussen niet knoeien met granaatappels, want of het werkt hangt af van die verdomde bacteriën (die niet iedereen heeft). Lees verder

Mitochondriën zijn (?) doelwit in kankerbestrijding

Overexpressie Clp-protease in de mitochondriën

Clp-protease, een van de eiwitten van het ontdekte netwerk. (afb: Wiki Commons)

Misschien komt het door mijn subjectieve waarneming, maar ik zie steeds meer artikelen voorbijkomen die de mitochondriën tot onderwerp hebben. Deze celorgaantjes met een eigen bescheiden genoom (37 genen) zijn voor kankeronder-zoekers interessant, omdat ze de energie voor een cel leveren. Kankercellen zijn onverwoestbare groeiers en hebben dus veel energie nodig en dus zouden die organellen een handzaam doel zijn in de kankerbestrijding. Onderzoekers hebben nu een eiwit’netwerk’ ontdekt in de mitochondriën van kankercellen die wezenlijk zijn voor de functie van dat celonderdeel in ‘kankeromstandigheden’. Dat netwerk zorgt niet alleen voor de vermeerdering van de kankercellen, maar ook voor de ‘bewegelijkheid’ van kankercellen in het lichaam. De onderzoekers slaagden er in door sabotage van dat eiwitnetwerk niet alleen het groeivermogen van kankercellen te reduceren maar ook het vermogen van kankercellen zich uit te zaaien. Lees verder

Mitochondriaal DNA belangrijk voor gezonde veroudering

Mitochondriaal DNA belangrijk voor gezonde veroudering

PET-scans van muizen, met alleen een verschillend mitochondriaal DNA, waaruit een duidelijk verschil in suikerstofwisseling blijkt (afb: CNIC)

De wisselwerking tussen de twee genomen in een cel, die in de kern in die in de mitochondriën, zou de sleutel zijn tot gezond oud worden, stellen, onder meer, Spaanse onderzoekers. Die informatie zou van belang zijn voor kinderen van drie ouders, waarbij de derde ouder het mitochondriale DNA levert. Lees verder

Foute mitochondriën aan de basis van kanker (?)

Cytochroom-c-oxidase is belangrijk voor oxidatieve fosforylering

Het met RNA-moleculen ‘onklaar’ maken van delen van het ademhalingsenzym CcO leidt tot verandering van normale cellen in kankerachtige.(afb: : universiteit van Pennsylvania).

Kanker is een ziekte van, vrijwel, ongeremd delende cellen, die zich bovendien ook nog eens door het lichaam verplaatsen. Vrij algemeen wordt aangenomen dat veranderingen in genen de oorzaak van  de woekerziekte is, maar een recente studie  zou aannemelijk hebben gemaakt dat fouten in de mitochondriën, de ‘krachtcentrales’ van een cel, wel eens een (de?) oorzaak zou kunnen zijn voor het uitbreken van kanker. ‘Misvormingen’ van het enzym cytochroom-c-oxidase (CcO), een stof die een wezenlijke functie heeft in de ademhalingsketen, zouden verraden dat het mis is. Lees verder

Een ingewikkeld ‘beestje’, een archaeon, ontdekt

Prokaryote en eukaryote cel

Een tekening van een prokaryote en een eukaryote cel (onder) (foto: BBC)

Je kunt de wereld van het leven in tweeën verdelen: die van de kerndragers (eukaryoten) en van de kernlozen (prokaryoten). Tenminste, zo was het tot voor kort, voordat een nog niet eerder waargenomen micro-organisme, Lokiarchaeota vernoemd naar de vindplaats het kasteel van Loki in de Noord-Atalantische Oceaan, werd ontdekt. Het ‘beestje’ behoort tot de Archaea, een aparte klasse micro-organismen. De structuur van de cel van deze microbe zou veel ingewikkelder zijn dan van andere micro-organismen en zou wel eens de ‘ontbrekende’ schakel kunnen zijn tussen de eukaryoten en de prokaryoten. Klein probleem is dat de onderzoekers nog geen volledig exemplaar in handen hebben. Dit pas ontdekte archaeon is gereconstrueerd uit in de oceaan gevonden genetisch materiaal. Lees verder