Gat in de ozonlaag in september 2000 (afb: WikiMedia Commons)
Drijfgassen waren verantwoordelijk voor het gat in de onzonlaag boven de Zuidpool, maar het blijkt dat ook rookdeeltjes van natuurbranden in, vooral, Australië de meehelpen bij de aantasting van de ozonlaag. Die waren verantwoordelijk voor een vergroting met 10% in 2020, stellen onderzoeksters van, onder meer, het MIT in Cambridge (VS). Lees verder
Medicijn voor Alzheimer?
Ranga Dias (afb: universiteit van Rochester)
Ranga Dias weet kennelijk van geen ophouden als het gaat om supergeleiders die supergeleidend zijn bij kamertemperatuur. Nadat eerdere pogingen op losse schroeven kwamen te staan doet hij nu weer een poging en krijgt daarvoor (weer) een podium in Nature. Nu gaat het om een hogedrukmengsel lutetium, waterstof en een tikje stikstof die onder grote druk 10 000 maal de atmosferische druk. Lutetium is een zeldzame zeldzame aarde. De bereikte maximale temperatuur zou 21°C zijn. In zijn Nature-artikel hebben de onderzoekers het over bijna huiskamerdrukken (als die zich op de bodem van een diepe oceaan zou bevinden). Lees verder
Het verkeer is een belangrijke bron van fijnstof (afb: arno schrauwers)
Fijnstof kan dodelijk zijn. Onderzoekers hebben met een combinatie van methoden voor het eerst de fijnstofbelasting in de wereld in kaart gebracht. Slechts op een schamele 0,18% van het landoppervlak en voor 0,0001% van de wereldbevolking ligt de fijnstofconcentratie in de atmosfeer onder de door de wereldgezondheidsorganisatie (WGO) gestelde grenswaarden. In Noord-Amerika en Europa is die concentratie tussen 2000 en 2019 gedaald, elders in de wereld is die toegenomen. Lees verder
Actie tegen dierproeven (afb: openverse)
Al jaren proberen dierenbeschermers het gebruik van proefdieren terug te dringen, maar voorlopig worden er vooral bij geneeskundig en farmaceutisch onderzoek nog steeds veel proefdieren ‘verbruikt’
, vooral ratten en muisjes. Kweekorgaantjes en organen-op-chip kunnen het proefdiergebruik terugdringen, maar er zijn ook informatische hulpmiddelen zoals rekenmodellen die de proefdieren minder noodzakelijk maken. De Amerikaanse gezondheidsautoriteiten stellen dierproeven niet langer verplicht voor het testen van (kandidaat)medicijnen. Lees verder
De Indische zeekoe (doejong) is met uitsterven bedreigd (afb: WikiMedia Commons)
Allerwegen wordt de overeenkomst die in VN-verband is bereikt om vanaf 2030 (waarom niet meteen?) 30% van de wereldzeeën te beschermen met grote geestdrift ontvangen. Daar moest wel tien jaar over gesoebat worden. De vraag is hoe ‘behulpzaam’ die overeenkomst is voor de bescherming van de door de mens bedreigde waternatuur.
Lees verder
De schade door kunstofdeeltjes aan de voormaag van Australische grote pijlstormvogels (afb: Jennifer Lavers et. al/Natuurhistorisch Museum Londen)
Onderzoeksters van het Natuurhistorisch museum in Londen hebben ontdekt dat de vogels door het binnenkrijgen van kunststofdeeltjes een niet eerder waargenomen ziekte kunnen krijgen, die ze plasticose hebben gedoopt. Die kunststofdeeltjes zouden het spijsverterings-kanaal bij de Australische grote pijlstormvogel beschadigen, waardoor daar bindweefsel ontstaat (fibrose). De onderzoekers vermoeden dat die schade ook ontstaat bij andere zeevogels. Lees verder
Terwijl nog verre van duidelijk is hoe kunstmatige intelligentie in bijvoorbeeld neurale netwerken werken en hoe die tot conclusies komen, lijkt het of ki-systemen allerwegen worden omarmd. De Roemeense regering heeft onlangs een ki-systeem als adviseur in de arm genomen. Mij (=as) benieuwen hoe lang het nog duurt voordat zo’n regering het stokje geheel overdraagt aan een ki-systeem. Hoe betrouwbaar zijn die ‘zwarte dozen’ eigenlijk? Voorlopig nog niet erg. Lees verder
Het opwerkingsproces. Ni-DES staat voor niet-ionische diep eutektische oplosmiddelen (afb: Ian Nicholls et. al.)
Met een vloeistof bestaand uit producten van urine en azijnzuur zou het merendeel (97%) van de kobalt uit uitgewerkte batterijen kunnen worden teruggewonnen, waardoor dat type batterijen weer ietsje duurzamer is geworden. De methode zou op grote schaal kunnen worden toegepast. Lees verder
Een microscoopopname van kweekhersentjes (afb: Johns Hopkinsuniversiteit)
Er wordt natuurlijk al tijden gesproken over mens/machineraakvlakken, maar dan gaat het meestal om het aanvullen van hersenfuncties die waardoor dan ook zijn uitgevallen. Zou het wat zijn om hersencellen van mensen te incorporeren in een rekentuig? We kennen in de informatica natuurlijk al wel neurale netwerken maar die werken zoals we denken dat hersencellen werken. Hersencellen zouden dat zelf veel beter moeten kunnen. Is dit wetenschapsfictie of iets dat het overwegen waard is? Onderzoekers van de Amerikaanse Johns Hopkinsuniversiteit zien er wel brood in en kwamen met een opzet voor ‘hersencelintelligentie’. Lees verder