Bodemkwaliteit driekwart aardbodem nu al beneden peil, volgens Unesco

Monocultuur sojabonen

Monocultuur, hier van sojabonen, is slecht voor de bodemkwaliteit (afb: wikifarmer)

De gezondheid van de bodem is wezenlijk voor het leven op aarde. Volgens de Unesco is nu al driekwart van de aardbodem minder gezond en dat aandeel dreigt in 2050 op te lopen tot 90%. De Unesco wil bodemnormen gaan opstellen en een beter bodembeheer stimuleren. Lees verder

‘Onkruid’ dient als gewasbescherming

Larve lieveheersbeestje met bladluizen

Larve lieveheersbeestje lust bladluizen rauw (afb: Séverin Hatt/Univ Bonn)

‘Onkruid’ is eigenlijk maar een raar woord. Daarmee wordt groen bedoeld dat mensen om wat voor een reden dan ook niet motten en juist dat ‘onkruid’ blijkt voor (biologische) boeren een prima middel tegen de bestrijding van ‘ongedierte’ (nog zo’n raar woord), zo bleek onderzoekers van de Friedrich-Wilhelmsuniversiteit in Bonn (D). In combinatie met andere landbouwmethodes zoals het aanplanten van ‘wildstroken’ en het telen van meer dan een gewas op een akker heeft ‘onkruid’ vooral gunstige effecten, stellen de onderzoekers. Lees verder

Rekenmodellen voor natuurbescherming negeren de factor mens

sojavelden

Er verdwijnt nogal wat tropisch regenwoud voor de verbouwing van soja

De mens is een dominante en destructieve diersoort. Toch blijkt dat onderzoekers die zich bezighouden met natuurbe-scherming rekenmodellen gebruiken waar de factor mens nauwelijks in voorkomt. Dat moet anders, vinden onderzoekersters van de universiteit van Michigan. Ze stellen voor als het om bedreigde soorten gaat realistischer modellen te gebruiken, waar de mens een factor van belang is. Lees verder

Wolharige neushoorn mede verdwenen door de (vroege) mens

Wolharige neushoorn

Wolharige neushoorn (afb: WikiMedia Commons)

Het zal niet. De mens is niet alleen de laatste pakweg anderhalve eeuw slecht voor de aarde en omgeving, maar veel eerder. Er gaan redelijk goed gedocumenteerde verhalen dat de Homo sapiens bij zijn verovering van de wereld overal waar hijzij kwam de grote dieren als eerste verdwenen (lees onder meer de Reis der mensheid van Johannes Krause en Thomas Trappe), dus dan verbaast het (me=as) niet dat wolharige neushoorn verhinderde toegang te krijgen tot gunstige leefgebieden toen de aarde opwarmde na de laatste ijstijd en zo een pittig steentje hebben bijgedragen aan de verdwijning van die soort. Lees verder

Onooglijke parasitair varentje heeft enorm DNA

Genoom Tmesipteris-oblanceolata

Het genoom van de Tmesipteris-oblanceolatavaren is voorlopig de grootste. Vooral planten blijken enorme genomen te hebben (rechts) (afb: Ilia Leitch et. al/Cell)

Een plant, in feite een parasiet die geen eigen wortels heeft en groeit op een boombast, schijnt het langste DNA te hebben (pdf-bestand) dat tot nu toe gevonden is. Uitgerekt zou dat molecuul maar liefst zo’n 106 m lang zijn (het DNA-molecuul van de mens uit, uitgerekt, zo’n 2 m lang). Er zijn meer planten die bijzonder grote DNA-moleculen hebben. Waarom dat zo is is voor de biologen en genetici onder ons nog steeds een groot vraagstuk. Lees verder

Helft aardoppervlak ‘overbelicht’ door kunstlicht

Lichtvervuiling Nederland 2006

Lichtvervuiling Nederland in 2006.  (afb: PBL)

De mens is goed in het verstoren van allerlei systemen. Zo blijkt uit recent onderzoek de helft van het aardoppervlak wordt verstoord door lichtvervuiling (‘overbelichting’ door kunstlicht). Die vorm van vervuiling heeft grote gevolgen voor ecosystemen. Lees verder

Met een kop koffie op navigeert het makkelijker (bij mieren)

Argentijnse mier (Linepithema Argentine)

De Argentijnse mier (afb: WikiMedia Commons)

Mieren die suiker kregen met een ‘scheut’ caffeïne als beloning wisten beter de plek te vinden waar ze de beloning kregen dan de mieren die geen cafeïne hadden gekregen maar alleen suiker.  Overigens bleken de koffiemieren niet harder te gaan lopen dan de zondermieren. Ze vonden gewoon een kortere route. De proeven werden gedaan met de Argentijnse mier, een soort die tegenwoordig over de hele wereld wordt aangetroffen en als schadelijk worden gezien.
Lees verder

Zonder zes micro-RNA’s wordt foetus met Y-chromosoom een vrouwtje

Het Y-chromosoom

Het Y-chromosoom

Als bij muisembryo’s de aanmaak van zes kleine RNA-moleculen (microRNA’s) dan blijken vruchten met het mannelijke Y-chromosoom toch vrouwtjes te worden, zo konden onderzoekers rond Rafael Jiménez van de universiteit van Granada (Sp) constateren. Die microRNA’s blijken een belangrijke rol te spelen in de geslachtsbepaling van zoogdieren (in ieder geval van muisjes). Kennelijk maken niet alleen de geslachtschromosomen (de X– en Y-chromosoom) uit of een foetus mannelijk of vrouwelijk wordt. Lees verder

Verlies aan biodiversiteit leidt (mede) tot meer besmettingen

Jason Rohr (2019)

Jason Rohr (afb: Notre Dame)

Volgens onderzoekers rond Jason Rohr van de Notre Dame-universiteit in de VS zou het terugdringen van de broeikasgasuitsoot en het verlies aan soortenverscheidenheid en het voorkomen van soorteninvasies de uitbraak van besmettelijke ziektes kunnen temperen. De onderzoekers stellen echter ook dat meer onderzoek nodig is, voor naar de onderling beïnvloeding van de risicofactoren.
Lees verder

“Lagere biodiversiteit vergroot kans op zoönose”

Diverse vleermuissoorten

Diverse vleermuissoorten die aan het onderzoek deelnamen (afb: Heather Baldwin/Nature)

Zoönose is het overstappen van ziekteverwekkers van andere gewervelde dieren op mensen. Minder verscheidenheid in diersoorten zou de kans op het veranderen van gastheer door ziekteverwekkers dus bevorderen, zou een groep wetenschappers rond viroloog Christian Drosten van Charité in Berlijn aannemelijk hebben gemaakt. De onderzoekers bekeken hoe veranderingen in de samenstelling van vleermuispopulaties in grotten in Ghana de verspreiding van coronavirusvarianten hebben beïnvloed. Lees verder