Hoe houden we winning zeldzame aarden ‘netjes’?

Zeldzame aarden

Oxides van de zeldzame aarden praseodymium, cerium, lanthaan, neodymium, samarium en gadolinium (afb: WikiMedia Commons)

Zeldzame aarden vormt een groep elementen die voor diverse toepassingen wezenlijk is, voor in elektronische toepassingen. Onze steeds stijgende honger naar dergelijke producten maakt winning onvermijdelijk, maar daarbij worden nogal onaangename stoffen gebruikt. Nu hebben Chinese onderzoekers, de grootste voorraden van die elementen komen in China voor, een alternatieve, minder vieze winningsmethode voorgesteld om die overgangsmetalen van hun ‘omgeving’ (klei) te scheiden: elektra (maar aan het eind zijn alle voorraden uitputbaar). Volgens geologe Anouk Borst van de KU Leuven een grote vooruitgang. Lees verder

Veel ook essentiële metalen gaan na eerste verbruik verloren

Periodiek Systeem van verloren materialen

Periodiek Systeem van verloren materialen (afb: Nature)

Mijnbouw is een verwoestende bedrijvigheid en de mensheid gaat ook nog eens bijzonder verspillend om met de zo gewonnen grondstoffen. Uit een analyse van 61 commercieel toegepaste metalen blijkt dat meer dan de helft niet langer dan tien gebruikt wordt en veel daarvan gaat daarna voor een groot deel verloren voor hergebruik. Lees verder

We gooien graag weg en dat nekt ons (uiteindelijk)

iFixitMijn idee is dat het kapitalisme de oplossing van het klimaatprobleem ernstig in de weg staat. Dat systeem is gericht op winstmaximalisering en het aanpraten van ‘behoeftes’. Daarbij past het weggooien van nog prima functionerende producten, maar ook van schofterig veel levensmiddelen; van kleren (niet meer in de mode), meubilair (mijn smaak niet meer) tot keukens en elektronische apparatuur (het nieuwe model kan veel meer). Het is honderd keer lucratiever in e-afval naar goud te zoeken dan in goudmijnen, schrijft de Britse krant the Guardian. Zeventig jaar geleden gooiden we weinig weg, stelt de krant. Lees verder

Mobiel ‘verslindt’ zeldzame grondstoffen

Mobiele tefoon vreet metaalerts

iPhone 4S uit 2011: voor elk toestel moest 10 tot 15 kg metaalerts gedolven worden (afb: Apple)

Om een iPhone 4S te maken, een model uit 2011, moest zo’n 15 kg aan minerale ertsen gewonnen worden, zo blijkt uit een onderzoek van de universiteit van Plymouth. We praten dan over edelmetalen en metalen als ijzer en koper maar ook over zeldzame aarden. Lees verder

Het is zinnig waardevolle metalen terug te winnen

E-afval is waardevol

E-afval is waardevol

Het zou natuurlijk een raar verhaal zijn als dat niet zo was, maar wat op het eerste oog voor de aarde en het milieu gunstig is, kan nogal eens niet door de enge, economische beugel. Zo lijkt het uiterst dom om je verpakkingsmateriaal steeds maar weer te vernietigen, maar economisch schijnt dat toch voordeliger te zijn, al is het milieu daar niet blij mee. Nu schijnt het terugwinnen van waardvolle materialen ook de economische zegen te krijgen en zelfs voordeliger te zijn dan winning, stellen onderzoekers. Lees verder

Rechtbank Brazilië blokkeert (voorlopig) mijnbouwplan Amazone

Braziliaans president Michel Temer

Braziliaans president Michel Temer (afb: WikiMedia Commons)

Een Braziliaanse rechtbank heeft een regeringsbesluit geblokkeerd om een stuk van het Amazonegebied groter dan Nederland (46 000 km2) op te offeren aan een mijnbouwproject.  Het betreft een ‘beschermd’ deel van het Amazonegebied. De regering schijnt het besluit te hebben aangepast, zodat leefgebied van de inlandse bevolking zou zijn ‘vrijgesteld’. Lees verder

Hondsdolsheidsvirus als kankerbestrijder (?)

Het hondsdolheidsvirus dat model heeft gestaan voor de gouddeeltjes

Het hondsdolheidsvirus dat model heeft gestaan voor de gouddeeltjes

Het virus dat verantwoordelijk is voor hondsdolheid (rabiës) heeft dringt cellen in het centrale zenuwstelsel binnen en komt zo in de hersens terecht, daarmee de hersen/bloed-barrière omzeilend. Zuid-Koreaanse onderzoekers hebben een gouddeeltje gemaakt met de kenmerken van dat listige rabiësvirus, dat bij muizen met een hersentumor inderdaad in de hersens terechtkwam in de buurt van de gezwellen. Door verwarming met een infraroodlaser, niet schadelijk voor gezonde cellen, konden de hersentumoren bij de muisjes, deels, worden vernietigd. Lees verder

Mobiel bellen schadelijk voor het milieu

Mobiel hergebruikMobiel bellen, althans zoals telecombedrijven dat hebben ingericht, is slecht voor het milieu, stellen onderzoekers van de universiteit van Surrey in een artikel in International Journal of Life Cycle Assessmentwaarbij ze zich hebben gebaseerd op literatuuronderzoek. Ze stellen een nieuw verdienmodel voor dat gebruik maakt van externe servers en een statiegeldsysteem. Lees verder

Eiwitlego voor biomoleculen

Biolego van gouddeeltjes en eiwitten

Biolego met gouddeeltjes en eiwtten (afb: univ.v.Freiburg)

Duitse onderzoekers hebben een soort legosysteem in elkaar geknutseld om met goud en eiwitten biomoleculen te construeren voor specifieke taken, aangeduid met het letterwoord PABNOA. Daarmee zijn gouddeeltjes en, ringvormige, eiwitten samen te bouwen tot structuren, waarbij de afstanden tussen de verschillende onderdelen nauwkeurig is vast te leggen. Het is de onderzoekers vooral te doen om plasmonische en optische toepassingen. Ook biomaterialen met magnetische eigenschappen zijn er mee te maken. Plasmonica is het vakgebied waarin de wisselwerking tussen elektromagnetische velden en (vrije) elektronen in metaal wordt bestudeerd.
Lees verder

Flapperende vlaggen voor energie

VlaggengeneratorZuid-Koreaanse onderzoekers hebben een windgenerator ontwikkeld die gebruik maakt van  met goud bedekte flapperende vlaggen. Volgens onderzoeker Jong-Jin Park van de Chonnam-universiteit zouden de flapperende vlaggen uiterst geschikt zijn om elektrische apparatuur buiten bereik van het stroomnet van energie te voorzien. Hij en zijn collega’s hebben het zelfs voor elkaar gekregen om hun werk in Nature Communications gepubliceerd te krijgen.
Lees verder