“We moeten af van onze atmosfeerblindheid”

Starshiplancering

Lancering Starship van SpaceX op 18 november 2023 (afb: YouTube)

Op 18 november 2023 ontplofte het ruimtevaart Starship van het ruimtevaartbedrijf SpaceX  op zo’n 150 km boven de aarde in de ionosfeer. Het gigantisch gevaarte van zo’n 120 m (met eerste trap) woog zo’n 5000 ton. Onderzoekers hebben geprobeerd te berekenen wat daarvan de gevolgen voor atmosfeer en aarde zijn geweest, maar moesten constateren dat het nog erg schort aan goed inzicht wat de gevolgen van ruimtevaart en lanceringen zijn op de aardatmosfeer. Ze pleiten, uiteraard, voor meer onderzoek maar ook voor een duurzaam gebruik van de ruimte. In dit verband hebben ze het over atmosfeerblindheid. Lees verder

Dit jaar is werelduitputtingsdag weer een dag vroeger

Werelduitputtingsdag 2024

De mensheid leeft al meer dan vijftig jaar op aards krediet (afb: Global Footprint Network)

We leven al meer dan vijftig jaar op krediet. De mensheid gebruikt al jaren meer van de aarde dan de natuur kan vernieuwen. De dag die we dat jaarvermogen overschrijden, de werelduitputtings-dag, die uitgere-kend wordt door het Global Footprint Network, valt steeds vroeger. Dit jaar valt die dag op 1 augustus, een dag eerder dan in 2023. Lees verder

Zonnecellen die nog effectiever zijn (?)

Merocyaninezonnecel

Een zonnecel van vier merocyanines zou een hoog rendement hebben (afb: Alexander Schulz et. al/Cell Chem)

Tot nu toe bevatten zonnesystemen over het algemeen silicium om zonlicht op te vangen en om te zetten in ladingsverschillen/stroom. Perovskietcellen zijn al een stuk efficiënter, maar die hebben vooralsnog problemen met stabiliteit/duurzaamheid. Nu hebben onderzoekers van de universiteit van Würzburg (D) een combinatie van lichtgevoelige, fotovoltaïsche stoffen gebruikt om zonnecellen (‘antennes’ zeggen ze zelf) te fabriceren met een hogere opbrengst dan de huidige. Lees verder

Niet-dierlijk leer in de maak

Ananasleer

Het leermaakproces (afb: Taweechai Amornsakchai et. al/Sustainability)

Leer is geweldig materiaal, maar daar heb je wel dode dieren voor nodig. Al vaker is geprobeerd een groen en diervriendelijk alternatief voor leer te ontwikkelen, maar nu denken onderzoekersters van de Mahidoluniversiteit in Thailand dat alternatief gevonden te hebben: een combinatie van ananasvezels en natuurrubber. Lees verder

“Vormen Duurzame Ontwikkelingsdoelen een goed alternatief voor bbp?”

Screenshot

Het bruto-binnenlandsproduct (bbp) wordt meestal gehanteerd als maat voor het ‘welzijn’ van een land, maar dat is nogal een armzalig meetsysteem dat in feite alleen kijkt naar zaken waar geld mee verdiend wordt. Al tientallen jaren geleden zijn er ideeën ontwikkeld om betere maat te verzinnen zoals een groen bbp, maar die ideeën uit de jaren 70 en 80 hebben niet echt ingang gevonden. Nu proberen twee onderzoekersters van de universiteit van Ottawa het maar weer eens. Zouden de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties niet een goede vervanging zijn? Die hebben meer oog voor schaarsten en minder voor geld en groei. Lees verder

Europarlement stemt in met richtlijnen over recht op reparatie

Het Europees Parlement heeft ingestemd met nieuwe richtlijnen over het recht op reparatie van producten. Na formele goedkeuring van de Europese Commissie en de Ministerraad en publicatie in het Publicatieblad hebben lidstaten twee jaar de tijd om de richtlijnen, eventueel met aanvullingen, in nationale wetten te verankeren. Overigens is het recht op reparatie alleen maar van toepassing op een beperkt aantal producten. Lees verder

“Stroomopwekking Duitsland na kernuitstap schoner dan ooit”

Opkomst-en-neergang-van-kernenergie-in-Duitsland

De opkomst en neergang (‘levenscyclus’) van kernenergie in Duitsland (afb: Fraunhofer ISE)

Op 30 juni 2011 na de kernramp in Fukushima in maart van dat jaar, besloot de Duitse regering afscheid te nemen van kernenergie. Dwarskijkers en kernenergie-aanhangers voorspelden dat de ‘uitstap’ zou leiden tot grote problemen met de energievoorziening en de overstap naar milieu- en klimaatschadelijke kolencentrales. Op 15 april vorig jaar gingen de laatste drie actieve kerncentrales in Emsland, Neckarwestheim en Isar van het stroomnet en geen van die doemscenario’s zou zijn uitgekomen, aldus het Fraunhoferinstituut voor zonne-energie ISE. Lees verder

Greenpeace: IKEA gebruikt hout uit oerbossen Roemenië

Oeroud hout uit Roemenië in IKEA-meubels

Oeroud hout uit Roemenië in IKEA-meubels (afb: greenpeace.org/belgium)

Volgens milieuorganisatie Greenpeace gebruiken meubelfabrikanten die voor IKEA produceren hout uit enkele van Europa’s laatst overgebleven oerbossen in de Roemeense Karpaten. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van Greenpeace Centraal- en Oost-Europa. Er zijn ten minste dertig verschillende producten van deze leveranciers aangetroffen in IKEA-winkels in dertien landen, waaronder België (maar kennelijk niet Nederland). Greenpeace roept IKEA op om geen hout meer aan te nemen uit oerbossen en ook Europese beleidsmakers aan te sporen om oerbossen wettelijk te beschermen.  Lees verder

Mijnbouw in Afrika bedreigt mensapen

schadelijke effecten mijnbouw voor natuur en biodiversiteit

Winning van voor de klimaatverandering belangrijke elementen is slecht voor mensapen (afb: Jessica Junker et. al/Science)

Volgens onderzoek van, onder meer, het Duitse centrum voor biodiversit-eitsonderzoek iDiv zijn de nadelen van grondstofwinning tot op heden ernstig onderschat. Zo bedreigt de winning en zoektocht naar koper, lithium, zeldzame aarden – elementen die alle belangrijk zijn voor, ironische genoeg, de overgang naar een duurzamere toekomst – het voortbestaan van mensapen in Afrika. De strijd tegen klimaatverandering mag niet ten koste gaan van natuur en biodiversiteit, vinden de onderzoeksters. Lees verder

Weren pesticiden een eerste haalbare stap naar ‘groene’ landbouw

BestrijdingsmiddelenNiet alle boeren (en ook niet de EU) zijn ervan doordrongen dat de landbouw dringend moet ‘vergroenen’. Dat die stap niet simpel is zal niemand beweren, maar die is absoluut noodzakelijk. Nu denken onderzoekers boeren een ‘opstapje’ te kunnen bieden naar duurzamer landbouw door een ‘derde weg’: het mijden van synthetische bestrijdingsmiddelen.
Lees verder