Categorie archieven: scheikunde

Paracetamol van PET? Hoe zinnig is dat?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Paracetamol

Hoe zinnig is het oude PET-flessen om te zetten in paracetamol? (afb: Stephen Wallace et al./Nature)

Onderzoekers rond Stephen Wallace van de universiteit van Edinburgh hebben de monomeren van polyetheen-tereftalaat door genetisch veranderde Escherichia coli-bacterien laten omzetten in para-acetylaminofenol, beter bekend als paracetamol. Er zijn al mensen die denken  aan een listige manier om van het kunststofafval af te komen, maar dat lijkt mij, gezien het grote verschil in tonnages tussen kunststoffen en geneesmiddelen, volstrekt onzinnig. Lees verder →

Elektronspin te gebruiken voor verbetering katalyse (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Spinmanipulatie van kobaltkatalysator voor omzetting kooldioxide

Spinmanipulatie van een kobaltkatalysator voor omzetting van kooldioxide (afb: Liu Lin et al./eScience)

Scheikunde speelt een belangrijke rol in het ‘vergroenen’ van onze samenleving. Daarbij is katalyse een belangrijke factor. De reacties die allerlei systemen, zoals batterijen, aandrijven, kampen vaak met een trage kinetiek en energieverlies, vooral wanneer er meer elektronenover-drachten bij betrokken zijn. Eén kwantumeigen-schap, elektron-spin, is eigenlijk wat verwaarloosd bij het ontwerpen van katalysatoren, ondanks de fundamentele rol die die speelt bij het bepalen hoe atomen zich binden en reageren. Het zou steeds duidelijker zijn geworden dat dat een gemiste kans is. Het manipuleren van spintoestanden op katalysatoroppervlakken zou snellere, selectievere reacties mogelijk kunnen maken. Lees verder →

Organische stoffen gemaakt via kunstmatige fotosynthese uit afval

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kunstmatige fotosynthese van organische stoffen

De kunstmatige fotosynthese van organische stoffen uit organisch afval was mogelijk door samenwerking van twee katalysatoren voor watersplitsing (r) en de ontleding van organisch materiaal (afb: Susumu Saito et al./Nature Communications)

Fotosynthese is het fraaie systeem dat planten en sommige micro-organismen gebruiken om met behulp van zonne-energie organische stoffen te synthetiseren. Al vaker hebben onderzoekers geprobeerd dat systeem te verbeteren en om met die synthetische fotosynthese organische stoffen te maken. Nu hebben onderzoekers in Japan rond Susumu Saito van de universiteit van Nagoya zo’n systeem in elkaar gestoken om energie en/of bruikbare organische stoffen te produceren uitgaande van organisch afval. Lees verder →

Negatieve effecten bestrijdingsmiddelen erger dan aangenomen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Bestrijdingsmiddelen

De gegevens zijn van overal in de wereld afkomstig (afb: Nian-Feng Wan et al./Nature Communications)

Bestrijdings-middelen  zijn al zo lang als ze gebruikt worden onderwerp van discussie. Dan gaat het vooral over de onbedoelde negatieve effecten op dieren, planten en ander leven waar ze niet voor (of eigenlijk tegen) bedoeld zijn. Uit een overzichtsstudie van ruim 1700 artikelen door onderzoekers rond Nian-Feng Wan van de universiteit van Oost-China blijkt dat die negatieve effecten ingrijpender zijn dan tot nu toe aangenomen. Nieuwe bestrijdingsmiddelen doen het ook niet beter dan oudere. Lees verder →

’s Werelds kleinste molmotor van ammoniumferroceen

Geplaatst op door
Beantwoorden
ferroceenmolmotor

Het idee van een (ammonium)ferroceenmolmotor (afb: Toyokazu Yamada/univ. van Chiba)

In de natuur heb je eiwitten of andere biomoleculen die voor beweging/vervoer zorgen, moleculaire motors of molmotors genoemd. Die kun je natuurlijk ook zelf verzinnen. Kunstmatige molmotors zijn kleine machientjes op nanoschaal die iets zouden kunnen betekenen op het gebied van de katalyse, moleculaire elektronica, geneeskunde en kwantummaterialen. Ferroceen is een verbinding die op dat gebied als uitgangspunt kunnen dienen. Onderzoekers schijnen nu de kleinste molmotor te hebben gemaakt gebaseerd op ferroceen.
Lees verder →

Watermoleculen binden asymmetrisch aan de buren

Geplaatst op door
Beantwoorden
Asymmetrisch water

Watermoleculen binden via waterstofbruggen asymmetrisch aan hun buren (afb: Johannes Hunger et al./Nature Communications)

Water is een vreemd goedje. Je zou denken dat zo’n simpel molecuul van twee waterstofatomen en een zuurstofmolecuul zich heel voorspelbaar gedraagt, maar dat is allesbehalve waar. Zo drijft ijs (vast water) op vloeibaar water, terwijl vaste stoffen in de regel zwaarder zijn dan vloeibare) en heeft water met een temperatuur van 4°C de grootste soortelijke massa. Nu blijkt dat simpele, zeer symmetrisch ogende watermolecuul ook nog niet eens symmetrisch te zijn. Het watermolecuul bindt met de ene kant sterker dan met de andere met omliggende watermoleculen. Zo kunnen, kortstondig, ring- of ketenstructuren ontstaan. Ligt daar het geheim van waters vreemdheid?
Lees verder →

Elektronische circuits maken met scheikundige truc

Geplaatst op door
Beantwoorden
Het D-Met-procédé om opto-elektronische componenten te maken

Een voorbeeld dat met het D-Met-procédé is gemaakt (afb: Julia Chang)

Zelfassemblage noemen de persvoorlichter de truc die onderzoekers rond Martin Thuo van de universiteit van Noord-Carolina hebben bedacht om met behulp van een scheikundige truc vrij ingewikkelde elektronische met bijvoorbeeld diodes en transistoren te fabriceren. De onderzoekers willen daarmee ook driedimensionale chips maken. Lees verder →

Pfas blijken toch afbreekbaar

Geplaatst op door
Beantwoorden
Effecten blootstelling pfas

Pfa-stoffen lijken nogal wat op hun kerfstok te hebben (afb: WikiMedia Commons)

Polyfluoralkylstof-fen (pfas)
zitten ons mensen, de scheppers, nogal flink dwars. Inmiddels hebben ‘wij’ zo’n 15 000 polyfluoralkyl-verbindingen gesynthetiseerd, waarvan een groot aantal nogal ‘onaangenaam’ is en die voor een deel ook weigeren te ontleden. Pfas vind je bijna overal tot in de afgelegenste plekken in Tibet en op de Zuidpool. Om er vanaf te komen zijn al verschillende ideeën geopperd, onder meer wegvangen met actieve kool, maar die hebben allemaal zo hun minpunten. Nu schijnen er twee methoden ontwikkeld te zijn die meer in hun mars hebben om pfas te ‘ontmantelen’. Lees verder →

Oude batterijen opwerken met een beetje citroenzuur

Geplaatst op door
Beantwoorden
citroenzuuruitloging

Het bescheiden citroenzuurprocédé (onder) vergeleken met twee andere opwerkingsprocessen (afb: Guangmin Zhou et al./Angewandte Chemie)

We moeten naar een kringloop-samenleving. Als we de aarde (en onszelf) niet willen ontrieven, dan is afval in de nabije toekomst verboden. Net zo min als er onkruid is, is er afval. Nu schijnen onderzoekers een simpel idee te hebben gekregen om de elementen van opgebruikte batterijen weer voor hergebruik klaar te ‘stomen’ met maar een ‘hulpmiddel’: citroenzuur.  Dan zou 99% van de in de batterij gebruikte stoffen zoals lithium, nikkel, kobalt en mangaan weer ‘als nieuw’ te gebruiken zijn. Lees verder →

Neonicotinoïden op vele fronten schadelijk voor vogels

Geplaatst op door
Beantwoorden
Patrijs

Patrijs (afb: Vogelbescherming Nederland)

Neonicotinoïden zijn veelgebruikte insecticiden in de land- en tuinbouw. ​​Het gebruik ervan is echter zeer omstreden vanwege hun schadelijke effecten op verschillende soorten organismen. Uit een meta-analyse van zo’n vijftig studies dat die bestrijdingsmiddelen voor twaalf vogelssoorten schadelijke effecten hebben op zowel hun gedrag, gezondheid, voortplanting en overleving. Lees verder →