Categoriearchief: scheikunde

Geen Nobelprijs voor ontwikkeling coronavaccin wel voor ‘groenere’ scheikunde

Geplaatst op door
Beantwoorden
Proline

Proline is een van de twintig aminozuren waarmee (natuurlijke) eiwitten worden opgebouwd (afb: WikiMedia Commons)

Scheikunde (ik heb het zelf ooit gestudeerd) is een raar vak. Bakken en braden noemden wij studenten het destijds wat oneerbiedig. Scheikundigen zijn op zoek naar methodes om nieuwe stoffen te synthetiseren, maar ook om betere methodes te vinden om die stoffen te maken, zoals ook elke kok zijn leven lang doet (m.m.) Nu hebben Benjamin List van het Max Planckinstituut en David MacMillan van Princeton de Nobelprijs voor scheikunde gekregen voor de ontwikkeling van een nieuwe route om verbindingen te maken. Daarmee zou de scheikunde een stukje groener zijn geworden. De Nobelprijs voor geneeskunde gaat niet naar de ontwikkelaars van coronavaccins en die voor natuurkunde naar drie ontwikkelaars van klimaatmodellen Lees verder →

Er zou heel wat mis zijn met bepalingen veiligheid stoffen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Joonas Kiovisto

Joonas Koivisto (afb: arche-consulting.be)

Geloof het (of niet), maar het is heel lastig om de veiligheid (niet-giftigheid) van stoffen voor mens en dier te bepalen. Het heeft niet voor niks vele jaren geduurd voor de (nagenoeg) absolute zekerheid werd verkregen dat roken slecht is voor je gezondheid, terwijl Couperus daar eind negentiende eeuw al zijn bedenkingen over had. Nu lijkt het er op dat twee bronnen over de veiligheid van chemische verbindingen, Stoffenmanager en Advanced REACH Tool (door de EU aanbevolen), niet betrouwbaar zijn. Lees verder →

Valt scheikunde te automatiseren?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Automatische synthese

Ook in de scheikunde heeft de automatisering zijn intrede gedaan (afb: KIT)

Scheikunde heeft de ‘geur’ van een vak waarin duistere geleerden met retorten en ander griezelig glaswerk stoffen brouwen, vaak met duistere oogmerken. Die pogingen falen, gelukkig of helaas, vaak aangezien scheikunde veelal toch een proces is van gissen (en dus missen). Valt zo’n ontwikkelingsproces, het vinden van bereidingswijzen van interessante stoffen, ook te automatiseren? Onderzoekers van het KIT in Duitsland denken van wel (en waarom ook niet). Dat instituut is met chemiereus BASF is project begonnen om juist dat te bewerkstelligen of, beter gezegd, te verbeteren. Lees verder →

Kan scheikunde baat hebben bij de chemie van het leven?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Wilhelm Huck

Wilhelm Huck (afb: Radbouduniversiteit)

Stoffen worden in levende systemen ‘al spelend’ aangemaakt, waarmee wij aardlingen grote problemen hebben om die na te bootsen. Scheikundigen hebben allerlei soms vernuftige, soms rondweg grove manieren gevonden om stoffen te synthetiseren, maar al te vaak gaan die toch gepaard met veel geweld (hoge temperatuur en druk). Aleksander Pogodajev heeft in zijn promotieonderzoek aan de Radbouduniversiteit onderzoek gedaan naar een soort netwerken van chemische reacties die de soepelheid en verwevenheid van reacties in levende systemen moeten nabootsen.
Lees verder →

De ontwerpen van Leonardo da Vinci in het echt (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dassault in Frankrijk heeft via zijn platform 3DExperience lab mensen uitgedaagd de ontwerpen van Leonardo da Vinci in 3d te maken. dat heeft geleid tot verbluffende resultaten van honderden deelnemers. Sommige deelnemers willen hun 3d-ontwerp ook in het echt maken. Lees verder →

Van Mendelejevgetallen en chemische ruimte tot materiaaleigenschappen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Hardheidskaart

Deze kaart geeft verbindingen aan met de grootste hardheid (afb: Artem Organov)

Ik zal wel iets gemist hebben, maar ik had nog nooit van Mendelejevgetallen gehoord. Mendelejev was de eerste die op het idee van een periodiek systeem der elementen kwam. Dat Mendelejevgetal schijnt een getal te zijn dat iets zegt over de eigenschappen van scheikundige verbindingen. In de jaren 80 zijn die berekend (geschat?) door de Britse in 2017 overleden natuurkundige David Pettifor, maar kennelijk heeft die stil gehouden hoe. Nu denken onderzoekers van het Russische Skoltechinstituut het mysterie te hebben opgelost en ‘kaarten’ te kunnen maken waarmee de eigenschappen van verbindingen kunnen worden voorspeld. Lees verder →

“Ammoniak te produceren met een kwart van de energie”

Geplaatst op door
Beantwoorden

Annemie Bogaerts

Annemie Bogaerts (afb: univ. van Antwerpen)

Het Haber-Boschprocedé om ammoniak te bereiden joeg ooit de landbouwrevolutie aan, maar dat proces vraagt een hele hoop energie. Antwerpse en Leuvense scheikundigen denken nu een duurzame en minder energieintensief proces te hebben gevonden. Dat nieuwe proces zou vier keer minder energie vergen dan het aloude Born-Haberproces (op papier, tenminste) Lees verder →

Scheikunde verruilt reageerbuis voor ki

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kwantumscheikunde

OrbNet voorspelt eigenschappen van verbindingen (afb: CalTech)

Een scheikundige is voor velen nog steeds iemand die in potten en pannen stofjes staat te brouwen. Er bestaat wel zoiets als theoretische scheikunde, maar dat zijn natuurlijk geen echte scheikundigen. Tegenwoordig heet dat dan kennelijk kwantumscheikunde. Daarmee kan je, onder meer, vooraf de eigenschappen van een stof berekenen zonder die in reactiekolven hoeft te brouwen of hoe je die verbinding zou kunnen maken. Probleem is dat die kwantumscheikunde nogal veel rekentijd vergt, maar gelukkig (hoera!) dan hebben we de kunstmatige intelligentie nog, meer bepaald de zelflerende systemen. Onderzoekers van Caltech hebben met OrbNet een ki-systeem in elkaar ‘geschroefd’  waarmee ‘bakken en braden’ (in theorie, dan) een stuk eenvoudiger en sneller wordt.
Lees verder →

Eerste kwantumsimulatie van een chemische reactie (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Sycamore Google

De Sycamore. Links de processor (rechts) in een cryostaat (afb: Google)

Onderzoekers van Google zouden voor het eerst een simulatie van een scheikundige reactie hebben uitgevoerd met een kwantumcomputer. Het is maar een eenvoudige reactie, maar het lijkt er op of kwantumtechnici op zoek zijn naar praktische toepassingen van de kwantumcomputer. Lees verder →

Helft Nobelprijzen naar slechts vijf onderzoeksvelden

Geplaatst op door
Beantwoorden

Andre(i) Geim

Andre(i) Geim (afb: WikiMedia Commons)

Meer dan de helft van de Nobelprijzen in de laatste decennia zijn naar vertegenwoordigers van slechts vijf onderzoeksvelden gegaan volgens een analyse van onderzoekers rond John Ioannidis van de Standforduniversiteit in Californië. Lees verder →