BioMed Central trekt 43 artikelen terug

Reageerbuisje in de handHet rommelt al een tijdje in de wereld van de wetenschappelijke tijdschriften. Om te voorkomen dat er prutswerk of regelrechte fraude in die tijdschriften wordt gepubliceerd, lezen vakgenoten de artikelen voor publicatie. Toch gaat het met enige regelmaat mis. Nu heeft uitgever BioMed Central weer aangekondigd dat 43 artikelen worden teruggetrokken omdat ze op een of andere manier niet deugen. De beoordelaars blijken beïnvloedbaar, maar dat zal niet verbazen (toch?): het zijn mensen.

Beoordeling vooraf door vakgenoten, het referentiesysteem of peer review, is de basis onder het bouwwerk van de wetenschappelijke publiciteit, maar feilloos is die natuurlijk niet. Veel beoordelaars werken voor uitgeverijen als vast onderdeel van hun werk, maar krijgen daar niet of nauwelijks voor betaald. Nadat vorig jaar in 60 artikelen bedrog was geconstateerd, riep de uitgeverij de commissie voor publicatie-ethiek (COPE) bij een verdergaand onderzoek naar de betrouwbaarheid van publicaties. Deze week kwam COPE met de mededeling dat er meer gevallen zijn geweest van systematische, mislukte pogingen bij verschillende tijdschriften van verschillende uitgeverijen om de beoordelaars te beïnvloeden. De auteurs van de teruggetrokken artikelen worden geïnformeerd. Volgens de uitgeverij hebben bedrijven die auteurs tegen betaling helpen hun artikelen gepubliceerd te krijgen, de zaak bewust gemanipuleerd. Bij die 43 zal het waarschijnlijk niet blijven. Er zijn veel van dat soort bedrijven. De meeste zouden vrij van blaam zijn, maar er zitten ook rotte appels tussen, zo verklaart COPE, die ontoelaatbare methodes gebruiken om tot publicatie te komen. Er zouden lijsten circuleren van beïnvloedbare beoordelaars.

Het is al lang de gewoonte dat dit soort (tekst)bureaus het artikel voor publicatie fatsoeneren, maar ze doen meer. Of de wetenschappers in alle gevallen weten of zo’n bureau ook de beoordelaars bewerkt, is niet altijd duidelijk  Volgens de uitgeverij is het een mondiaal probleem. Wetenschappers moeten publiceren, anders zou hun baan wel eens op de tocht komen te staan. Punlish or perish (publiceer of verzuip) is het adagium. Beoordelaars worden niet of nauwelijks betaald en dan wil er wel eens een artikeltje door slippen. Bovendien kan zo’n beoordeling dan wel eens even blijven liggen. Scientific Reports van de uitgeverij van het bekende Nature wil daar wat aan doen. Tegen betaling van 750 dollar wordt gegarandeerd dat het artikel binnen drie weken wordt bekeken. Dat is natuurlijk een vuige kapitalistische truc, maar zeker is dat het systeem van beoordeling eens duchtig onder handen genomen moet worden. Het meest voor de hand liggend is dat de beoordelaars fatsoenlijk gehonoreerd worden voor hun werk. Dan kun je eisen aan ze stellen en zullen ze, hoogstwaarschijnlijk, ook minder gevoelig zijn voor beïnvloeding.

Bron: der Spiegel

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.