Het Amerikaanse politieke systeem zit vreemd in elkaar. Zo moeten kiezers zich registreren om te mogen stemmen en hele groepen worden uitgesloten van het stemrecht. Ook kiezen de Amerikanen die wel naar het stembureau gaan geen president, maar kiesmannen/-vrouwen. Dat kan het vreemde gevolg hebben dat de kandidaat met de minste stemmen de volgende president van Amerika wordt. Trump kreeg 59 581 585 kiezers achter zich, Clinton 59 787 606, ruim 200 000 meer. Desalniettemin kreeg Trump 290 kiesmannen toegewezen en Clinton 232. 
Dat heeft iets te maken met de toewijzing van die kiesmannen per staat. Daarbij zijn de kleinere staten overbedeeld. In Californië heb je bijna 600 000 stemmen nodig voor 1 kiesman/-vrouw, in het veel minder volkrijke Wyoming iets minder dan 200 000. Met uitzondering van twee staten, Maine en Nebraska, gaan dan ook nog eens alle kiesmannen/-vrouwen naar de winnaar in die staat.

Washington

Dit systeem is bedacht door de stichters van de Amerikaanse republiek en in 1787 in de grondwet terechtgekomen. George Washington c.s. wilden de grootgrondbezitters zo beschermen tegen het gepeupel. Vandaar dat vaak gesteld wordt dat de Verenigde Staten wel een republiek zijn, maar geen democratie, waar ik het alleen maar van harte mee eens kan zijn.
Dit is nu de vijfde keer in de Amerikaanse geschiedenis dat een president gekozen wordt die niet de meeste stemmen heeft gekregen. Dat gebeurde al in 1824, in 1876 en 1888. Bij de vierde keer in 2000 ging de strijd tussen Al Gore (D) en George Bush jr. Gore kreeg zo’n halfmiljoen stemmen meer dan Bush, maar Bush werd president.

Het aantal Amerikanen dat mag stemmen en de moeite neemt dat ook te doen is droevig laag. Dit keer hebben een kleine 120 miljoen Amerikanen gestemd. In Amerika wonen zo’n 320 miljoen mensen. Laten we er vanuit gaan dat daarvan er minstens 260 miljoen kiesgerechtigd zijn. Dan betekent dus dat veel minder dan de helft van de kiezers niet is komen opdagen of niet mocht stemmen. En dat voor een land dat zichzelf ziet als beste democratie van de wereld.

Inmiddels is dat overschot gegroeid tot ruim miljoen. Dit blijkt uit de laatste berekening van het Amerikaanse Cook Political Report. Clinton staat nu op 61.963.234 stemmen en Trump op 60.961.185. Een week na de verkiezingen worden nog steeds stemmen geteld en verwerkt.

Bronnen: Le Monde. de Volkskrant