De alvleesklier produceert onder meer insuline en alvleeskliersap voor de spijsvertering

Het lijkt er op dat de milt zo kan worden aangepast dat dat orgaan, bijvoorbeeld, de insulinepro-ducerende cellen van de alvleesklier kan vervangen. Bij apen en muisjes schijnt dat gelukt te zijn.
Bij suikerziekte type raken de insulineproducerende bètacellen in de alvleesklier beschadigd door een auto-immuunreactie. Zonder deze cellen kan de bloedsuikerspiegel niet onder controle worden gehouden. Hoewel insuline-injecties veel patiënten helpen, resteert voor sommige patiënten een orgaantransplantatie als enige langetermijnoptie om dit verlies te compenseren, alleen zijn er zoals bij veel organen meer vragers dan ‘aanbieders’.
Al tijden wordt er gezocht naar alternatieven voor transplantatie, maar kennelijk voldoen die niet. Zo overleven geïmplanteerde cellen niet lang genoeg in de alvleesklier van de ontvanger om insulineproducerend weefsel te laten groeien en diabetes op de lange termijn te genezen. Dit zou onder andere komen door de ingrijpende operatie en de slechte voedingsvoorziening van de alvleesklier.

Liu Mi van de Wenzhouuniversiteit in China en collega’s hebben een nieuwe methode onderzocht. Ze hebben de milt van dieren zo aangepast dat nieuwe insulineproducerende cellen kunnen worden gekweekt tot functioneel alvleesklierweefsel.
Hoewel de milt ons bloed zuivert, is het een relatief weinig gebruikt orgaan en niet per se essentieel voor de overleving van volwassenen. Daarom gaan er bij een ‘omprogrammering’ geen kritieke lichaamsfuncties verloren. Bovendien biedt de milt, met zijn poreuze structuur, voldoende ruimte voor extra cellen, is het orgaan gemakkelijk toegankelijk via een operatie en wordt het goed voorzien van vers, voedingsrijk bloed. Dit alles maakt de milt een ideale locatie voor orgaanrijping, was het idee.
“We transformeren de milt in feite tot een hoogwaardige bioreactor”, legt coauteur Lei Dong van de universiteit van Nanjing uit. Hiervoor ontwikkelden de onderzoekers met suiker omhulde siliciumnanodeeltjes die de micro-omgeving van de milt ‘herprogrammeren’ en zo de afstoting van getransplanteerde cellen voorkomen. Voor hun experiment injecteerde de onderzoekers deze nanodeeltjes in de milt van de muisjes.

De resultaten zouden hebben aangetoond dat de deeltjes een interactie aangaan met de fagocyten (vreetcellen, een speciale vorm van afweercellen) en bindweefselcellen van het afweersysteem in de milt. Hierdoor onderdrukken ze lokaal het afweersysteem en bevorderen ze de groei van bindweefsel in het orgaan. “Door de ondersteuning van de extracellulaire matrix te verbeteren, de groei van bloedvaten te versnellen en afweerreacties te onderdrukken, hebben we een ideale ruimte gecreëerd voor de groei van getransplanteerde cellen”, aldus Dong.

Functioneel

Proeven bevestigden dat de 200 eilandcellen van muisjes of ratten geïmplanteerd in de geherprogrammeerde muizenmilten, daadwerkelijk uitgroeiden tot functioneel weefsel. Het op deze manier gekweekte alvleesklierweefsel was vervolgens in staat de bloedsuikerspiegel bij de muizen minstens 90 dagen op peil te houden door insuline af te scheiden. Bij de diertjes nam de aangepaste milt dus de functie over als die door medicatie werd uitgeschakeld.
Bij cynomolgusapen (een makakensoort) werkte dat ook met menselijke insulineproducerende alvleeskliercellen (van de eilandjes van Langerhans), ten minste 28 dagen lang. Er zouden geen bijwerkingen zijn ontdekt en ook werden de getransplanteerde cellen niet afgestoten. Nu kijken of dat ook werkt bij mensen en hoe lang.

Bron: scinexx.de