De chemische structuur van acetylsalicylzuur (aspirine)

Aspirine heeft inmiddels een aardig lange conduitestaat. Ooit is het middel begonnen als pijnstiller en ontstekingsremmer, maar gaandeweg bleek acetylsalicylzuur, de chemische naam van het goedje, ook te werken als antistollingsmiddel en gaandeweg leek het ook effect te hebben bij kanker. Onderzoekers van het Leids universitair medisch centrum hebben aannemelijk gemaakt dat aspirine een gunstig effect heeft op patiënten met darmkanker. Ze leven langer, zo zou zijn gebleken.
Darmkanker kan, mede, het gevolg zijn van weinig beweging, slechte voeding, alcohol en roken. Het is een veelvoorkomende kankersoort, die vaak te vermijden zou zijn. Onderzoek zou er op wijzen dat naast een gezonde leefstijl aspirientjes zouden kunnen helpen. Dat maakte Martine Frouws, onderzoekster aan het LUMC, bekend op een congres in Wenen. Frouws en medeonderzoekers hebben de gegevens van 13 700 patiënten doorgeploegd, waarvan de meesten darmkanker hadden en anderen tumoren in de slokdarm of andere delen van het maagdarmkanaal. Enkele patiënten hadden buiten de gebruikelijke kankertherapie regelmatig aspirine geslikt. Frouws: “Vijf jaar na de diagnose leefde nog 75% van de patiënten die aspirine slikken. In de controlegroep was dat 42%.” De onderzoekers keken ook naar andere factoren die voor de overlevingsduur van belang kunnen zijn, zoals leeftijd, geslacht, stadium van de ziekte en behandelwijzen zoals bestraling en chemotherapie. Ook dan bleef dat verschil overeind, maar er blijven onzekerheden.
Frouws vermoedt dat aspirine indirect de kankercellen beschadigt door zijn stollingsremmende werking. Aspirine verstoort het functioneren van de bloedplaatjes, die sommige typen kankercellen gebruiken om zich voor het afweersysteem te verschuilen. Als die bloedplaatjes niet goed functioneren, zou het lichaam zich beter te weer kunnen stellen tegen de ziekte, zo luidt een theorie. Hoe en wat is onduidelijk. Frouws wil verder zoeken naar de tumoren waarbij aspirine effect heeft. “De eigenschappen van de tumoren in de patiënten waarbij aspirine heeft geholpen, zouden ons kunnen vertellen wie van zo’n behandeling profijt heeft.” Zij en haar collega’s gaan op zoek naar proefpersonen die tenminste 70 zijn, een goede 1500.

In de VS wordt overwogen aspirine in te zetten bij wijze van preventie. In 2014 zou een Amerikaanse studie hebben aangetoond dat dat succes heeft bij het voorkomen van darmkanker. De Amerikanen zouden de pijnstiller willen voorschrijven aan mensen boven de 50 die tot de risicogroepen behoren. De zaak is nog niet uitgemaakt, want aspirine heeft ook enkele nare bijwerkingen. Vooral de maag heeft problemen met acetylsalicylzuur. Het zou zinniger zijn om eerst uit te zoeken hoe aspirine het kunstje klaart en daar dan mee aan de slag te gaan om middelen te ontwikkelen die op de lange duur minder schadelijke bijwerkingen hebben dan aspirine, zeggen dan ook onderzoekers uit het veld.

Bron: der Spiegel