
Kringloopyoghurtbakjes? (afb: verpakkingsmanagement.nl)
Onderzoeksters van het onderzoeksinstituut voor biologie van landbouwhuisdieren (FBN) in Dummerstorf (D) en de universiteit van Udine (I) hebben de opname van nanodeeltjes van kunststoffen gevonden in celkweken van landbouwhuisdieren. De resultaten leveren bewijs voor mogelijke risico’s voor de diergezondheid, de vleesproductie en de voedselzekerheid van de mens. Overigens is het dan ook zeer waarschijnlijk dat die microscopisch kleine deeltjes zich ook in ons lichaam bevinden.
Kunststofzakken, -verpakkingen, yoghurtdeksels, alles wat we achteloos weggooien, breekt in de loop der jaren af tot minuscule kleine deeltjes. Die komen terecht in de bodem, waterwegen en uiteindelijk in onze voedselketen. Hoewel vele studies al hebben aangetoond dat microkunststoffen schadelijk kunnen zijn voor zeedieren, vogels en insecten, zijn de effecten daarvan op landbouwhuisdieren tot nu toe grotendeels onontgonnen.
In tegenstelling tot kunststofmicrodeeltjes (1 µm – 5 mm) bestaan er momenteel nauwelijks adequate analysemethoden om nanodeeltjes (1 nm= 10-9m)) bij mens en dier te detecteren. Onderzoekers gaan er echter van uit dat zelfs deze kleine deeltjes zich in weefsels kunnen ophopen.
In een gezamenlijke studie hebben onderzoeksters van het FBN en de universiteit van Udine aangetoond dat nanodeeltjes van polystyreen worden opgenomen in cellen van runderen en varkens in kweken. Deze opname leidde tot veranderingen die op lange termijn nadelige effecten kunnen hebben op de celfunctie en gezondheid van de dieren.
“Omdat we nog veel te weinig weten over kunststofnanodeeltjes en detectie moeilijk is, zijn onze resultaten belangrijk om de risico’s beter te kunnen inschatten”, zegt Anja Baufeld van de werkgroep celfysiologie en voortplanting van het FBN. “Toen we zagen dat nanodeeltjes cellen binnendrongen, wisten we dat dit verstrekkende gevolgen zou kunnen hebben.”
De onderzoeksters bekeken kweken van granulosacellen van runderen in petrischaaltjes, die een belangrijke rol spelen bij de voortplanting, en van varkensmyoblasten, waaruit zich spierweefsel uit ontwikkelt. Zelfs bij lage concentraties nanodeeltjes leidde dat tot microscopisch zichtbare afzettingen in de cellen. Deze zouden de vruchtbaarheid van de dieren en hun producten kunnen aantasten.
Gezondheidsrisico’s
Boerderijdieren maken deel uit van de menselijke voedselketen. Directe gezondheidsrisico’s voor consumenten kunnen momenteel niet worden vastgesteld. Desalniettemin dringen de onderzoeksters aan op nader onderzoek naar de langetermijngevolgen van kunststofmicro- en -nanodeeltjes.
Baufeld: “Ons onderzoek toont aan dat nanodeeltjes niet alleen een milieuprobleem vormen, maar mogelijk ook directe gevolgen hebben voor de gezondheid van landbouwhuisdieren. Deze eerste aanwijzingen tonen duidelijk het belang aan van intensiever onderzoek naar kunststofvervuiling om potentiële risico’s voor zowel dieren als mensen in een vroeg stadium te kunnen inschatten.”
Volgens de Britse krant the Guardian worden kunststofmicrodeeltjes bijna overal het het mensenlijf gevonden: in het bloed, in de baarmoeder in de longen en zelfs in de hersens. Daar zou wel zo’n 5 g kunststofdeeltjes kunnen zitten zou een onderzoek hebben uitgewezen. Of dat ook betekent dat ze de cellen binnendringen is daarmee niet gezegd.
Bron: idw-online.de