Netvlies (afb: DOG 2025)

Leefstijlkeuzes hebben een aanzienlijke invloed op de gezondheid van de ogen en daarmee ook op het risico op blindheid op oudere leeftijd. Naast lichaamsbeweging speelt voeding een belangrijke rol. Het zou zijn aangetoond dat een mediterraan dieet de voortgang van veelvoorkomende leeftijdsgebonden oogaandoeningen, zoals leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD), groene staar (glaucoom) en diabetische retinopathie, vertraagt. De resultaten van recent onderzoek worden gepresenteerd op het oogheelkundig congres DOG 2025 dat van 24 tot 28 september in Berlijn plaatsvindt.
“We weten nu dat het juiste dieet niet alleen het hart en de bloedvaten, maar ook het netvlies kan beschermen”, stelt Robert Patrick Finger, directeur van de afdeling Oogheelkunde van het Universitair Ziekenhuis Mannheim. Hoewel onderzoek zich vaak richtte op individuele voedingsmiddelen of voedingsstoffen, laat het totaalbeeld van alle studies nu een duidelijke conclusie toe: met name een evenwichtig, mediterraan dieet heeft een positief effect. Dit omvat veel groene bladgroenten, fruit, vis, olijfolie en noten, in combinatie met een algehele caloriebewuste levensstijl.

Leeftijdsgebonden oogziektes zijn de meest voorkomende oorzaken van blindheid op oudere leeftijd. Wetenschappelijk bewijs toont aan dat voeding een beïnvloedbare risicofactor is. “Patiënten die een mediterraan dieet volgen, hebben een lager risico op het ontwikkelen van LMD of het verergeren van een vroeg stadium naar een laat stadium”, stelt Finger. Bovendien toont de grote de grote leeftijdsgerelateerde stduie (AREDS) aan dat individuele voedingsstoffen zoals luteïne, zeaxanthine, zink en omega-3-vetzuren de progressie van ouderdomsziektes in bepaalde gevallen kunnen vertragen. Finger: “Dergelijke supplementen zijn geen vervanging voor een gezond dieet, maar eerder een nuttig supplement voor patiënten in de middenfase van de ziekte.”

Groene staar

Glaucoom of groene staar is de tweede meest voorkomende oorzaak van blindheid in Duitsland (en waarschijnlijk ook in Nederland; as). Het verlagen van de oogboldruk is de eerste therapeutische aanpak, maar ook hier lijkt voeding een ondersteunende rol te spelen.
“Vooral groene bladgroenten, omega-3-vetzuren, een overwegend mediterraan dieet en het vermijden van alcohol en sterk bewerkte voedingsmiddelen lijken het risico op de ziekte te verminderen en de progressie ervan te vertragen”, aldus de DOG-expert. Bepaalde vitamines en sporenelementen – zoals vitamine A of vitamine B3 – kunnen ook een preventieve werking hebben. “Er lopen momenteel klinische studies hierover”, legt Finger uit.

Bij diabetische retinopathie, een veelvoorkomend gevolg van suikerziekte (diabetes mellitus), is voeding al lange tijd een integraal onderdeel van de diabetestherapie. “Recente studies tonen aan dat een mediterraan dieet rijk aan fruit, groenten en vis, evenals een verminderde calorie-inname, het ontstaan ​​en de progressie van netvliesaandoeningen daadwerkelijk kunnen vertragen”, aldus de oogarts. Vroegtijdige voedingsaanpassingen zijn van cruciaal belang. “Wie vanaf het begin consequent aandacht besteedt aan een gezond dieet, doet zijn netvlies een groot plezier”, zegt Finger.

Gezonde leefstijl

Of het nu gaat om LMD, glaucoom of diabetische retinopathie: een gezond dieet – net als regelmatige lichaamsbeweging – heeft in alle gevallen een positieve invloed op de ooggezondheid. “Wij artsen zouden in de toekomst meer leefstijladviezen moeten geven”, vindt Finger. Een mediterraan dieet kan niet alleen de ogen beschermen, maar ook bijdragen aan de algehele preventie van leeftijdsgebonden aandoeningen.

Bron: idw-online.de