Tot voor kort bleef de ijslaag in het noordoosten van Groenland relatief onaangetast. De afgelopen vierhonderd jaar veranderden de vele gletsjers die hier zijn nauwelijks, maar dat schijnt nu te veranderen en nog behoorlijk drastisch ook. Sinds 2003 verliest deze gigantische ijskorst elk jaar 10 miljard ton ijs, zo hebben Deense onderzoekers becijferd. Dat is zo’n 10 km3, een behoorlijke plas. Daarmee is ook het laatste, tot nu toe stabiele deel van de Groenlandse ijsmassa aan het smelten.
De Groenlandse ijsmassa is zo’n 3 km dik en 1,8 miljoen km2 groot. Met het ijs op de Zuidpool vormt die ijsmassa het grootste ijsreservoir van onze planeet. Het smelten van die Groenlandse ijsmassa zou de zeespiegel met een paar meter doen stijgen. Het smelten gebeurde door de aardopwarming tot voor kort vooral in het noordwesten en het zuiden van Groenland, niet in het noordoosten. Dat komt doordat dat deel grenst aan een deel van de Noordelijke IJszee, dat normaalgesproken het hele jaar door bevroren blijft.
Dat blijkt nu dus veranderd te zijn. Voor hun rekenwerk gebruikten de onderzoekers gegevens van ijsdiktes die door vliegtuigen en satellieten tussen 2003 en 2012 zijn verzameld plus metingen die terug gaan tot 1978. Daarnaast werd ook gebruik gemaakt van metingen van het GPS-netwerk GNET, waaruit te berekenen valt hoeveel de bodem omhoog veert door het smelten van de ijslast. Ze concentreerden zich bij hun berekeningen op de Zachariae-ijsstroom, een gigantische ijsrivier van 600 km die 16% van de Groenlandse ijsmassa uitmaakt en kwamen tot de genoemde 10 miljard ton ijs per jaar
Het smelten in het noordoosten begon tussen 2002 en 2004 na relatief warme zomers. Daardoor gleden de gletsjertongen steeds sneller in zee. Dat gebeurde niet alleen aan de kust, maar ook veel dieper landinwaarts. Door de gigantische ijsmassa die teloor gaat zal de balans tussen aanwas en wegsmelten danig verstoord worden, weten de onderzoekers. Juist voor het noordoosten van Groenland wordt een extra opwarming voorspeld. De onderzoekers denken dan ook dat de ijssmelting op Groenland meer dan tot nu toe aangenomen zal bijdragen aan de stijging van de zeespiegel.
Bron: bdw