John Lukens (Afb: univ. van Virginia)

Er is regelmatig een hoopvolle kandidaat opgedoken voor de ‘aanstichter’ van de ziekte van Alzheimer, maar nog steeds is de echte niet gevonden (als die al bestaat) en is de hersenziekte ongeneesbaar. Nu lijken onderzoekers een nieuwe kandidaat gevonden te hebben: STING. Als dat eiwit bij muisjes werd geblokkeerd, verslechterde de toestand van ‘Alzheimermuisjes’ niet meer, zagen onderzoekers. De ontdekking kan ook gevolgen hebben voor andere hersenziektes als Parkinson en ALS.
Onderzoekers van de universiteit van Virginia onderzochten de mogelijkheid dat Alzheimer, ten minste gedeeltelijk, wordt veroorzaakt door de eigenzinnige pogingen van het afweersysteem om DNA-schade in de hersenen te herstellen. Hun onderzoek zou aannemelijk hebben gemaakt dat STING (een stimulator van de interferonreactie) de vorming van de schadelijke plaques en eiwitkluwens aanstuurt waarvan wordt gedacht dat die verantwoordelijk zijn voor Alzheimer. Het blokkeren van het molecuul beschermde laboratoriummuizen tegen mentale achteruitgang, aldus de onderzoekers.

STING speelt een belangrijke rol in het hersenafweersysteem en kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan de ziekte van Parkinson, amyotrofische laterale sclerose (ALS), dementie en andere geheugenverlies veroorzakende aandoeningen. Dat betekent dat de ontwikkeling van behandelingen om de activiteit ervan te beheersen verregaande voordelen kan hebben voor veel patiënten die lijden aan die ziektes.
“Onze bevindingen tonen aan dat de DNA-schade die zich van nature ophoopt tijdens het ouder worden, STING-gemedieerde hersenontsteking en neuronale schade veroorzaakt bij de ziekte van Alzheimer”, zegt John Lukens van de Universiteit van Virginia. “Deze resultaten helpen verklaren waarom veroudering gepaard gaat met een verhoogd risico op Alzheimer en onthullen een nieuw pad voor de behandeling van neurodegeneratieve aandoeningen.”

Alzheimer is een groeiend probleem in de hele wereld. De oorzaken van Alzheimer zijn na vele jaren onderzoek nog steeds onduidelijk, maar wetenschappers beginnen toch wel stukje bij beetje meer de rol van het afweersysteem in het ontstaan ​​van de ziekte te begrijpen (denken ze; as). STING maakt deel uit van die afweerreactie. Het eiwit helpt bij het opruimen van virussen en gestreste cellen die DNA-schade veroorzaken.

Hyperactief

Hoewel STING dus een belangrijke verdediger van de hersens is, kan het eiwit ook hyperactief worden en schadelijke ontstekingen en weefselschade veroorzaken. De onderzoekers wilden daarom graag weten welke rol het zou kunnen spelen bij Alzheimer. Ze zagen dat het blokkeren van de aanmaak van STING bij muisjes hielp bij het voorkomen van plaquevorming bij Alzheimer. De activiteit van afweercellen, microglia genaamd, veranderde en de werking van belangrijke genen veranderde, naast andere effecten.

“We ontdekten dat het verwijderen van STING de microgliale activatie rond beta-amyloïdeplaques dempte, nabijgelegen neuronen beschermde tegen schade en de geheugenfunctie verbeterde bij muizen met de ziekte van Alzheimer”, zegt medeonderzoekster Jessica Thanos. “Deze bevindingen doen vermoeden dat STING schadelijke afweerreacties in de hersenen versterkt die neuronale schade verergeren en bijdragen aan cognitieve achteruitgang bij de ziekte van Alzheimer.”
Hoewel wetenschappers ook andere bioverbindingen hebben onderzocht die van belang zouden kunnen zijn bij de ziekte van Alzheimer, vormt STING een bijzonder aantrekkelijk doelwit voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen, aldus de onderzoekers. Dat komt doordat het blokkeren van STING zowel de opbouw van amyloïdeplaques als de ontwikkeling van tau-knopen lijkt te vertragen, de twee belangrijkste kandidaten voor de oorzaak van Alzheimer (is de gedachte; as). Andere moleculen missen die stevige relatie en hebben alleen effect op zeer specifieke – en zeer beperkte – stadia in de ontwikkeling van de ziekte.

Dit is pas een beginnetje. Er nog veel meer werk moeten worden verzet om uit te maken dat de onderzoekers de echte aanstichter hebben gevonden. Als dat bevestigd is dan zullen de therapieën nog moeten worden bedacht en klinische proeven moeten worden uitgevoerd. Het is al vaker misgegaan.

Bron: Science Daily