Richard Horton is arts en redacteur van het medische tijdschrift the Lancet. Hij schrijft in het Britse blad the Guardian dat de mens wereldwijd ernstig in gebreke is gebleven. Ik moet eerlijk zeggen dat ik dit soort signalen niet eerder heb opgepakt, maar die zouden er wel degelijk geweest zijn. Wij mensen hebben inmiddels voor elkaar gekregen dat uiterst nietige deeltjes (virussen) in staat zijn de (mensen)wereld plat te leggen. Waarschijnlijk is wat we nu meemaken slechts een voorproefje.
Horton stelt dat de waarschuwingen van artsen en wetenschappers in de wind zijn geslagen. We hadden kunnen weten, schrijft hij, dat het mis zou gaan. In 1994 schreef de Amerikaanse wetenschapsjournaliste Laurie Garrett het boek The coming plaque. Daarin schrijft ze dat micro-organismen uitgroeien tot de grote vijanden van de mens. “Ze zullen van ons winnen als we niet leren om in een werelddorp te wonen dat die micro-organismen weinig kansen biedt.”
Dat zou je natuurlijk de op effect gekozen taal van de journaliste kunnen noemen, maar ook het Amerikaanse instituut voor geneeskunde kwam in 2004 tot een soortgelijke conclusie na een analyse van de uitbraak van SARS in 2003 dat werd verspreid door een familielid van het coronavirus dat nu de boel op stelten zet. “De snelle bedwinging van SARS is een succes voor de volksgezondheid, maar tevens een waarschuwing. Als SARS de kop weer opsteekt zullen gezondheidssystemen over de hele wereld in grote problemen komen. Voortdurende waakzaamheid is wezenlijk.”
Horton vertelt dat Ian Boyd, voormalig topadviseur van het VK, ondersteboven was van een analyse van een griepepidemie waarbij 200 000 mensen overleden. Volgens Boyd heeft dat verhaal niemand bij de overheid op scherp gezet. Waarom? Dat is duister, maar volgens Boyd waren we (de Britten) slecht voorbereid.

Ik denk dat het elders niet anders is geweest. Horton noemt de hele corona-affaire de grootste nederlaag op het gebied van wetenschapsbeleid in de jongste tijd. Er waren tekenen zoals Hendra in 1994,  Nipah in 1998, SARS in 2003 en de  ebolauitbraak in 2014, maar we deden allemaal of dat een ver-van-ons-bedshow was.

Berekend

De risico’s van zo’n uitbraak kunnen worden gemeten en berekend. Dat is, zegt Horton, al zo sedert de jaren 80 toen het hi-virus de kop opstak. Sindsdien hebben 75 miljoen mensen dat virus opgelopen en zijn er 32 miljoen van overleden. Dat virus werkt niet zoals SARS-Cov-2, maar de lange slagschaduw zou overheden attent moeten hebben gemaakt op dit soort ontwikkelingen, schrijft Horton.
China was door SARS voorbereid. Daar geen adviezen om handen te wassen, mondkapjes te dragen en afstand te houden, maar daar werden meteen hele streken afgesloten en bedrijven stilgelegd. Dat is wat makkelijker te doen in een dictatuur dan in een democratische samenleving.
De grote vraag is natuurlijk welke lessen we uit dit alles trekken. De mens heeft het voor zichzelf al bijna verknoeid op het terrein van de klimaatverandering. Wat gaan we doen, en daar kun je op wachten, als het volgende virus ons zal bedreigen of als het coronavirus terugkomt? Er zijn nogal wat virussen. Gaan we het onbeperkt rondslepen van producten en mensen aan banden leggen? Te vrezen valt dat we weer doorgaan waar we dachten gebleven te zijn. De mens houdt zich voor slim maar vergeet snel en graag…

Bron: the Guardian