Mensembryo

Het persbericht spreekt over een nieuw celtype, maar dat is natuurlijk kul. Dat was alleen nog niet eerder ontdekt zoals er nog zoveel te ontdekken valt aan het bijster ingewikkelde systeem dat leven heet, zeker als het over meercellige organismen gaat. Dat ‘nieuwe’ celtype zou ervoor zorgen dat het embryo zich op de juiste manier ontwikkelt, speculeren de onderzoeksters. Daarbij gaan die cellen zover zichzelf op te offeren voor het goede verloop van die ontwikkeling.
De onderzoeksters bekeken de activiteit van diverse genen in cellen van een vroeg mensembryo. Die cellen maakten er binnen een paar dagen na ontstaan een einde aan als onderdeel van de kwaliteitsborging van de ontwikkeling van de vrucht. Dat zou betekenen dat het eerste begin in de baarmoeder wel eens heel anders verloopt dan de geleerden tot nu toe hebben aangenomen.
Het uiteindelijke organisme, de mens, bestaat uit biljoenen cellen, maar die zijn allemaal ontstaan uit een (bevruchte) eicel. Die deelt zich en weer enz.: 2, 4, 8 enzovoort cellen. In het begin van de ontwikkeling lijken die cellen nog sprekend op elkaar, maar gaandeweg gaan die zich specialiseren in de, uiteindelijk, paar honderd verschillende celtypen waaruit een mens bestaat. Sommige worden onderdeel van de baarmoeder en de rest gaat verder om mens te worden.

De onderzoeksters bekeken de genactiviteiten van de afzonderlijke cellen, zoals die in eerder onderzoek was vastgesteld, maar ze constateerden dat bij een embryo van vijf dagen zo’n kwart van de cellen niet voldeed aan die genactiviteitspatronen. zoals die van pre-embryo- of prebaarmoedercellen.

Springende genen

Toen ze die vreemde cellen, door de onderzoeksters REject-cellen genoemd waarbij RE staat voor RetroElementen, eens wat nader onder de loep namen, zagen de onderzoeksters dat die cellen springende genen (transposons) bevatten. Dat zijn stukjes in het DNA die zichzelf kopiëren, waarbij die kopieën zich elders in het DNA invoegen. Die cellen bleken ook eiwitten te bevatten waarvoor die transposons voor coderen.
Wat later in de ontwikkeling bleek dat gengespring voor schade in het DNA van die cellen gezorgd te hebben en werd de geprogrammeerde celdood (apoptose) ingezet. Dat zou als een soort kwaliteitsborging dienen, denken de onderzoeksters, maar hoe dat dan gebeurt vertelt het persbericht er niet bij en ook uit het artikel wordt dat mij (=as) niet duidelijk.

“Mensen, net als andere organismen, vechten eindeloos tegen deze springende genen”, zegt transposondeskundige Zsuzsanna Izsvák van het Max Delbrückcentrum in Berlijn. “Terwijl we die springende genen op alle mogelijke manieren proberen te onderdrukken zijn die heel vroeg in de ontwikkeling in sommige cellen actief, waarschijnlijk doordat we onze genetische afweer niet snel genoeg kunnen inrichten.”
“Als een cel wordt beschadigd door springende genen of door een andere fout zoals een teveel aan chromosomen, dan is het voor het embryo beter deze cellen te verwijderen en ze geen onderdeel te laten vormen van een zich ontwikkelend kind”, stelt medeonderzoeker Laurence Hurst van de universiteit van Bath.
“We zijn gewend aan het idee van natuurlijke selectie die het ene organisme voordeel geeft boven een ander. Wat we bij embryo’s zien lijkt ook op het overleven van de geschiktste, maar dan met bijna identieke cellen. Het ziet er naar uit dat we een nieuw (=onontdekt; as) deel van ons arsenaal tegen deze gevaarlijke genetische elementen (=transposons; as) hebben ontdekt.”

De cellen die zich ontwikkelen tot embryo blijken die springende genen niet te bevatten, maar die hebben dan ook een actief, virusachtig (endogeen virus H, genaamd). Dat helpt de springende genen in de embryocellen te onderdrukken. Waarom dat in die REject-cellen dan kennelijk niet actief is ontgaat me te enen male.
De onderzoeksters denken ook dat als de kwaliteitsborging te strikt is het embryo sterft. Dat zou verklaren hoe het komt dat sommige mutaties in het systeem voor de ontdekking van DNA-schade een relatie hebben met onvruchtbaarheid in de ‘gedachte’ dat voorkomen beter is dan genezen.

Bron: Science Daily