Het vermoeden bestaat dat licht ’s nachts voor sommige borstkankerpatiënten negatief voor hun therapie uitpakt. Onderzoekers van de Tulane-universiteit in New Orleans (VS) maakten uit onderzoek bij ratten op dat zelfs zwak nachtlicht tumorcellen actiever maakt en volslagen ongevoelig voor het kankermedicijn Tamoxifen. Het lijkt er op dat het licht de productie van het slaaphormoon melatonine remt, dat naar alle waarschijnlijkheid een doorslaggevende rol speelt in de werking van dit geneesmiddel.
De wisseling van dag en nacht beïnvloedt ons lijf op vele manieren. Licht en donker ‘ijken’ onze inwendige klok en daarmee ook veel stofwisselingsprocessen. Een daarvan is het vrijkomen van melatonine. Deze stof, aangemaakt door de pijnappelklier, regelt het slaap/waakritme en brengt de productie van andere hormonen op gang. “Onze melatoninespiegel wordt niet beïnvloedt door de slaap zelf, zoals veel mensen denken”, zegt onderzoeker Steven Mill. “Dat doet de duisternis.” Licht of donker, daar gaat het om. Als je slapeloos in het donker ligt te turen, dan stoort dat de natuurlijke melatoninecycles minder dan als je in diepe slaap in een hel verlichte kamer ligt.
Voor hun studie onderzochten Hill en zijn medeonderzoekers welk effect licht in de nacht op de tumorontwikkeling bij ratten heeft. Daartoe implanteerden ze bij ratten menselijke borstkankercellen. De helft werd aan een dag/nachtritme van 12 uur licht, twaalf uur donker blootgesteld. De tweede groep ook, met dat verschil dat het in het in het donker af en toe schemerde. Daarnaast kregen enkele dieren uit beide groepen het kankermedicijn.
Het bleek dat bij ratten die werden blootgesteld aan schemerperioden in de nacht, de tumoren 2,6 keer sneller waren gegroeid dan bij de ratten met een donkere nachtrust. Ook bleef de melatoninespiegel steeds laag, in plaats van te stijgen. Daarbij kwam dat Tamoxifen bij de schemerratten geen enkel positief effect bleek te hebben. De tumoren groeiden bij die ratten ongehinderd door. De onderzoekers trokken daar de conclusie uit dat zelfs zwak licht ’s nachts de melatonineproductie verstoort. Dat zou de groei van kankercellen stimuleren en die ongevoelig maken voor Tamoxifen. Hoge melatoninewaarden zouden er voor zorgen dat kankercellen ‘indommelen’ waardoor ze niet meer groeien. Daardoor zouden de kankercellen vatbaar zijn voor het kankermiddel. Tegen actieve kankercellen kan Tamoxifen niets beginnen, kennelijk.
Het onderzoeksresultaat zou voor borstkankerpatiënten kunnen betekenen dat zelfs weinig nachtlicht er voor zorgt dat het kankermedicijn onwerkzaam wordt. Hill: “Hoewel dit onderzoek is gedaan bij ratten, heeft het grote betekenis voor borstkankerpatiënten die met Tamoxifen behandeld worden.” Hoeveel licht al storend is, weet Hill niet. Dat wordt nog uitgezocht, maar hij denkt dat straatlantaarnlicht dat in de slaapkamer schijnt al voldoende is.
De onderzoekers hebben wel gekeken of toediening van extra melatonine effect heeft. Inderdaad bleken de tumoren dan ook bij de schemerratten te zijn geslonken. Hill: “Dat wil niet zeggen dat borstkankerpatiënten nu maar melatonine moeten gaan slikken.” Het is nog niet uitgemaakt welke doses effect hebben en wanneer die ingenomen moeten worden. Op de verkeerde tijd ingenomen zou melatonine zelfs averechts kunnen werken.
Bron: bdw