Zo zou het noorden van Groenla nd er tweemiljoen jaar geleden kunnen hebben uitgezien (afb: Beth Zaiken)
Op basis van tweemiljoen jaar oud DNA hebben onderzoekers een beeld geconstrueerd van het leven in het noordelijkste deel van Groenland. Dat zou er veel groener uitgezien hebben dan nu. Het was destijds tussen de 11°C en 19°C warmer dan nu.
Het was het oudst ontdekte DNA ooit gevonden. Het vorige record lag op ongeveer eenmiljoen jaar. Toen betrof het een mammoet. Nu is Groenland (nog?) vooral een wereld van sneeuw en ijs, maar destijds was het noordelijk deel van Groenland bevolkt door veel dieren en bedekt met een weelderige vegetatie, denken de wetenschappers rond Kurt Kjaer van de universiteit van Kopenhagen. Zelfs de mammoet zou er destijds geleefd (kunnen?) hebben.
De onderzoekers verzamelden vaak lastig te bereiken restanten van de oude bewoners en vegetatie op Groenland. Dat kan gaan om allerlei restanten die daarvan zijn overgebleven en die DNA bevatten zoals haar, spuug, skeletten of zaden.
Voor een organisch molecuul is DNA opmerkelijk stabiel, maar gaande de tijd gaat daar toch steeds maar van verloren. Toch denken de onderzoekers dat ze genoeg materiaal hadden als stevige onderbouwing van hun voorstelling van Groenland zo’n tweemiljoen jaar geleden.
De monsters kwamen uit het bezinksel van wat Kap København heet. Tweemiljoen jaar geleden was het daar aanzienlijk warmer dan nu. Het bezinksel is een ‘product’ van duizenden jaren voordat de temperatuur daalde en dat bezinksel verijsde. Dat hielp mee om DNA in vorm te houden tot de onderzoekers vanaf 2006 met hun boren langskwamen.
11°C tot 19°C
In die tijd zouden de gemiddelde temperaturen tussen de 11°C en 19°C hoger zijn geweest dan heden ten dage. De gevonden DNA-resten zouden wijzen op een bont mengsel van poolplanten zoals berken en wilgen, met soms soorten die normaal in warmere streken voorkomen/-kwamen zoals varens en cederbomen. Ganzen, hazen, rendieren en lemmingen zouden er hebben geleefd. Eerder waren er alleen (erfelijke) resten gevonden van mestkevers en hazen.
De grote verrassing waren de DNA-resten van een olifantachtige, iets tussen een olifant en een mammoet in, zegt Kjaer. Die zijn al eerder gevonden in Noord-Amerika, maar veel zuidelijker. “Ik zou nooit, zelfs in geen miljoen jaar, hebben verwacht die hier in Noord-Groenland te vinden”, zegt Love Dalen van de universiteit van Stockholm die niet aan het onderzoek heeft deelgenomen.
Aangezien het sediment is verkregen van de bodem van een fjord, kregen de onderzoekers ook een idee hoe het zeeleven er destijds heeft uitgezien. Zo leefden daar rond Groenland onder meer degenkrabben en groene algen. Dus, was hun conclusie, moet destijds ook het water veel warmer geweest zijn (wat niet zo’n bespottelijke aanname is; as).
Het was lastig te bepalen of die dieren ook tegelijkertijd hebben geleefd (zegt de diepte in het sediment niet iets over het tijdsverloop? as). De onderzoekers zouden er niet van opkijken dat op een dag nog ouder DNA zou worden gevonden.
Bron: ABC News