Grofweg kun je zeggen dat kernfusie al vijftig een belofte voor over vijftig jaar is. Nu lijkt het er op dat deze manier van stroomopwekking een fikse stap in de richting van de praktijk heeft gemaakt.
Kernfusie, het samensmelten van atoomkernen, levert energie op, maar voor het zover komt moeten omstandigheden worden gecreëerd die op sterren als de zon voorkomen: extreem. Anders dan kernsplitsing (‘gewone’ kernenergie) ontstaat er bij kernfusie geen radioactief afval, in theorie althans. Met kernsplitsing heeft de techniek gemeen dat er bij de opwekking geen CO₂ ontstaat. De voor kernfusie benodigde ‘brandstoffen’ (waterstofisotopen) kunnen, anders dan uranium, vrij eenvoudig uit het water worden ‘gevist’. Het grote probleem is het verwezenlijken van die extreme omstandigheden die nodig zijn voor kernfusie en die goed afgeschermd te houden van de omgeving.
Nu schijnt in een lab in Californië (NIF) meer energie opgewekt dan ooit elders in fusiereactoren. Dat werd gerealiseerd door met maar liefst 192 lasers energie te hebben ingestraald op een plasma ter grootte van een geweerkogel. Daardoor zouden de waterstofkernen zijn gaan samensmelten hetgeen energie zou hebben opgeleverd. Die hoeveelheid zou echter nog steeds niet genoeg zijn geweest om het fusieproces aan de gang te houden. Tot nu toe is dat nog nergens ter wereld in fusiereactoren gelukt.

Buitengewoon

Toch noemt de Britse kernfusiespecialist Steven Rose van het Imperial College in Londen de Amerikaanse prestatie buitengewoon. Hij noemt het de grootste sprong vooruit sedert het begin van het kernfusieonderzoek in 1972. Zijn collega Jeremy Chittenden tempert diens geestdrift: “Het zal waarschijnlijk nog lang duren voor we hiermee over een vernieuwbare (?; as) energiebron beschikken, gegeven de technische uitdagingen.”
In Frankrijk wordt in de buurt van Cadaraches al jaren aan de ITER gebouwd, een miljardenproject. Die reactor zou eindelijk meer energie moeten opwekken dan het verwezenlijken van een zichzelf instandhoudend fusieproces kost. We praten dan over plasma’s van vele miljoenen graden (de Wikipedia heeft het over 150 miljoen) die moeten worden afgeschermd van de omgeving. ITER zou over ruim een jaar klaar moeten zijn.

Bron: Le Monde