Kernfusie werkt (een heel klein beetje)

Fusiereactie

De fusiereactie tussen de waterstofisotopen deuterium en tritium levert helium op plus energie (afb: WikiMedia Commons)

Al jaren gebruik ik (=as) de grap dat kernfusie de energiebron van over vijftig jaar is en dat blijft ook zo. Kernfusie is natuurlijk allang een energiebron voor de aarde. Onze zon is een gigantische fusiereactor, maar het lijkt niet zo eenvoudig om die, wat genoemd wordt, schone technologie ook op aarde te verwezenlijk. We hebben en hadden de JET in het VK en er wordt een nieuwe proefreactor in Frankrijk gebouwd, het miljardenproject ITER. Nu blijkt de JET uit 0,2 mg brandstof (waterstofisotopen deuterium en tritium) 69 MJ te zijn gepeurd. Dat lijkt immens veel, maar is iets meer dan 19 kWu. Het is een beginnetje. Lees verder

Commerciële kernfusie over vijf jaar? Wie houdt wie voor de gek?

Helionreactor

De Helionreactor produceert direct elektrische energie uit fusie-energie (afb: Helion Energy)

Kernfusie is het verschijnsel dat onder meer onze zon aan het ‘gloeien’ houdt. Dat wordt gezien als een ‘schone’ vorm van kernenergie, doordat bij dat proces geen radioactieve materialen worden gebruikt of ontstaan. Het zou een grote belofte zijn maar een die steeds maar vijftig jaar in de toekomst zal worden ingelost. Nu schijnt Microsoft met het bedrijf Helion Energy (zonne-energie) te hebben afgesproken in 2028 fusiestroom te gaan leveren in 2028. Dan denk ik (=as) wie houdt  u wie voor de gek (of heb ik=as iets gemist?)? Lees verder

Fusie-energie dreigt onbereikbaar te worden door gebrek aan ‘brandstof’

MAST-reactor

Opname van de relatief kleine MAST-fusiereactor van het tokamak-type uit het Verenigd Koninkrijk

Tritium is een belangrijke (wezenlijke?) component voor het fusieproces tussen twee waterstofisotopen (deuterium en tritium). Bij fusie van twee kernen ontstaan heliumkernen (4He) en een hoop energie: zon op aarde spelen. En die energie zou schoon zijn. Die levert (haast) geen radioactieve producten zoals broer kernsplitsing, de ‘normale’ vorm van kernenergie. Klein probleempje: tritium is vreselijk schaars. ITER, de fusiereactor in aanbouw in Frankrijk, nog steeds een proefreactor, zou in zijn eentje bijna alle tritiumvoorraden opslokken. Wordt kernfusie een doodgeboren kind? Lees verder

Weer een stapje richting praktijk voor kernfusie

NIF

Het idee van de lasercompressie bij de NIF (afb: Stanforduniversiteit)

Ooit dertig jaar geleden maakte ik de grap dat kernfusie een techniek voor de toekomst is, maar dat die toekomst steeds vijftig jaar verderop zal liggen. In Frankrijk wordt voor ettelijke (minstens twintig) miljarden een proefreactor gebouwd, de ITER, die als alles goed verloopt pas in 2025 actief wordt, maar het grote kernfusienieuws komt uit Amerika. Bij NIF zou de kernfusiereactor enige tijd energie hebben opgeleverd (hier een tweede artikel). Dat schijnen ze het te hebben over een ‘brandend plasma’. Lees verder

Fusiereactor eindelijk klaar om te proefdraaien

Bouw Iter met bijna vier jaar vertraagd

Bouwput van ITER in Saint-Paul-lez-Durance (F) (foto: AFP)

De miljarden kosten fusiereactor ITER  (naar verluidt bijna 20 miljard euro) is eindelijk bijna (nou ja) zover om te gaan proefdraaien. Ooit werd kernfusie gezien als een schoon en geweld(dad)ig alternatief voor kenrsplitsing, maar of het ooit zover komt is maar zeer de vraag. De enige constante bij het fusieonderzoek is de periode tot commercialisering van die techniek: vijftig jaar (zo ooit). Lees verder

MIT zou met recordplasmadruk kernfusie fors vooruithelpen

Fusiereactor van MIT vestigt plasmadrukrecord

Dit zou de MIT-fusiereactor zijn die op de schroothoop gaat

Onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) zouden met hun Alcator C-Mod-reactor een recordplasmadruk hebben behaald van twee atmosfeer. Die technische stap zou de kernfusie als ‘onuitputtelijke en schone’ energiebron een stap dichter naar de praktijk hebben gebracht. Bij kernfusie speelt echter een constante een grote rol: de tijd die het duurt dat kernfusie in de praktijk zal worden benut is vijftig jaar. Lees verder

Er lijkt muziek te zitten in kernfusie

Binnenkant van de stellatorreactor voor kernfusie

Het binnenste van de stellatorreactor (foto: IPP)

Terwijl de bouw van de grote kernfusieproef-reactor ITER in Frankrijk ernstige vertraging heeft opgelopen, lijkt op andere plekken op de wereld stevig getimmerd te worden aan dé energievorm van de toekomst. Het is met enige ironie gesteld, omdat de enige constante in onderzoek aan kernfusie de tijd is die het nog zal duren voor die techniek in de praktijk gebracht zal worden: 50 jaar. Nu zijn ze in Duitsland weer aan de gang met fusie. In de nieuwe fusiereactor Wendelstein 7X heeft zich voor het eerst een plasma gevormd, een superhete, ionische gaswolk. Kernfusie is de techniek van de superlatieven, de zon op aarde. Lees verder

Het gaat niet goed met Iter

Bouw Iter met bijna vier jaar vertraagd

Bouwput van Iter in Saint-Paul-lez-Durance (F) (foto: AFP)

Het gaat niet goed met de bouw van de Europese proefkernfusiereactor Iter. Dit miljardenproject gaat nog eens een slordige miljard meer kosten, wordt nu geschat, en gaat zo’n vier jaar langer duren. We hebben het dan over het complex waar de tokamakreactor in zal worden ondergebracht. Gemikt wordt nu op 2025 en op zo’n 16 miljard euro.  Ongetwijfeld komt daar nog wel wat bij. Lees verder

Kernfusie zou binnen paar jaar praktijk kunnen zijn

Deuteriumfusiereactor

De Zweedse koudefusiereactor (afb: univ.v.Gothenburg)

Onderzoekers van de universiteit van Gothenburg en de universiteit van IJsland denken dat het mogelijk is binnen een paar jaar kleine fusiereactors te gebruiken voor zowel verwarming als voor de productie van elektriciteit. Het zou gaan om een nieuw type fusiereactor, dat vrijwel geen neutronen produceert, maar wel zware elektronen (muonen), uitgaande van ultradicht zwaar waterstof (deuterium). Opmerkelijk is dat de onderzoekers in hun artikel de wetenschappelijk beladen term koude kernfusie in de mond nemen. Hadden de verguisde Martin Fleischman en Stanley Pons achteraf dan toch gelijk? Lees verder