Bodembewoners en planten worden actiever als de aarde opwarmt

De opwarming van de aarde zorgt ervoor dat er meer broeikasgassen in de atmosfeer terechtkomen, stellen onderzoekers. Een stijging met 1°C zou de komenden 35 jaar zo’n 55 miljard ton koolstofgassen, voornamelijk kooldioxide en methaan, in de atmosfeer brengen, berekenen ze. Dat alles zou te maken hebben met het actiever worden van het ondergrondse leven door de opwarming. Die extra uitstoot van broeikasgassen zou het klimaatsysteem voorbij een onomkeerbaar punt kunnen brengen. Tot nu toe werden in de schattingen de koolstofgasemissies uit de bodem niet meegenomen. Dat is opmerkelijk omdat de meeste koolstof op aarde is vastgelegd in de bodem. 
“Er zijn al lang zorgen over dit mechanisme”, zegt Thomas Crowther van het Nederlands instituut voor ecologie. “De laatste 20, 30 jaar zijn er duizenden studies geweest die zich met dit onderwerp hebben beziggehouden om er achter te komen of aardopwarming zou leiden tot een grotere koolstofopname in de bodem of juist niet.” Die onzekerheid heeft geleid tot aanmerkelijke verschillen in de voorspellingen van de klimaatontwikkeling.
Crowther: “Dit is de eerste studie die de zaak mondiaal bekijkt en de verschillen in opname of verlies in de diverse gebieden aangeeft. Met onze aanpak krijgen we een goed idee van het hele beeld. We tonen aan dat de verliezen aanzienlijk zullen zijn.”

De onderzoekers gebruikten gegeven die de afgelopen twintig jaar 49 verschillende plaatsen op de wereld zijn verzameld. Daaruit berekenden ze dat, als er niks verandert, er tot 2050 55 miljard ton koolstof in de atmosfeer terechtkomt, hoofdzakelijk in de vorm van koolstofdioxide en methaan. 

Opslagplaats

De bodem fungeert voor koolstof als opslagplaats. Daar is koolstof ongevaarlijk voor het klimaat. Planten en sommige micro-organismen nemen voor hun stofwisseling koolstofdioxide op en zetten die stof om in organische moleculen. Daarmee wordt koolstof voor lange tijd aan de aarde gebonden, zeker in de koudere streken. Micro-organismen en andere onderaards levende dieren en ook planten gebruiken die bodemkoolstof voor hun groei en energievoorziening.
Crowther: “Als het erg koud is, dan is de activiteit en groei beperkt, maar als het warmer wordt, en opwarming gebeurt verhoudingsgewijs meer in de koudere streken, des te actiever het leven wordt.” Dat betekent dat er meer koolstofverbindingen uit de bodem worden verbruikt, die aan het eind van de rit weer als kooldioxide in de atmosfeer terechtkomen, stellen de onderzoekers.

Vorig jaar werd er op de klimaatconferentie in Parijs een akkoord gesloten, waarbij de landen afspraken dat de klimaatopwarming de 2°C niet zou mogen overstijgen. Van diverse kanten is al opgemerkt dat de gestelde landendoelen lang niet voldoende zijn voor die 2°C-doelstelling, maar daar komt deze ‘onvoorziene’ uitstoot nog eens bij. Dat zou betekenen dat er nog harder ‘geknepen’ moet worden in de kooldioxideuitstoot.
“Die versnelde terugkoppeling bestaat, ook als we de doelstelling halen.” Volgens de onderzoeker maakt het de noodzaak alleen maar groter om haast te maken met de terugdringing van de broeikasgasuitstoot.

Bron: BBC