De klimaatverandering/-ontwrichting heeft ook invloed op de aardas. De beweging van de Noord- en Zuidpool (niet de magnetische) verandert. Dat komt vooral door het verdwijnen van ijs. Die verandering lijkt sedert de jaren 90 te versnellen.
De plaats van Noord- en Zuidpool ligt niet vast. De aardas verandert en onderzoekers weten nog niet goed waardoor dat komt, maar een van de factoren die daarop invloed hebben is de waterverdeling op het aardoppervlak . Door smeltende gletsjers ‘wandelen’ de polen (pooldrift) en dat gaat sedert de jaren 90 steeds sneller. “Het sneller smelten van het ijs door de aardopwarming wordt als de waarschijnlijkste oorzaak van de verandering van de pooldrift in de jaren 90 gezien”, zegt onderzoekster Shanshan Deng van de Chinese Academie van wetenschappen.

De polen van de aardas zijn niet de magnetische polen van de aarde. De polen van de aardas vormen die punten dat als je daar zou staan je in een etmaal precies ronddraait. Als gewichtsverdeling op het aardoppervlak veranderd, dan verplaatsen die draaiaspolen zich. De NASA en het Duitse ruimtevaartcentrum hebben in 2002 een gezamenlijk programma opgezet (GRACE) om met satellieten die pooldrift vast te leggen. Daarmee kan kennelijk bepaald worden hoe massa verdeeld is over de planeet door verandering van zwaartekracht op diverse plaatsen te meten.
Eerdere analyses van de meetgegevens in dat project hadden ideeën gegeven over waardoor de pooldrift verandert. Zo verschuift de Noordpool van Canada naar Rusland door oorzaken die te maken hebben met de gesmolten ijzerkern van de aarde. Andere veranderingen zouden dan het gevolg zijn van waar water zich bevindt op het aardoppervlak. Die verdeling verandert door het smelten van ijs, maar ook door het oppompen van grondwater.
Volgens de onderzoeksters is de huidige pooldrift vooral een gevolg van het waterverlies op het land in de laatste twintig jaar. Ze wilden vaststellen of die omstandigheden ook verantwoordelijk zijn voor de veranderingen sedert het midden van de jaren 90.

Zuidwaarts

In 1995 verandering de richting van de pooldrift van zuidwaarts naar oostwaarts. De snelheid waarmee dat gebeurde verzeventienvoudigde van 1995 tot 2020 vergeleken bij de verandering tussen 1981 en 1995. Nu hebben de onderzoekers een manier gevonden om de huidige drift terug in de tijd te berekenen om er achter te komen wat de oorzaken zouden kunnen zijn. De onderzoekers berekenden het totale landwaterverlies (vast en vloeibaar) in de jaren 90 voor de start van GRACE.

“De resultaten bieden houvast voor het bestuderen van de poolbeweging voor de klimaatverandering”, zegt onderzoekster Suxia Liu. “Het doel van dit project is de relatie tussen water en poolbeweging te onderzoeken.” Aan de hand van gegevens over het ijsverlies van gletsjers en schattingen van het gebruik van grondwater brekende Liu en de haren hoe de waterverdeling veranderde (buiten de polen). Dat verlies aan water bleek een afdoende oorzaak voor de verandering van de pooldrift naar het oosten.

De verandering van de richting van de aardas zou niet groot genoeg zijn voor (merkbare) effecten op het dagelijkse leven. De lengte van dagen zou kunnen veranderen, maar dan hebben we het over milliseconden. Het snellere smelten van de ijs in de recente jaren is geen volledige verklaring voor de toenemende veranderingen, stelt Deng. Mogelijk dat de (kleine) marge moet zijn toe te schrijven aan het opslaan van water in niet-polaire streken, maar dat hebben de onderzoeksters niet geanalyseerd.
Volgens Liu heeft dit onderzoek grotere gevolgen voor ons begrip over wateropslag eerder in de 20ste eeuw. Al zo’n 176 jaar wordt de verandering van de aardas bestudeerd. Daar zou de door Liu et. al. ontwikkelde methode bij van pas kunnen komen, denkt ze.

Bron: Science Daily