Omslag Global Witness-rapport (afb: globalwitness.org)
Volgens een rapport van Global Witness zijn er de afgelopen tien jaar 1700 milieuactivisten vermoord, gemiddeld elke twee dagen een. Ze vielen in de strijd tegen, onder meer, verwoestende mijnbouw- en oliewinnigprojecten en tegen ontbossing in hun land. Het grootste aantal milieuactivisten sneuvelde in Brazilië en Colombia. Het afgelopen jaar alleen al werden 200 milieuactivisten vermoord.
De moord eerder dit jaar op de Britse journalist Dom Phillips en de inheemse deskundige Bruno Perreira in Brazilië laat zien hoe straffeloos moordenaars in het Amazonegebied kunnen opereren. Het rapport stelt dat vooral Zuid-Amerika het vaak dodelijke strijdterrein is tussen milieuactivisten en milieuvernielers. 68% van de ‘milieumoorden’ heeft de afgelopen tien jaar in dat deel van de wereld plaatsgevonden. Na Brazilië en Colombia staan ook Mexico en Honduras hoog op die lijst. Vaak blijken de slachtoffers inheemsen.
De samenstellers van het rapport stellen dat de spanningen op de energiemarkt mede als gevolg van de oorlog in Oekraïne de strijd op leven en dood heeft verhevigd. “Die toenemende spanning wereldwijd heeft vooral haar weerslag op de Amazone in Brazilië”, zegt Shruti Suresh van Global Witness. 85% van de milieumoorden in Brazilië zouden in het Braziliaanse Amazonegebied hebben plaatsgevonden. “De activisten verdedigen hun land. De slachtoffers zijn de inheemse groepen die monddood worden gemaakt.”
Volgens Global Witness is de situatie voor milieuactivisten over de hele wereld de afgelopen jaren niet beter maar slechter geworden. Naast de intensivering van de zoektocht naar grondstoffen spelen ook andere zaken in de milieumoorden een rol zoals narcotica.
Kentering?
Ondanks de stijging van het aantal milieumoorden in de afgelopen jaren lijken hier en daar toch zaken ten goede te keren. Zo is in Honduras een baas van een energiebedrijf tot 22 jaar veroordeeld voor zijn aandeel in de moord op Berta Cáceras in 2016. Ook de Escazú-overeenkomst die in 2021 werd afgesloten zou hoop geven. Deze afspraak over milieu en mensenrechten tussen Latijns-Amerikaanse landen en de Caraïben zou die landen verplichten de strijd tegen de moordenaars van milieuactivisten en hun aanstichters eindelijk serieus te nemen.
Voorlopig hebben de twee grootste zondaars, Brazilië en Colombia, de overeenkomst nog niet geratificeerd. Suresh: “Er zijn hoopvolle ontwikkelingen en we zouden optimistisch moeten zijn, maar we hebben nog een lange en moeilijke weg te gaan.”
Bron: BBC