Waterkracht verre van ‘onschuldige’ energievorm

Waterkracht wordt altijd gepresenteerd als een schone en milieuvriendelijk vorm van energieopwekking, maar heeft, zoals bekend, wat mindere punten zoals verlies van bouwland en woonoorden en de negatieve invloed op de biosfeer die rivier heet (om er een paar te noemen). Nu schrijven vijf wetenschappers van de universiteit van Michigan (VS) dat de kosten van witte steenkool vaak onderschat en de opbrengst vaak overschat zijn. Oftewel: hoe voordelig en duurzaam is waterkracht? Zo pleiten voor minder destructieve vormen van waterkrachttechnologie.“Als waterkracht nog een duurzame bijdrage wil leveren, dan moeten de echte sociale, culturele en milieukosten worden berekend”, zegt Emilio Moran, een van de vijf. “Dan hebben we het ook over de kosten van de infrastructuur, inclusief het verwijderen van de stuwdam in plaats van die door te schijven naar de overheid over 30 jaar. De voordelen van waterkracht wegen niet langer op tegen de sociale en milieukosten die het afdammen van rivieren met zich meebrengen.”

Van 1920 tot 1970 werden er overal in Europa en Noord-Amerika dammen in rivieren gebouwd. Op het ogenblik verdwijnen er meer dan dat er gebouwd worden. Ooit is waterkracht als de ultieme schone vorm van energieopwekking voorgesteld, maar dammen verstoren de omgeving waar ze gebouwd worden, zowel de droge als natte. Stuwmeren produceren grote hoeveelheden broeikasgassen, mensen moeten naar elders verhuizen en de dammen hebben ook nadelige gevolgen voor de landbouw en de waterkwaliteit, zo somt het vijftal op. Wat nog vervelender is dat de energie die daar opgewekt wordt verbruikt op plekken ver van de ‘plaats des onheils’ waar de gebruikers geen last hebben van al die problemen.
Het vijftal onderzocht hoe beter kan worden voorzien in de energiebehoefte door waterkracht dan door het afdammen van rivieren. Op het ogenblik zouden er zo’n 3700 dammen met meer dan 1 MW vermogen gepland of in aanbouw zijn, vooral in ontwikkelingslanden. De onderzoekers vrezen grootschalige schade aan de natuur, die nog verergerd kan worden door de aardopwarming.
“De nadelen voor de mens zijn niet minder belangrijk”, schrijft het vijftal. “De ontwrichting van het sociale, culturele, economische en politieke leven van de betrokken mensen wordt altijd onderschat.”

Turbines

Wat ook nog wel eens vergeten wordt is dat stuwdammen niet het eeuwige leven hebben. Gemiddeld houdt een dam het maar 30 jaar uit, niet echt een langetermijnoptie. Dat betekent niet dat rivieren geen energie voor menselijk gebruik kunnen leveren, maar dat moet dan gebeuren door minder verwoestende technologie te gebruiken, zo betogen de onderzoekers; technologie die mensen niet dwingt te verhuizen of waarvoor het nodig is rivieren af te dammen. Daarbij dient die technologie een ‘brevet van vermogen’ te verkrijgen wat betreft sociale en milieu-effecten.

Een mogelijkheid die ze noemen is de turbinetechnologie die veel minder diep ingrijpt in de plaatselijke biosfeer dan een dam. Moran: “We zijn nu bezig alternatieve systemen te bedenken zoals die turbines, die energie produceren voor de plaatselijke bevolking terwijl de rivierecologie gezond blijft en de mensen niet hoeven te verkassen. We willen niet minder dan een hervorming van de waterkrachtsector.” Daar gaat weer een mythe aan diggelen, helaas.

Bron: Science Daily

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.