Stapelgek

Fraude is van alle wetenschappen Ik ben die hele Diederik Stapel vergeten, die psycholoog die zijn onderzoeksresultaten bij elkaar fabuleerde bij die namaakuniversiteit in Tilburg (de KUT). Iedereen is geschokt, maar waarom dan toch? Het is een wedstrijd naar, laten we zeggen, de top van de Alp d’Huez. Op de weg naar boven wordt gesjoemeld of rechtuit vals gespeeld. Dat gebeurt in de wielrennerij, dat gebeurt overal waar mensen op de top proberen te komen, dus ook in de wetenschap. Uit de commentaren links en rechts kreeg ik de indruk dat fraude in de wetenschap vooral een alfa- of gamma-aangelegenheid zou zijn. Natuurwetenschappen zouden daar veel minder last van hebben. Fabeltjes. Ik weet niet of er meer of minder gefraudeerd wordt in de natuurwetenschappen, maar gefraudeerd wordt er volop. Ooit heb ik daar een verhaal over geschreven en Frank van Kolfschoten heeft daar maar liefst twee boeken aan gewijd. Oud-hoogleraar André Köbben heeft in eental publicaties over dit thema, onder meer de “Onwelkome boodschap”, aannemelijk gemaakt dat niet alleen eerzucht kan leiden tot fraude. Ook opdrachtgevers vinden soms de uitkomsten van een onderzoek niet plezant. Dat kunnen ook universiteitsbestuurders zijn. Bijna alle wetenschappers laten wel eens wat onwelgevallige resultaten weg. De weg naar fraude gaat langzaam omhoog…