Het kapitalisme zit een gezond klimaatbeleid in de weg (opinie)

Blauwe eendjes

Ook goed voor de ‘economie’….

Hoera. Eindelijk wordt het kapitalisme weer eens ter discussie gesteld en dat nog wel in het Handelsblad, altijd een ferme aanhanger van die ideologie geweest “Eerst verdienen aan afbraak, dan aan reparatie van het kapitalisme”; slechte kop bij een kritisch artikel). Het kapitalisme is de voornaamste oorzaak van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Het is mijns inziens onmogelijk die verandering binnen de (voor mensen noodzakelijke) perken te houden, zonder drastisch in dat systeem in te grijpen.

Ik ben al mijn hele computerleven een groot ‘aanhanger’ geweest van de computers van Apple. In het openbaar stelt het bedrijf zich uiterst sociaal op en zegt te streven naar een klimaatneutraliteit, maar bij dat mooie imago kun je heel veel kanttekeningen plaatsen. De laatste keren dat ik een nieuwe computer kocht werd mijn geweten  steeds zwaarder belast. Apple is gewoon een plat kapitalistisch bedrijf dat alles op winst heeft gezet en daarmee van een nichebedrijf een van de grootste bedrijven ter wereld geworden is.

Tot een aantal jaren geleden kon je nog Apple-computers kopen (MacBooks) waarvan je onderdelen kon vervangen en je die rekentuigen langer kon gebruiken, maar in de nieuwste computers is dat (voor een leek) nagenoeg onmogelijk geworden. Apple vernieuwt voortdurend zijn besturingssysteem, waardoor, anders dan bij Windows van Microsoft, oudere computers in de praktijk onbruikbaar of althans minder bruikbaar worden (worden niet meer ‘onderhouden’, heet zoiets). Alles ter meerdere eer en glorie van de winst. De laatste jaren zijn de harde schijven van de MacBooks niet meegegroeid, zodat die al gauw vol zitten met die gigantisch grote programma’s en bestanden. Tja, want Apple heeft zijn ‘wolk’ (die het ‘cloud’ noemt) waar het bedrijf geld mee verdient. Al die oude apparaten werkten nog toen ze werden ‘afgeserveerd’. Bij de  Apple-telefoons is het nog veel erger.

Apple is lang niet het enige bedrijf dat zich veel mooier voordoet dan het is. Wat hebben de oliemaatschappijen in die jaren gedaan? Ooit in de jaren van het neoliberalisme, waar zelfs PvdA-er Wim Kok (de man die zijn partij verloste van haar ideologische veren) zich aan overgaf, werd het sprookje uitgevent dat de markt beter was in het oplossen van maatschappelijke behoeften (oid) dan de overheid. Dat waren ook de jaren van grote (overheids)investeringen in de milieu- en klimaatramp Schiphol.

Die miljarden waren goed voor de economie, hield Kok vol. Ja, voor miljarden blauwe eendjes kopen is ook goed voor de economie in de (s)malle definitie die de ‘sociaal-democraat’ voor het begrip ‘economie’ hanteerde en die nog steeds gangbaar is.  De markt zorgt inderdaad goed, maar vooral voor zichzelf. Kijk naar de overheid die op de golven van het neoliberalisme veel overheidsbedrijven- zoals energiebedrijven, de NS en de Postbank – de markt op dreef, met als gevolg dat de overheid haar greep op die cruciale sectoren volledig verloor. Allemaal ontwikkelingen die de klimaatverandering in de hand hebben gewerkt.

Al meer dan dertig jaar weten we dat de mens het klimaat voor zichzelf verpest (de aarde heeft daar zelf echt geen last van), maar wat hebben we, wat heeft het kapitalisme al die jaren gedaan? Alles om de situatie nog erger te maken. Als ik het over de mens heb, heb ik het over , vooral, de westerse mens die op schandalig grote voet leeft, gestimuleerd door het kapitalisme. Het systeem moet op de schop.

as