Categorie archieven: hersens

Astrocyten zijn de ‘grondleggers’ van het langetermijngeheugen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Herinneren en de rol van stercellen

De oplichtende (=actieve) stercellen in de diverse delen van de muizenhersentjes (afb: Jun Nagai et al./Nature)

Geheugen is een raar ‘ding’. Ik(=as) kan me met glasheldere beelden en al een voorval herinneren toen ik vier was en mijn vader me achter op de fiets naar de Berlagebrug bracht. Daar stond een muntgroene auto met houten strepen. Ik was niet blij toen ik in de auto werd gezet, waar de jongste broer van mijn vader achter het stuur zat. Mijn (glasheldere) herinnering gaat pas weer verder als we met pech in Limburg (leerde ik later) langs de weg staan en een stel opgeschoten jongens met mijn oom onder de kap doken. De rest van de reis en het feest (een eerste communie van een neef) herinner ik me niet.
Hoe werkt dat? En is het niet vreemd dat mensen met geheugenproblemen vaak de oudste herinneringen wel bewaren?

Onderzoekers van RIKEN rond Jun Nagai denken nu dat astrocyten (stercellen) verantwoordelijk zijn voor het stabiliseren van herinneringen en niet de neuronen; althans bij de proefdieren: muisjes Lees verder →

Beta-amyloïde zou bij kanker afweersysteem versterken

Geplaatst op door
Beantwoorden
Besim Ogretman

Besim Ogretman (afb: MUSC)

Beta-amyloïde zou een negatieve rol spelen bij de ziekte van Alzheimer, maar bij kanker de afweerreactie juist versterken. Het eiwit versterkt de energieproductie van T-cellen, waardoor kanker effectiever kan worden bestrijden. Door de fumaraatspiegels te herstellen of gezonde mitochondriën te transplanteren, konden de onderzoekers verouderende afweercellen ‘verjongen’. Deze bevindingen zouden tot nieuwe behandelingen kunnen leiden die zich richten op zowel kanker als leeftijdsgerelateerde achteruitgang van de hersens, zeggen die dan heel optimistisch. Lees verder →

Wij zouden gebaat zijn bij niet vijf maar zeven zintuigen

Geplaatst op door
Beantwoorden

Nikolai Brilliantov

Nikolai Brilliantov (afb: skoltech.ru)

Wetenschappers van Skoltechinstituut in Moskou hebben een nieuw wiskundig model voor geheugen ontwikkeld dat onderzoekt hoe informatie wordt gecodeerd en opgeslagen. Hun analyse zou de conclusie rechtvaardigen dat het geheugen het beste werkt in een zevendimensionale conceptuele ruimte; equivalent aan het hebben van zeven zintuigen. De bevinding ihoudt in dat zowel mensen als kunstmatige intelligentie baat zouden kunnen hebben bij een bredere sensorische invoer om leren en herinneren te optimaliseren. Dat is leuk, maar hoe fokken we twee extra zintuigen? Lees verder →

Muurvoer is slecht voor je geheugen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Juan Song

Juan Song (afb: univ. Noord-Carolina)

Het is natuurlijk algemeen bekend dat vettig snackbarvoer slecht voor je gezondheid is, maar dat dat je geheugen verstoort (en vrijwel onmiddellijk) kwam voor mij=as als een grote verrassing. Binnen slechts vier dagen werden hersencellen van de proefdiertjes (muisjes) in de de hippocampus overactief, waar hun herinneringen worden opgeslagen. Herstel met glucose kalmeerde de hersencellen. Vasten of dieetwijzigingen blijken de gezondheid van de hersenen te kunnen herstellen. Lees verder →

Hersenvet zou wel eens oorzaak Alzheimer kunnen zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden
Microgliacellen

Links een microgliacel die verstopt raakt door lipiden. Rechts een normaal functionerende microgliacel (afb: Gaurav Chopra et al./Immunity)

Tientallen jaren dachten wetenschappers dat Alzheimer voornamelijk werd veroorzaakt door kleverige eiwitplaques en -kluwens in de hersenen. Nu hebben onderzoekers van Purdue een verborgen boosdoener ontdekt: vet. Ze ontdekten dat afweercellen, microglia, in de hersenen verstopt kunnen raken met vet, waardoor ze te zwak worden om ziekten te bestrijden. Door dit vet op te ruimen en de afweer van de cellen te herstellen, hebben onderzoekers mogelijk een geheel nieuwe manier ontdekt om Alzheimer te bestrijden. Vraag is natuurlijk: werkt dat ook? Lees verder →

Bij Parkinson ‘boren’ eiwitaggregaten gaten in hersencellen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alfasynucleïneaggregaten 'boren' gaten in hersencellen

Alfasynucleïneaggregaten (paars)  ‘boren’ gaten in hersencellen die dynamisch functionerren (afb: Mette Galsgaard Malle)

Onderzoeksters zouden ontdekt hebben dat bij de ziekte van Parkinson dat eiwitcomplexen gaten ‘boren’ in het membraan van hersencellen. Dat zou ook het ziekteverloop verklaren. Parkinson ontwikkelt zich traag. De cellen gaan niet meteen kapot door die gaten, maar functioneren gaandeweg steeds minder goed. Lees verder →

‘Hersencomputer’ ontwikkeld met 2 milljard neuronen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Darwin Monkey Wukong

De ‘hersenchip’ (afb: Zhejianguniversiteit)

Begin augustus zou al bekend zijn geworden dat onderzoekers van de Zhejianguiversiteit in China een ‘hersencomputer’ (in feite een processor) zouden hebben ontwikkeld met tweemiljard ‘neuronen’ en honderdmiljard ‘synapsen’ (verbindingen tussen die neuronen). Dat zou de complexiteit hebben van hersens van makaken. De neuromorfe (hersenachtige) machine zou een opstap zijn naar de ontwikkeling van algemene kunstmatige intelligentie, een vorm van intelligentie die meer zou lijken op die van de mens dan de huidige ki-systemen die het moeten hebben van de grote taalmodellen. Opmerkelijk is dat op de stek van de universiteit niets op te vinden is als je Darwin Monkey of Wukong (Apenkoning) ingeeft, de namen die die ‘hersencomputer’ heeft gekregen. Lees verder →

Hersenimplantaat voor gedachtenlezen (met beveiliging)

Geplaatst op door
Beantwoorden
Gyrus supermarginalis

Gyrus supermarginalis (afb: WikiMedia Commons)

Onderzoekster-sters hebben een hersenimplantaat ontwikkeld dat bijna ogenblikkelijk gedachten van de eigenaar van de hersens afleest. Het systeem komt met een beveiliging, zodat niet iedere gedachte ook wordt omgezet in tekst of taal. Het implantaat staat in contact met een computer of ander systeem die/dat die gedachten omzet in tekst of geluid. Lees verder →

Helpt lithium tegen Alzheimer?

Geplaatst op door
Beantwoorden
beta-amyloïde-plaques.

Beta-amyloïdeplaques (rood) en de microgliacellen (lichtblauw en paars) (afb: Jason Drees/univ. van Arizona)

Nieuw onderzoek onder aanvoering van Bruce Yankner van de Harvarduniversiteit doet vermoeden dat beta-amyloïdeplaques, kenmerkend voor de ziekte van Alzheimer, zich binden aan lithium

, waardoor de hoeveelheid lithium in de hersenen afneemt en cognitieve achteruitgang wordt bevorderd. Bij muisjes met Alzheimerachtige symptomen leek toediening van lithium hun toestand te verbeteren. Is dit een echte uitweg of weer de zoveelste losse flodder als het om Alzheimer gaat, waar nog steeds geen effectief medicijn tegen bestaat? Lees verder →

Kankermedicijen lijken ook te werken tegen Alzheimer

Geplaatst op door
Beantwoorden
Kankermedicijnen tegen Alzheimer?

Het lijkt er op dat twee kankermedicijnen, irinotecan en retrozol, tegen Alzheimer werkzaam zijn (afb: Marina Sirota et al./Cell)

Het lijkt een groeiende onderzoeksactiviteit: kijken of bepaalde medicijnen ook bij andere ziektes werken. Ozempic, oorspronkelijk bedoeld tegen suikerziekte, is tegenwoordig vooral populair als ‘afslankmiddel’. Nu schijnen twee kankermedicijnen mogelijk ook te werken tegen de ziekte van Alzheimer, waar ondanks alle inspanningen nog steeds geen echt medicijn tegen bestaat. Lees verder →