Autoimmuunziekten ontstaan door fout in ‘leerproces’ T-cellen (?)

B-cellen in zwezerik

Tot nu toe was duister wat die B-cellen (groen) in de zwezerik deden (afb: Jan Böttcher & Thomas Korn TU München)

Bepaalde afweercellen, T-cellen, moeten eerst leren wie of wat vriend of vijand zijn en niet het eigen systeem aanvallen. Dat ‘leerproces’ vindt plaats in de zwezerik ( ook wel thymus genoemd) met als ‘leraren’ epitheelcellen. Daar zijn, zo blijkt, B-cellen onmisbaar voor. Als daar iets fout gaat dan kan een autoimmuunziekte ontstaan waarbij afweercellen (onderdelen van) het eigen systeem aanvallen. Tenminste, dat zou zijn bewezen bij de immuunziekte neuromyelitis optica, een ziekte die lijkt op multipele sclerose. Lees verder

De krochten van het afweersysteem doorzocht

B-cellen met antigeenreceptoren

B-cellen met verschillende specifieke antigeenreceptoren (afb: WikiMedia Commons)

Ik heb al vaker de loftrompet gestoken over dat geweldige afweersysteem van ons. Dat zit zo verduiveld listig in elkaar, maar, zoals vrijwel altijd, gaat ook dat prachtige systeem wel eens in de fout. Het schijnt dat ons afweersysteem nooit terdege is onderzocht en dat heeft vooral met de omvang te maken. Die klus zou miljarden malen groter zijn dan de ontsleuteling van het genoom: het menselijk vaccinproject. Onderzoekers van de Vanderbiltuniversiteit en het supercomputercentrum in San Diego hebben de handen ineen geslagen om deze gigantische noot te kraken. In het eerste deel van wat waarschijnlijk een boek met vel hoofdstukken zal worden hebben de onderzoekers zich gericht op een cruciaal onderdeel van de geweldige systeem: de genen die coderen voor het B-celreceptorrepertoire. Lees verder

EB-virus smoort hulproep cellen

Ebv vernachelt afweersysteem

Het ebv (ik neem aan de rondjes in de cellen) verhindert aangevallen cellen het afweersysteem te alarmeren (afb: Helmholtzcentrum)

Ik vind het opmerkelijk dat virussen, door veel weten-schappers niet als levende organismen beschouwd, allerlei listige mechanismes hebben om hun aanwezigheid bij hun gastheer te verdoezelen om hun uiteindelijke doel te bereiken: zich vermenigvuldigen (vaak ten koste van de gastheer). Het Epstein-Barr-virus (ebv) stuurt micro-RNA-moleculen uit om te voorkomen dat aangevallen cellen alarm slaan, zo blijkt. Lees verder

Blimp1 heeft centrale rol in sturing afweer

normale plasmacellen in het beenmerg

Normale plasmacellen in het beenmerg (afb: hematologiegroning.nl)

Ons afweersysteem is een geweldig systeem en ondanks dat dat al tientallen jaren stevig is onderzocht is nog lang niet alles bekend. Witte bloedlichaampjes spelen bij die afweer de eerste viool, maar hoe het proces verloopt naar de ontwikkeling van die langlevende bloedcellen was nog niet bekend. Nu blijkt dat een eiwit, de transcriptiefactor Blimp1, daarbij een centrale rol in vervult, vonden onderzoekers van het instituut voor moleculaire pathologie (IMP) in Wenen. Lees verder