Genenkaart toont weke plek van kanker

Overlevingsgenen

Elke kankersoort heeft een ander basispakket van overlevingsgenen (afb: Cell)

Er is een kaart gemaakt van genen die kankercellen in leven houden. Die genenkaart geeft enige houvast hoe ons erfgoed werkt en welke genen betrokken zijn bij ziektes als kanker. De onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Toronto (Can) vonden zo’n 1580 genen die wezenlijk zijn voor de overleving van cellen, vijf keer meer dan tot nu toe werd aangenomen. Daar kwamen ze achter door alle genen, een kleine 20 000, stuk voor stuk weg te knippen in (menselijke) kankercellen. Daarmee wordt enig licht geworpen op de zwakke punten van kankercellen, hetgeen de basis zou kunnen vormen voor nieuwe behandelmethodes. Lees verder

Weer (?) methode kanker vroegtijdig te ontdekken

Detectie kankercellen in bloedmonster

a) Rode bloedlichaampjes worden verwijderd en de gebiotineerde antilichamen (de Y’s) toegevoegd
b) Biotine met de aangehechte kankercellen hecht aan de microstructuur
c) De cellen kunnen afzonderlijk worden bestudeerd (afb: Nature/Jill Enders)

Onderzoekers van het KIT in Karlsruhe (D) en van het centrum voor nanotechnologie van de universiteit van Münster (D) schijnen een methode voor kankerdetectie ontwikkeld te hebben waarmee kankercellen in bloedmonsters in een vroegtijdig stadium kan worden ontdekt. We praten dan over 1 kankercel op 1 miljoen andere cellen. Er wordt al gewerkt aan een prototype voor gebruik in ziekenhuizen. Onlangs ontwikkelden Zweden ook al een methode voor kankerdetectie in het bloed. Lees verder

Antibiotica er uit gewerkt

Chinese varkenstalAntibiotica, bacteriebestrijdende middelen, lijken te zijn uitgewerkt. Chinese onderzoekers ontdekten dat de groep antibiotica waar bacteriën nog niet resistent tegen waren, de polymyxines, nu ook al stuiten op bacteriën die geen last hebben van deze stoffen. In 2012 stelde de wereldgezondheisorganisatie nog dat colistine  zeer belangrijk is voor de mens. In China werd (wordt?) het antibioticum echter op grote schaal gebruikt voor het vetmesten van varkens en kippen. De onderzoekers ontdekten dat slechts één gen (mcr1) verantwoordelijk is voor die resistentie en dat dat gen makkelijk ‘overspringt’ van bacterie op bacterie. Lees verder

Kanker in bloed te detecteren

Kankerdiagnose aan de hand van RNA-profielen van bloedplaatjes

Aan de hand van RNA-profielen van bloedplaatjes zou niet alleen kanker kunnen worden gedetecteerd, maar ook de soort en de beste behandelwijze (afb: Cancer Cell)

Onderzoekers van, onder meer, de Umeå-universiteit (Zwe) hebben een RNA-test ontwikkeld voor bloedplaatjes om kanker te ontdekken en te lokaliseren. Ook zou met deze methode de beste behandelwijze kunnen worden gekozen. De kankerdetectie-test zou een nauwkeurigheids-score hebben van 96%.  Lees verder

CD44 is een zucht en zegen bij alvleesklierkanker

De structuur van CD44

De structuur van CD44 (afb: Wiki Commons)

Het gaat hier vaak over alvleesklierkanker omdat dat een tamelijk hopeloze ziekte is, waar nog weinig tegen te doen valt. Dus elk lichtpuntje is er dan een. Nu hebben onderzoekers van het Karlsruher technolgisch instituut (KIT) ontdekt bepaalde peptiden uitzaaiingen afremmen en die uitzaaiingen zelfs verkleinen. Bij muizen, tenminste. Die peptiden zijn een onderdeel van het eiwit CD44v6, een zogeheten co-receptor die uitzaaiing bevordert. Lees verder

Communicatienetwerk maakt gliablastoom ‘onweerstaanbaar’

hersentumor

Een getekende voorstelling van een glioblastoom. De ‘draden’ van het netwerk zijn paars, de kankercellen groenig (afb: Duits kankerinstituut)

Kanker heeft wel iets weg van de georganiseerd misdaad. Een groep Duitse onderzoekers ontdekten dat bij een ernstige vorm van hersenkanker, glioblastoom, de kankercellen met elkaar communiceren om weerstand te bieden aan hun bestrijding. Met die ontdekking komt weer een aangrijpingspunt in beeld: verstoor de communicatie en de kanker is hopeloos verloren (is dan de hoop). Die aanpak bleek inderdaad enig effect te hebben: de kankercellen werden minder agressief en lieten zich ‘gewilliger’ bestralen. Lees verder

Vitamine C toch een kankermedicijn (?)

PET-scan van longkanker

Een PET-scan toont de naar het energierijke glucose hongerende kankercellen in de longen (afb: Du Cane Medical Imaging/Science Source)

Tientallen jaren geleden was Nobelprijswinnaar Linus Pauling zo fanatiek de mogelijkheden van (grote hoeveelheden) vitamine C als allesmedicijn aan te prijzen, dat de wereld dacht dat de grote geleerde gek was geworden. Nu lijkt hij toch enigszins gelijk te krijgen, bij kanker dan en bij muizen. Vitamine C bleek in staat bij muizen kankercellen met een kankerverwekkende mutatie te doden en daarmee de groei van de tumor af te remmen. “Dit zou het antwoord op de vraag kunnen worden waar iedereen naar zoekt”, zegt moleculair bioloog Channing Der van de universiteit van Noord-Carolina. Lees verder

Bacterie stimuleert afweersysteem om kanker aan te pakken

Bifidobacterium helpt het afweersysteem kanker te bestrijden

Bifidobacterium helpt het afweersysteem kanker te bestrijden

Door bij muizen met huidkanker (melanoom) bepaalde bacteriën, Bifidobacterium, in de darmflora te brengen werd  het eigen afweersysteem gestimuleerd de kankercellen te bestrijden. Het resultaat was vergelijkbaar met bepaalde kankermedicijnen die bekend staan als ‘controlepostremmers’ (checkpointremmers), de zogeheten PD-L1-blokkeerders. PD-L1 is een eiwit dat een rol speelt bij de geprogrammeerde celdood. De combinatie van bacterietoevoeging en anti-PD-L1 bracht de groei van de tumor bijna geheel tot stilstand, zo stellen onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Chicago (VS).  De bacteriehulp zou ook positief kunnen uitwerken bij immuuntherapie.

Lees verder

Grijze staar te genezen met injectie (?)

Grijze staar

Grijze staar vertroebelt de ooglens (afb: Science)

Grijze of grauwe staar is een aandoening waarbij het eiwit in de ooglens troebel wordt en de patiënt steeds minder ziet. Vervanging van de ooglens door een kunstlens lost dat probleem op. Nu schijnt Jason Gestwicki van de universiteit van Michigan een stof gevonden te hebben die de troebeling opheft en de operatie overbodig zou maken.
Lees verder

Minstens 1500 genen betrokken bij veroudering Europeanen

OuderdomVeroudering is een heet thema in het hedendaagse onderzoek. Bij dat proces blijken vele genen betrokken te zijn. Onderzoekers van het Helmholtz-centrum en van de technische universiteit van München hebben een nieuwe lijst van genen gepubliceerd die met veroudering te maken hebben. Vooralsnog staat de teller op bijna 1500 genen, waarvan de activiteit naarmate we ouder worden aanzienlijk verandert, maar dat blijkt afkomstgebonden. Lees verder