Klap in heelal leidt tot gammaflits, zwaartekrachtgolven en goud

Neutronensterren

Twee neutronensterren smelten samen (afb: NASA)

Voor kosmologische begrippen vond de botsing tussen twee neutronensterren vlakbij plaats, zo’n 130 miljoen lichtjaren van de aarde. Die klap had een zichtbaar effect op de zwaartekrachtgolven. Bij die klap zouden ook goud- en platinakernen gevormd zijn. Met recht een gouden ontmoeting. Die klap in een ander sterrenstelsel leverde niet alleen goud op, maar bevestigde ook enkele tot nu toe onbewezen theorieën van Albert Einstein. Lees verder

Twijfel aan de ontdekking van het Higgs-deeltje

Higgsdeeltje

Simulatie van het hypothetische verval van een higgsdeeltje.


De vorig jaar met veel bombarie bekend gemaakte ontdekking van het zo lang gezochte Higgs-deeltje (of eigenlijk Brout-Englert-Higgs-deeltje, vernoemd naar voorspellers Peter HiggsFrançois Englert en Robert Brout) staat weer op losse schroeven. Een internationale onderzoeksgroep spreekt dat niet direct tegen, maar laat ook de mogelijkheid open dat het om een ander deeltje gaat. “De gegevens van het CERN worden algemeen aanvaard als bewijs dat het ook het Higgs-deeltje is”, zegt onderzoeker Mads Toudal Frandsen van de universiteit van Zuid-Denemarken. “Het Higgs-deeltje kan die gegevens verklaren, maar er zijn ook andere verklaringen mogelijk. We krijgen die gegevens ook met andere deeltjes.” Lees verder

Eenpolige magneet gemaakt (en gefotografeerd)

Monopool

Een klompje van een miljard rubidium-atomen op een temperatuur van eentienmiljoenste graad boven het absolute nulpunt leverde een kunstmatige monopool op. De echte monopool is een deeltje, dat echter nog nooit is waargenomen (afb: Nature).

Een eenpolige magneet, wat moet ik me daar bij voorstellen? Een bol die alleen maar aantrekt of afstoot, zonder zijn eigen tegenpool te hebben? Toch heeft de Finse onderzoeker Mikko Möttönen van de Aalto-universiteit in Helsinki het mijn zijn onderzoeksgroep en onderzoekers van het Engels Amherst College voor elkaar gekregen een monopool te maken. Dat resultaat wordt als bewijs gezien dat monopolen ook daadwerkelijk in de natuur voorkomen. Die zijn echter nog nooit waargenomen. Zo’n natuurlijke monopool ontdekken zou iets zijn als de ontdekking van het elektron zo’n 120 jaar geleden, klinkt het. Lees verder

Wat is een Higgs-deeltje? Geen idee. Je wint er een prijs mee.

In de natuurkunde, maar ook in de gewonemensenwereld, is grote opwinding ontstaan toen vorig jaar bleek dat het, door François Englert en Robert Brout, voorspelde ‘massadeeltje’ ook daadwerkelijk bestond of, tenminste, daar had het alle schijn van. Er verschenen artikelen in kranten en tijdschriften

Proton/proton-botsing

De proton/proton-botsing waaruit het bestaan van het Higgs-deeltje kon worden afgeleid (foto: CERN)

over wat dat nu eigenlijk voor een deeltje is. Pogingen om dat aan simpele zielen als ikzelf ben uit te leggen mislukten jammerlijk. Ik begreep en begrijp er geen zak van. Met dat deeltje werd ook het Higgs-veld van stal gehaald. Daar kon ik nog wel iets bij voorstellen: een soort groot net dat de beweging van deeltjes vertraagt. Die vertraging noemen we dan massa. Zoiets, maar wat is dan toch dat verdomde Higgs-deeltje?  Lees verder

Ultrakoude neutronen bieden kijkje in de nanowereld

Valerie Nesvisjevki

Valerie Nesvisjevki (foto: ETHZ)

Al zo’n jaar of zestig worden uiterst koude neutronen (ongeladen kerndeeltjes) gebruikt om een verklaring te vinden voor de oorsprong van materiaal in het heelal en voor hoe de zwaartekracht past in het algemene krachtenplaatje. Nu blijken die ultrakoude neutronen (ukn’s) ook een beeld te kunnen geven van hoe uiterst kleine deeltjes langs een oppervlak bewegen, zoals virussen langs een celmembraan. Het lijkt er op dat de uiterste koude neutronen scheikundigen, biologen en ingenieurs een kijkje kunnen gunnen in een tot nog toe onzichtbare wereld. Lees verder

Higgsdeeltje lijkt Higgsdeeltje te zijn

Gesimuleerde vervalreacties van de Higgs-boson (afb. Der Spiegel)Gesimuleerde vervalreacties van de Higgs-boson (afb. Der Spiegel)

De in juli vorig jaar met veel bombarie aangekondigde ontdekking van het Higgsdeeltje lijkt geen canard te zijn. CERN, Europees onderzoekscentrum voor elementaire deeltjes, is er inmiddels bijna geheel van overtuigd dat het om een Higgs-deeltje gaat, zo meldt Der Spiegel. Het is een deeltje zonder spin en verder met ook andere eigenschappen die door, onder meer, Peter Higgs zijn voorspeld en die na zijn, uiterst zeldzame, verschijning, ook weer naar verwachting uiteenvalt. Of het het enige Higgsdeeltje is, is nog niet bekend.
De ontdekking van het massadeeltje heeft vooralsnog niet, zoals sommige fysici hadden verwacht, contouren van een nieuwe natuurkunde zichtbaar gemaakt. Het ‘aloude’ standaardmodel voor elementaire deeltjes blijft kranig overeind.
Bron: Der Spiegel; Futura-Sciences.com