“We moeten af van onze atmosfeerblindheid”

Starshiplancering

Lancering Starship van SpaceX op 18 november 2023 (afb: YouTube)

Op 18 november 2023 ontplofte het ruimtevaart Starship van het ruimtevaartbedrijf SpaceX  op zo’n 150 km boven de aarde in de ionosfeer. Het gigantisch gevaarte van zo’n 120 m (met eerste trap) woog zo’n 5000 ton. Onderzoekers hebben geprobeerd te berekenen wat daarvan de gevolgen voor atmosfeer en aarde zijn geweest, maar moesten constateren dat het nog erg schort aan goed inzicht wat de gevolgen van ruimtevaart en lanceringen zijn op de aardatmosfeer. Ze pleiten, uiteraard, voor meer onderzoek maar ook voor een duurzaam gebruik van de ruimte. In dit verband hebben ze het over atmosfeerblindheid. Lees verder

Het is nu bewezen: de aarde heeft een derde energieveld

Lancering Endurance van Spitsbergen

Lancering Endurance van Spitsbergen

Al tientallen jaren werd dat al vermoed, maar nu eindelijk zou zijn bewezen door NASA-onderzoekers dat de aarde een derde veld heeft: een zwak, aardeomspannend elektrisch veld. Naast het zwaartekrachtveld en het aardmagneetveld is dat dus het derde aardveld. Dat veld verhoogt de ionosfeer van de aarde met 271% en lost het tientallen jaren durende mysterie op van de poolwind die bestaat uit supersone protonen, stellen de onderzoekers. Lees verder

“We moeten ruimte rond de aarde duurzaam beheren”

De situatie in juni 2024 volgens de ESA (afb: DPG)

In dit blog heb ik(=as) het al vaker gehad over (de gevaren van) het ruimtepuin en de ongebreidelde ruimtevaartactiviteit, maar nu uit ook het verbond van Duitse natuurkundigen DPG zijn zorgen en roept in een publicatie op tot een duurzaam (?) gebruik van de ruimte (pdf-bestand). “Dat vergt meer kennis van de ruimte, meer internationale regels en de ontwikkeling van technologieën ter vermindering van het ruimtepuin”, zegt DPG-voorzitter Klaus Richter. Lees verder

Verbranding uitgediende satellieten slecht voor ozonlaag

KNMI-Ozonlaag in oktober 2010

Het ‘ozongat’ is nog steeds aanwezig (1 oktober 2010) (afb: KNMI)

Er draaien steeds meer satellieten rond de aarde en dat is niet per se goed nieuws, want die duizenden satellieten raken steeds sneller ‘versleten’. Dan worden ze afgedankt en verbranden op weg naar beneden. Dat heeft gevolgen voor de aardatmosfeer. Zo raakt de ozonlaag aangetast, die aardbewoners beschermt tegen al te agressief uv-licht. Lees verder

Een houten satelliet (is zo gek nog niet?)

Jan en alleman zijn bezig om duizenden raketten en satellieten de ruimte in te sturen, maar niemand schijnt zich druk te maken over de schadelijke gevolgen van al die opgepepte ruimteactiviteit voor milieu en klimaat. Dat blijkt niet helemaal waar te zijn want aan de universiteit van Kyoto zijn al sedert 2020 onderzoekers en ingenieurs bezig om een houten satellietje de ruimte in te sturen. Of daarmee de schade aan klimaat en milieu erg zal worden verminderd is een (mijn=as) grote vraag, maar is in ieder geval is het een opmerkelijk initiatief (of naïef?). Lees verder

Japans bedrijf maakt begin opruimproject van de ruimte

Ruimtepuin

Er cirkelt heel wat troep rond de aarde (afb: Astroscale)

Het Japanse bedrijf Astroscale heeft het beeld vrijgegeven van een lanceertrap van de Gosat die in 2009 in een baan rond de aarde werd geschoten gemaakt door Adras-J een paar honderd meter van dit rond aarde zwevende ruimtepuin. Al vaker hebben bedrijven aangekondigd ruimtepuin rond de de aarde, inclusief uitgewerkte satellieten, op te ruimen, maar nu die ruimte rond de aarde steeds voller wordt zal daadwerkelijk de hand aan de ploeg moeten worden geslagen, anders gebeuren er ongelukken. Lees verder

“Satelliet- en raketpuin taste de fragiele bescherming rond aarde aan”

Blik op de aarde

Ruimtepuin is fnuikend voor fragiele beschermlaag rond de aarde

Zijn we met al die satellieten rond de aarde en de raketten die ze daarheen vervoeren en vooral met het ‘wissen’ van de uitgewerkte satellieten niet bezig de beschermlaag rond de aarde en daarmee de leefbaarheid op die onze planeet te vernielen, vraagt plasmafysicus Sierra Solter zich in the Guardian af. Hij vindt dat ruimtevaartbedrijven geen satellieten meer in een baan rond de aarde mogen brengen als ze niet kunnen aantonen dat die de stratosfeer en magnetosfeer rond de aarde, de beschermingslaag van alle leven op deze planeet, niet vernielen. Lees verder

Kunstmatige intelligentie zal veel de komende jaren veranderen

Ki over vijf jaar

Onze ki-toekomst? Het ziet niet uit als een onderbemenste situatie(afb: gemaakt met behulp van ChatGPT/univ. van Agder)

Ik (=as) had nog nooit van de universiteit van Agder gehoord, maar die blijkt werkelijk te bestaan. Twee onderzoekers van deze Noorse instelling hebben zich eens gebogen over een van de heetste thema’s van de laatste jaren (natuurlijk op grote afstand van de de weergaloze nr 1 klimaatontwrichting) en tien gebieden aangegeven die ki de komende vijf jaar stevig zal veranderen, maar die kun je moeiteloos uitbreiden. Leest en huivert, want lang niet alles is goud dat er blinkt.
Lees verder

Mars heeft een vloeibare ijzeren kern met daaromheen vloeibaar gesteente

InSIght

Zo moet InSight er hebben uitgezien toen ie nog niet vies geworden was (afb: WikiMedia Commons)

Het Marskarretje InSight heeft zo’n vier jaar op de Rode Planeet rondgereden tot eind 2022 en onder meer ook seismische metingen verricht (totdat de zonnepanelen zo vies geworden waren dat ze niet meer functioneerden). Uit eerdere berekeningen in 2021 zou de vloeibare ijzeren kern een straal hebben van zo’n 1830 km op een straal van bijna 3400 km voor de planeet, maar dan zouden daar ook lichtere elementen in moeten zitten als zwavel en waterstof. Gelukkig blijkt die ijzeren kern maar een straal van 1650 km te hebben, zo blijkt uit nieuw onderzoek*). Dat klopt beter met de ideeën hoe Mars is ontstaan. Die kleinere kern blijkt wel omringd door een band van vloeibare gesteenten met een dikte van 150 km. Lees verder

Ozongat boven Zuidpool weer groter geworden

Gat in de ozonlaag (ESA)

Gat in de ozonlaag (afb: ESA)

Volgens de Europese ruimtevaartorganisatie ESA was het gat in de ozonlaag boven Antarctica midden september zo’n 26 miljioen km2 groot, een oppervlakte zo als drie keer Brazilië. Dat zou een van de grootste afmetingen van het ozongat zijn ooit gemeten. Lees verder