Sankar Das Sarma (afb: univ.van Maryland)
Sommige mensen zouden het een woordenstrijd noemen, een strijd over de betekenis van woorden. Andere mensen zullen zich afvragen wat de zin van zo’n opmerking is. Zolang je met die (niet)wetten dingen kunt voorspellen zijn ze toch gewoon nuttig? De theoretisch natuurkundige Sankar Das Sarma krijgt in the Guardian ruimte om zijn visie uit te leggen en ik houd van mensen die de boel af en toe eens flink opschudden. Lees verder
Stukje van de FFC? (afb” CERN)
Eerlijk gezegd heb ik nooit zoveel opgehad met elementaire deeltjes, al was het maar doordat die steeds bij nader inzien geen elementair deeltje bleken te zijn. Van het simpele Griekse ‘atoom’ (ondeelbaar) zijn we ondertussen in de ‘pudding’ (kwark) en andere fantasienamen terechtgekomen en sedertkort ook in de Higgsbosons. Bij onderzoek aan die deeltjes heb je gigantische en gigantisch dure machines nodig. Nou ik het toch over het klimaat heb, wat is eigenlijk de koolstofvoetafdruk van zo’n elementair deeltje? Dat scheelt nogal wat, (b)lijkt het.
De algemene relativiteitstheorie van Albert Einstein staat nog steeds recht overeind. Aan de andere kant hebben we de kwantumtheorie. Die twee botsen met elkaar als het gaat over zwaartekracht. Zijn die twee onverenigbare belangrijke steunpilaren van de natuurkunde toch te verenigen? Er worden pogingen gedaan en wellicht…. Lees verder
De proton/proton-botsing waaruit het bestaan van het Higgs-deeltje kon worden afgeleid (foto: CERN)
Tien jaar geleden werd het Higgsdeeltje voor het eerst waargenomen. Dat zou zorgen voor de massa van materie. In de tussentijd hebben vooral onderzoekers rond de grote hadronbotser (LHC) dit boson aan een nadere inspectie onderworpen. Een van de grote vragen was of het deeltje netjes volgens de theorie met andere deeltjes wisselwerkt. Met krachtdeeltjes als fotonen, W- en Z-bosonen was geconstateerd bij de ontdekking, gebeurt dat al. In 2016 lukte het met materiedeeltjes als quarks en leptonen. In 2018 werd ook de wisselwerking met de topquark vastgesteld. Toch zijn lang niet alle vragen beantwoord. Lees verder
Standaardmodel der elementaire deeltjes (afb: WikiMedia Commons)
Het W-boson lijkt zwaarder te zijn dan volgens de heersende theorie is toegestaan. Als die meting klopt dat hebben deeltjesfysici een groot probleem en moeten op zoek naar een nieuwe theorie over elementaire deeltjes. Lees verder
Versneller Fermilab (afb: CERN)
Elektronen samen op reis (afb: Yun-Yi Pai)
Het lijkt er op alsof elektronen ook gezamenlijk op kunnen trekken. Onderzoekers van de universiteit van Pittsburgh denken een nieuwe elektronentoestand, nieuwe deeltjes te hebben ontdekt. Normaal gesproken stoten elektronen elkaar af.
Lees verder
Dit moet nog even wachten… (afb: furkann.net)
Onderzoekers van het deeljesonderzoekscentrum CERN in Zwitserland gaan eenmiljard antideeltjes vervoeren. Het transport van de uiterst reactieve antiprotonen moet de onderzoekers meer inzicht geven in het innerlijk van neutronensterren en uiteraard ook hoe we ons die antiwereld moeten voorstellen. Lees verder
Elektrische ontladingen in een bliksem kunnen zorgen voor het ontstaan van radioactieve isotopen, zo hebben Japanse onderzoekers geconstateerd. Daarvoor zou de tijdens het weerlicht geproduceerde gammastraling verantwoordelijk zijn. De onderzoekers baseerden zich onder meer ook op eerdere waarnemingen die niet tot definitieve uitspraken leidden. Lees verder
Twee neutronensterren smelten samen (afb: NASA)
Voor kosmologische begrippen vond de botsing tussen twee neutronensterren vlakbij plaats, zo’n 130 miljoen lichtjaren van de aarde. Die klap had een zichtbaar effect op de zwaartekrachtgolven. Bij die klap zouden ook goud- en platinakernen gevormd zijn. Met recht een gouden ontmoeting. Die klap in een ander sterrenstelsel leverde niet alleen goud op, maar bevestigde ook enkele tot nu toe onbewezen theorieën van Albert Einstein. Lees verder