Geleerd uitschot

Over wetenschap en ander vermaak

Geleerd uitschot

Energiezuinige lampen leiden tot meer energieverbruik

lichtvervuiling

Lichtvervuiling = energieverspilling = aardopwarming

Ik ga nu even een open  deur intrappen: we verspillen mateloos veel licht. Opnames uit de ruimte van het donkere deel van de aarde laten grote lichtplassen zien, die er alleen maar voor dienen de ruimte te verlichten. Lampen worden steeds efficiënter in de omzetting van elektriciteit in licht, maar die ‘extra ruimte’ gebruikt de mens ook meteen weer om nog meer inefficiënte verlichting aan te leggen, van de tuin, bijvoorbeeld, of van snelwegen. Nu zou al eenvijfde van ons elektriciteitsverbruik (dus niet energieverbruik) opgaan aan verlichting. In Engeland is het energieverbruik per hoofd voor verlichting tussen 1950 en 2000 verviervoudigd, terwijl het rendement van lampen verdubbelde. Het Duitse Leibniz-instituut voor zoetwaterecologie en binnenvisserij IGB in Berlijn en het milieumuseum am Schölerberg in Osnabrück hebben drie aanbevelingen opgesteld, De aanbevelingen zijn verbluffend simpel, maar ook weinig schokkend en misschien niet eens zo effectief:
1. Gebruik licht alleen als het nodig is (bewegingssensoren).
2. Stel minimumeisen aan straatverlichting.
3. Bereken het werkelijke rendement. Zo kan een lamp die na, zeg, 12 uur ’s nachts op een lager pitje wordt gedraaid rendabeler zijn dan een ‘spaarlamp’ die de hele nacht brandt.
Volgens de onderzoekers zouden overheden met deze aanbevelingen het energieverbruik voor verlichting kunnen verminderen zonder het comfort/de veiligheid te verkleinen. De juiste hoeveelheid licht op de juiste plaats. Lees verder

Onbeschoft personeel stimuleert verkoop luxegoederen

Louis VuittonEr staat ons snobs nog wat te wachten als de resultaten van onderzoek van de Canadese  Sauder-school voor bedrijfskunde wereldwijd bekend worden. Het winkelpersoneel zal zich steeds onbeschofter gaan gedragen in de hoop en verwachting dat daardoor de verkoopresultaten zullen worden opgejaagd. Tenminste, dat valt te verwachten in de PC Hooftstraat, waar sjiek de norm is. De Canadezen deden hun onderzoek bij het duurdere segment van de markt, waar merken als Louis Vuitton en Gucci gemeengoed zijn. Je zou ook kunnen zeggen dat rijken en andere snobs zich graag laten beledigen. In oktober zal de Journal of Consumer Research de opmerkelijke onderzoeksresultaten publiceren. Huh? Ja, dus.
Lees verder

Muizen en ratten gestressed door mannen

Labmuis

Zo maar een labmuisje

Kennelijk kunnen muizen en ratten mannetjesmensen onderscheiden van vrouwtjesmensen, want volgens onderzoek van de Amerikaanse McGill-universiteit raken die gestressed door de aanwezigheid van mannen. Dat is toch tamelijk vervelend, want het overgrote deel van de proefdieren voor medische toepassingen zijn juist muizen en ratten. In hoeverre beïnvloedt die stress onderzoeksresultaten, zou je je kunnen afvragen. Zo schijnen knaagdieren in aanwezigheid van mannen minder pijn te voelen. Misschien moeten er alleen nog maar vrouwen in de buurt van die toch al ongelukkige proefratjes en -muisjes komen. Lees verder

Kinderen eenoudergezinnen niet ongelukkiger

Kinderen met een stiefouder of alleen een vader of moeder zijn volgens een rapport van de Britse organisatie NatCen Social Research niet ongelukkiger dan kinderen die samenleven met hun beide biologische  ouders. De organisatie presenteerde het rapport op een bijeenkomst van de Britse sociologenvereniging die vandaag in Leeds gehouden werd. Lees verder

IJzeren Gordijn nog steeds grens voor herten

HertenDe Tsjechische onderzoeker Pavel Sustr en zijn medewerkers en Duitse onderzoekers hebben 300 Tsjechische en Duitse herten voorzien van een zender waarmee hun doen en laten te volgen was. Het bleek dat zowel de Duitse als de Tsjechische herten keurig netjes het IJzeren Gordijn respecteerden dat tot 1989 een werkelijke, soms dodelijke , barrière vormde tussen de twee landen. Dat is nogal opmerkelijk, omdat de gemiddelde leeftijd van herten 15 jaar is. Ze moeten dus iets van hun moeder hebben meegekregen, die ze de eerste tijd constant volgen.

Bron: BBC

Korte lontjes trainers afhankelijk van gevoel voor eigenwaarde

Jorge Jesus

Een nog rustige Jorge Jesus, trainer van Benfica

Gister zag ik de wedstrijd AZ tegen Benfica. Langs de kant stond een uiterst driftig gebarende trainer (nee niet Dick Advocaat). Jorge Jesus, dat is ‘m, gedraagt zich zo onbeheerst, omdat hij zich te veel de oren laat hangen naar de mening van anderen. Dat beweren tenminste onderzoekers van de universiteiten van Leeds en Northumberia. Trainers met veel gevoel voor eigenwaarde, die niet zo geïnteresseerd zijn in de meningen van al die experts, zouden aanzienlijk beter in staat zijn hun kippendriftjes binnen de perken te houden dan trainers die hechten aan het oordeel van anderen. Ik heb zo mijn twijfels. Hoe zit dat dan, bijvoorbeeld, met Louis van Gaal? Lees verder

Morgenstond heeft minder kilo’s in de mond

Ochtendlicht van René Jansen

‘Ochtendlicht’ van René Jansen

De morgenstond heeft goud in de mond. Goud in die zin dat mensen die zich regelmatig aan het vroege daglicht blootstellen minder gauw last van overgewicht zullen hebben als langslapers. Dat schijnen onderzoekers van de Amerikaanse Northwestern-universiteit te hebben uitgevlooid. Het bleek ook nog hoe eerder hoe lager het relatieve gewicht (uitgedrukt in de lichaamsgewichtindex, BMI). Dat verband zou keihard zijn en onafhankelijk van fysieke activiteit, consumptie van calorieën, slaapduur, leeftijd of seizoen, maar wel van de duur en intensiteit van het genoten ochtendlicht. Lees verder

Eenvijfde 15-jarigen is ’technobeet’

treinkaartjesJongeren zouden zo handig zijn met al die technische verworvenheden die we de laatste jaren in toenemend tempo toebedeeld hebben gekregen, maar dat valt fiks tegen, blijkt uit onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). De onderzoekers keken hoe alles bij elkaar 85 000 15-jarigen in 44 landen/economieën het afbrachten bij hun dagelijkse ontmoetingen met de techniek, zoals bij het kopen van treinkaartjes of het uitzoeken van een metrotraject. Chinese 15-jarigen – verdeeld over een aantal ‘economieën’ als Macao, Honkong, Taiwan en Singapore – scoorden verreweg het best, maar ook de Nederlandse jeugd deed het ietsje beter dan gemiddeld. Gemiddeld haalde ruim eenvijfde van de 15-jarigen een dikke onvoldoende (Nederland 18,5%) met als absolute ’topper’ Colombia dat ruim 60% van zijn deelnemende 15-jarigen als technobeet kreeg aangemerkt. Van de 15-jarigen in Singapore scoorde bijna 30% op het hoogste niveau, tegen 11,4% gemiddeld. De Nederlandse scholieren waren ook hier ietsje beter dan dat gemiddelde (13,6%). Gemiddeld scoorden jongens beter dan meisjes, maar er waren uitzonderingen. In Finland, Noorwegen, Zweden, de Verenigde Arabische Emiraten en Bulgarije scoorden de meisjes beter. Wiskundig inzicht schijnt te helpen bij het oplossen van de problemen die de techniek van alledag ons (en dus die 15-jarigen) steeds weer bereidt.

Bron: Der Spiegel

Computers doorzien simulanten beter dan mensen

Simulanten

Welke van de twee gezichten drukt echte pijn uit? B zou het goede antwoord zijn. Ik kwam op geen  van beide.

Een computer doorziet beter dan mensen of een gelaatsuitdrukking van pijn echt of geacteerd is, hebben onderzoekers van de universiteit van Californië en van Toronto aangetoond. “De computer detecteerde bepaalde dynamische gezichtsuitdrukkingen die mensen missen”, zegt onderzoekster Marian Bartlett. “Mensen kunnen niet goed onderscheid maken of uitingen van pijn echt zijn of niet.” Mensen, ook nadat ze extra instructies hebben gehad, kwamen niet hoger dan een score van 55%, terwijl de computer op 85% uit kwam. Lees verder