Tau-eiwitten ‘verstoppen’ verbindingen tussen hersencellen

Tau-eiwitten verstoren communicatie tussen hersencellen

Bij een synaps zorgen de neurotransmitters voor het overbrengen van het signaal van de ene hersencel op de andere (afb: Wiki Commons)

Tau-eiwitten zijn betrokken bij meer dan twintig hersenziektes, met inbegrip van dementie. Deze eiwitten vormen, door welke oorzaak dan ook, in sommige gevallen in hersencellen knopen, die uiteindelijk tot de dood leiden van die cellen.
Onderzoekers van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie in Leuven ontdekten dat de tau-eiwitten al hersencellen kunnen verstoren voordat ze knopen vormen. De onderzoekers rond Patrik Vertreken stellen een methode voor om in dat proces in te grijpen. Of dat echt praktisch is, is nog maar de vraag. Lees verder

Ultrageluid doorbreekt bloed/hersen-barrière muisjes

Alzheimermuisje met ultrageluidgenerator op zijn kop

Alzheimermuisje met ultrageluidgenerator op zijn kop (afb: Brain)

Medicijnen afleveren in de hersens is lastig vanwege de vrij hermetische bloed/hersen-barrière, die ons brein beschermt tegen allerlei gevaren. Het schijnt onderzoekers nu gelukt te zijn die barrière te doorbreken bij Alzheimermuisjes met  behulp van ultrageluid. Het zou een veilige methode zijn die de barrière niet vernielt.
Lees verder

Glucosetekort in hersens ‘aanstichter’ Alzheimer (?)

Alzheimeronderzoeker Dominico Praticò

Dominico Praticò achter zijn microscoop

Een van de eerste tekenen van de ziekte van Alzheimer zou het teruglopen van de glucosespiegels in de hersens zijn. Dat gebeurt al voordat de patiënt problemen met zijn geheugen krijgt. Dat was bekend, maar of die daling nu de oorzaak of het gevolg is van de ziekte was niet duidelijk. Onderzoekers van de Amerikaanse Temple-universiteit zouden nu aan de hand van muisproeven aangetoond hebben dat dat glucosetekort leidt tot geestelijk achteruitgang en geheugenproblemen. De onderzoekers denken ook een ‘doelwit’ voor behandeling gevonden te hebben: het eiwit p38. Herstel van de glucosespiegel is natuurlijk ook een behandelingslijn. Lees verder

Alzheimeronderzoek nog nergens ondanks vele ‘doorbraken’

ALzheimermedicijn ver weg (?)

Ondanks de vele mislukkingen is nog steeds veel Alzheimeronderzoek gericht op beta-amyloïde. Op het staatje het aantal klinische proeven met Alzheimermedicijnen in de diverse fases (afb: New Scientist)

Het is met Alzheimeronderzoek net zo als met kankeronderzoek: het stikt er van de ‘doorbraken’ met een werkelijke geneeswijze is nog niet in zicht. Daarbij moet ik overigens wel aantekenen dat op het gebied van kanker heel wat meer min of meer werkzame behandelingswijzen zijn dan voor de ziekte van Alzheimer. Vrijwel alle klinische proeven met Alzheimermedicijnen stranden. Er is nog steeds geen zicht op een werkzaam medicijn. In november liep er weer eens een klinische proef spaak met een veelbelovend middel. Voor sommige onderzoekers begint het er op te lijken dat dat niet bestaat. Zoeken we wel in de goede richting? Veel is gericht op de beta-amyloïdeplaques, maar zijn dat wel de boosdoeners? Lees verder

Alzheimermedicijn blijkt onwerkzaam

Alzheimer-hersens

Een opname van een door Alzheimer aangetast brein

De ziekte van Alzheimer is waarschijnlijk een van de meest onderzochte aandoeningen, maar al dat speurwerk heeft tot nu toe nog maar weinig resultaat opgeleverd. Een klinische proef met een van de weinige (gedachte) medicijnen die fase 3 hebben gehaald, de laatste voor toelating, met 2000 patiënten met Alzheimer in een vroege fase heeft weinig opgeleverd. Het middel, solanezumab van het farmabedrijf Eli Lilly, werd geacht de effecten van Alzheimer te vertragen. Lees verder

Ook hoogbejaarden met supergeheugen hebben plaques

Hoogbejaard met plaques en geen AlzheimerBeta-amyloïdeplaques worden vaak een op een verbonden met de ziekte van Alzheimer, maar dat lijkt een groot misverstand. Het blijkt dat 90-jarigen met een supergeheugen ook veel plaques kunnen hebben, zo blijkt uit post mortem-onderzoek. De resultaten van het onderzoek werd onlangs gepresenteerd op een congres voor neurowetenschappers in San Diego (VS). Lees verder

Helpt nicotine tegen Alzheimer?

De acetylcholinereceptor, ook wel nicotinereceptor genoemd

De acetylcholinereceptor, ook wel nicotinereceptor genoemd, van opzij en van boven: afb: Pasteurinstutuut)

Mijn schoonmoeder zei het zeker 20 jaar geleden al: een à twee sigaretten per dag helpt/helpen te voorkomen dat je de ziekte van Alzheimer krijgt. Zijn deed daar geen onderzoek naar en zal het wel ergens gelezen hebben. Dus nieuw kan het niet zijn dat onderzoekers ontdekten dat nicotinereceptoren (eigenlijk acetylcholinereceptoren) iets kunnen betekenen in de strijd tegen die hersenziekte. Lees verder

‘Eiwitpatroon’ zou maat zijn voor gevoeligheid Alzheimer

Gevoeligheid Alzheimer en eiwitconcentraties

Meting van concentraties van bepaalde eiwitten zou iets zeggen over de verspreiding van die ziekte in de hersens (afb: Rosie Freer et.al)

Volgens onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Cambridge zouden variaties in het voorkomen van bepaalde eiwitten in hersencellen een maat kunnen zijn voor de kwetsbaarheid voor de ziekte van Alzheimer. Met het vaststellen van zo’n ‘eiwitpatroon’ zou ook het risico van een individu kunnen worden voorspeld op het krijgen van die ziekte.
Lees verder

Werkt Alzheimermedicijn LMTX nu wel of niet?

Tau- en beta-amyloïdedeposities in de hersens

Tau-knopen (bruin, in de cel) en beta-amyloïdeplaques (rood)

De ziekte van Alzheimer blijft een belangrijk onderzoeksthema in de geneeskunde. Niet alleen treft die ziekte heel wat vooral oudere mensen (maar niet alleen), maar er is ook nog steeds geen geneesmiddel of adekwate behandelwijze voor (tegen?). Een nieuw experimenteel geneesmiddel, nog getooid met de afkonaam LMTX, zou de ziekte aanzienlijk afremmen, zo zou zijn gebleken uit een fase III-klinische test onder 891 patiënten. Het zou het eerste medicijn zijn dat de zogeheten tau-knopen aanpakt. Die neerslag van tau-eiwitten is, naast de beta-amyloïdeplaques, kenmerkend voor de ziekte. In de New York Times wordt het onderzoeksresultaat met teleurstelling en skepsis gepresenteerd. Dat is niet zo raar, want er zijn wel vaker Alzheimermedicijnen gepresenteerd. Er is er nog geen een. Lees verder

Beta-amyloïdeplaques maken nog geen Alzheimer

alzheimersOp basis van muisproeven zijn onderzoekers van de Amerikaanse John Hopkins-universiteit er achter gekomen dat de beruchte beta-amyloïdeplaques alleen niet verantwoordelijke zijn voor de geestelijke toestand van Alzheimerpatiënten. Daarvoor zijn ook de zogeheten kluwens tau-eiwitten in cellen nodig. Ze gebruikten voor een proefneming een muismodel, zoals dat dan heet, dat lijkt op het verloop van de ziekte bij mensen. Lees verder