Op het ogenblik zijn de gentechnologie en de kunstmatige intelligentie de spraakmakendste ontwikkelingen in de wetenschap en technologie en ook maar meteen de onderzoeksgebieden die de meeste vragen oproepen van ethische, maar daarmee ook van juridische, aard. In het kader van het SIENNA-project van de Europese Unie gaat nu internationale onderzoeksgroep aan de gang om beide terreinen op ethische en juridische aspecten te onderzoeken. De universiteit Twente is projectcoördinator. Over drieënhalf jaar moet er een eindrapport zijn. De vraag is of dat rapport niet een beetje aan de late kant zal komen.
Lees verder
Categorie archieven: genetica
Inktvissen ‘bewerken’ hun eigen RNA-moleculen veelvuldig

Het lijkt er op dat sommige inktvissoorten hun evolutionaire ontwikkeling vertragen om een grotere flexibiliteit in de eiwitaanmaak te krijgen (afb: C
Inktvissen zouden bekend staan om hun ‘eigenzinnige’ gedrag zoals het ontsnappen uit afgesloten aquaria en het razendsnel aannemen van camouflagekleuren om aanvallers te misleiden. Nieuw onderzoek zou aanleiding geven om ten minste nog een eigenaardigheid aan hun status toe te voegen: sommige inktvissen ‘redigeren’ hun RNA uitbundig. Dat gaat dan wel ten koste van hun evolutionaire ontwikkeling, denken de onderzoekers van, onder meer, de universiteit van Tel Aviv. Lees verder
Opiaten zouden DNA verstoren en kunnen helpen bij gentherapie

De molecuulstructuur van morfine, heterocodeïne en oripavine en trimeren daarvan (afb: Nucleid Acids Research)
Het DNA fluoresceert zo nu en dan en dat is mooi

fluorescerend DNA
Biomoleculen zoals DNA, eiwitten en RNA knipperen zo nu en dan. Ze zenden dan licht uit (fluoresceren). Onderzoekers van de Amerikaanse Northwestern-universiteit schijnen de eerste te zijn die dat knipperen hebben waargenomen met behulp van een hoogoplossende beeldtechniek met een resolutie van zo’n 6 nm (1 nm is eenmiljoenste mm). Ze denken dat die techniek nuttig kan zijn bij het bestuderen van ziektes waarbij genmutaties een rol spelen (dat zijn er nogal wat). Lees verder
Hersencellen lang niet allemaal hetzelfde DNA

‘Springende genen’ (LINE1) veroorzaken breuken in het DNA (hier met groen aangegeven) (afb: Salk)
Alle cellen in ons lichaam hebben hetzelfde DNA, leren we op school. De laatste tijd is steeds meer bewijs gekomen dat die regel niet helemaal opgaat. Nu blijkt dat er bij hersencellen nogal wat variëteit is in het DNA. Elke hersencel is een beetje anders, stellen onderzoekers van, onder meer, het Amerikaanse Salk-instituut. Maken die ‘springende genen’ ons uniek? Of misschien wel ziek? Lees verder
Excel van Microsoft schuld aan fouten genonderzoek?
Ik zou bijna zeggen: hoe dom kan je zijn. Volgens onderzoekers is het rekenbladprogramma Excel van Microsoft ‘schuldig’ aan nogal wat fouten in de verslaggeving van genonderzoek. Dat programma zou automatisch gennamen hebben omgezet in datums. Zo zou Septin 2 automatisch zijn omgezet in September 2. Dat lijkt me nogal een lullig verwijt, aangezien dat onmiddellijk duidelijk moet zijn geweest (hoeveel eiwitten/genen hebben maandnamen?). Bovendien, dacht ik, zijn dat soort instellingen te wijzigen, zoals Microsoft ook aanvoert. Lees verder
Zijn Neanderthalers in rook opgegaan?

Konden Neanderthalers niet tegen rook?
Er zijn al vele theorieën geopperd waarom de aan de Homo Sapiens verwante Neanderthalers en Denisovanen zo’n 25 000 jaar geleden zijn uitgestorven. Daar komt, waarschijnlijk, een nieuwe theorie bij: ze kunnnen ten onder zijn gegaan doordat ze niet tegen rook konden. De Homo Sapiens zou een mutatie hebben gehad die hem/haar ongevoelig zou hebben gemaakt voor rook. Daarmee leverde de moderne mens overigens wel meteen zijn gevoeligheid in voor kankerverwekkende stoffen die in rook aanwezig zijn. Lees verder
Genen vinden elkaar zonder hulp

Links het schema van de homologe recombinatie bij een DNA-breuk. Rechts het simpelweg aan elkaar plakken van de gebroken delen
Identieke stukken DNA kunnen elkaar vinden zonder dat ze daarbij geholpen hoeven worden door andere stoffen. Die theorie bestond al, maar nu schijnen onderzoekers van het Imperial College in Londen en van de Amerikaanse Harvard-universiteit dat te hebben aangetoond aan stukjes dubbelstrenging DNA. Het zou de vierde onafhankelijke demonstratie in glas zijn (dus niet in de cel), waarbij die aantrekking tussen dezelfde basevolgorde op het DNA is aangetoond en daarmee een nieuw bewijs dat de homologe gebieden op, dubbelstrengig DNA elkaar ‘herkennen’. Dat zou dan toch nog eerst in een levende cel moeten worden bewezen. Lees verder
Genen zeggen niet alles (of toch wel?)

DNA-tests
Veel wat te maken heeft met leven en dood en alles wat daar tussen zit is nog steeds een mysterie voor ons. Iemand die bepaalde genetische afwijkingen heeft zou een bij die mutatie behorende ziekte moeten krijgen, maar in een grootscheeps onderzoek, waarin zo’n 600 000 genomen (mv van genoom) zijn afgelezen blijkt dat zo’n dertien genomen mutaties vertonen die horen bij ernstige ziektes, maar de ‘getroffenen’ hadden nergens last van. Tenminste, dat zou blijken uit de gegevens. De dertien ‘onaanraakbaren’ zijn zoek. Lees verder
Virusbestrijders versnelden evolutie primaten

Een mannetjesbrulaap aan het brullen
Evolutie rekenen we in miljoenen jaren, mutaties in generaties. Het schijnt dat onderzoekers nu een mutatiemechanisme hebben ontdekt bij primaten dat snel, gecoördineerd en agressief is. De ontdekking zet berekeningen op losse schroeven over wanneer een soort zich in de loop van de evolutie heeft opsplitst. Lees verder