Geprinte nanopilaartjes bevorderen groei neuronen

Nanopilaartjes als groeiomgeving hersencellen

Op de nanopilaartjes vormden zich ruimtelijke netwerken van hersencellen (afb: Angelo Accardo et al./Advanced Functional Materials)

Hersencellen zijn wezenlijk voor het functioneren van meercellige organismen. Hoe hersens functioneren is allesbehalve bekend, maar duidelijk is dat ze, onder meer, via stroomstootjes met elkaar communiceren. Onderzoekers van de TU Delft hebben met nanopilaartjes een, kennelijk, ideale groeiomgeving voor hersencellen gevormd die erg veel zou lijkt op wat er in het echt gebeurd. Lees verder

“Onbetrouwbare artikelen in wetenschap vaker geciteerd”

Andrew Wakefield

Andrew Wakefield is in 2010 uit het Britse artsenregister geschrapt (afb: WikiMedia Commons)

Op het gevaar af de mening te onderschrijven/uit te dragen dat wetenschap ook maar een mening is meld ik toch maar dat onderzoek(st)ers hebben geconcludeerd dat wetenschapsartikelen die het minst betrouwbaar zijn de grootste kans hebben het meest geciteerd te worden. Concreter: artikelen waarvan het onderzoek niet kon worden gerepliceerd zouden maar liefst 153 keer vaker geciteerd worden. Lees verder

Meer dan de helft van de cellen in ons lichaam zijn vreemd

Relatie tussen darmflora en hersens

Er is een relatie tussen de darmflora en de myelinevorming rond zenuwen, maar hoe? (afb: Nature)

Je weet het natuurlijk wel, maar het is toch indrukwekkend als je daar cijfers bij hoort: minder dan de helft (43%) van de cellen in (op?) ons lichaam zijn eigen cellen. De rest is van microbiële gasten. Die spelen een wezenlijke rol bij het vermijden maar ook krijgen van ziektes en hebben zelfs invloed op onze hersens, zo lijkt het. Lees verder

Hersencellen lang niet allemaal hetzelfde DNA

LINE1's, springende genen', voegen niet alleen iets toe aan DNA maar verwijderen ook stukken

‘Springende genen’ (LINE1) veroorzaken breuken in het DNA (hier met groen aangegeven) (afb: Salk)

Alle cellen in ons lichaam hebben hetzelfde DNA, leren we op school. De laatste tijd is steeds meer bewijs gekomen dat die regel niet helemaal opgaat. Nu blijkt dat er bij hersencellen nogal wat variëteit is in het DNA. Elke hersencel is een beetje anders, stellen onderzoekers van, onder meer, het Amerikaanse Salk-instituut. Maken die ‘springende genen’ ons uniek? Of misschien wel ziek? Lees verder

Een enkele bacterie in darmflora beïnvloedt sociaal gedrag muizen

Lactobacillus reuteri en baby's

Uit Italiaans onderzoek uit 2014 bleek dat baby’s die Lactobacillus reuteri-druppels kregen minder maagdarmproblemen kregen dan een controlegroep (afb: autismspeaks.org)

Het is zo langzamerhand wel duidelijk dat onze darmflora veel meer invloed op ons en andere zoogdieren heeft dan assistentie verlenen bij de stofwisseling. Onderzoekers in de VS rond Mauro Costa-Mattioli kwamen er achter dat toevoeging van een enkele bacteriesoort aan de darmflora van muizen, de Lactobacillus reuteri-bacterie positieve effecten had op muizen met autistisch gedrag, nakomelingen van moeders die leefden op een vetrijk dieet. Lees verder

Vecht en ren om beter te leren (?)

Grijze mannetjesmuizenLange tijd is gedacht dat hersencellen zich niet vernieuwen, maar helemaal waar bleek dat niet te zijn. Nu vind ik twee artikelen waarin  gemeld wordt op basis van onderzoek dat onder bepaalde omstandigheden er wel degelijk extra nieuwe cellen in de hersens ontstaan. Onderzoek bij muizen zou hebben geleerd dat door agressie nieuwe cellen in het brein ontstaan. Ander onderzoek zou hebben aangetoond dat er nieuwe cellen in de hersens ontstaan, in beide gevallen gaat het om de hippocampus, bij lichamelijke beweging. Bij die laatste experimenten ging het om ratten. We weten wat ons te doen staat om onze hersens fit te houden, althans een deel dat wordt geassocieerd met leren en het kortetermijngeheugen. Lees verder

Het wondere leven van stercellen in de hersens

Stercellen van mens en rat

Stercellen van ratten (links) en van de mens (foto: Ye Zhang en Steven Sloane)

Stercellen of astrocyten zijn hersencellen. Ze behoren tot de gliacellen, de ‘lijm’ in het hersenweefsel. Zonder die stercellen zou er niet veel terecht komen van dat belangrijke orgaan. Ze spelen een belangrijke rol bij het tot stand komen van de communicatie van de hersencellen, repareren beschadigd weefsel en spelen een rol in de bloed/hersenbarrière. Dat is allemaal duidelijk geworden uit onderzoek bij dieren (vooral muizen en ratten), maar hoeveel zegt dat over het functioneren van stercellen in menselijke hersens? Onderzoekers van, onder meer, de Stanford-universiteit in de VS zijn eens gaan kijken hoe dat zit en waren in staat moleculaire of genprofielen te schetsen van gezonde en van zieke hersens. Lees verder

“Wetenschappers hebben het gelukkig vaak mis”

Haruko Obokata van het RIKEN-instituut

Haruko Obokata was met haar STAP-cellen vorig jaar even een wereldster

Op 28 februari 1998 werd in het eerbiedwaardige blad the Lancet een artikel gepubliceerd, waarin een verband werd gemaakt tussen gedragsstoornissen en inentingen tegen kinderziektes als mazelen, rode hond en de bof. De kinderen zouden daardoor autistisch zijn geworden. Het ging slechts om twaalf kinderen en het artikel moest worden teruggenomen. Dit artikel van (hoofd)auteur Andrew Wakefield zou er de oorzaak van zijn geweest dat nogal wat mensen gekant zijn tegen inentingen, een weerzin die nu in Amerika weer de kop op steekt. Wakefield bleek het mis te hebben. Gelukkig maar, beweert het Amerikaanse (web)blad Wired, want de mogelijkheid dat wetenschappers het fout hebben toont de deugdelijkheid en betrouwbaarheid van het bouwwerk dat wetenschap heet. Dat is gebaseerd op een proces van reproductie en falsificatie met een groeiende kennis als resultaat. Lees verder