Hebben we onze snelle hersens aan virussen te danken?

Hersencel

De uitlopers (dendrieten en axonen) zorgen voor het elektrische contact met andere zenuwcellen (afb: Wikicommons)

Menigeen zal zich ergens tijdens de coronacrisis hebben afgevraagd  wat nou toch in godsnaam het nut is van virussen. Dan bedoelen meestal wat wij mensen aan zoiets hebben. Nu lijkt het er op dat retrovirussen de bron zouden zijn van een retrotrasposon dat wezenlijk is voor de productie van myeline, een eiwit dat weer van groot belang is is voor ons centrale zenuwstelsel. Met enige overdrijving zou je kunnen zeggen dat die virussen ons mensen hersens hebben bezorgd evenals andere gewervelden. Lees verder

“Ontstaan meercellig leven geen gevolg stijging zuurstofgehalte”

Ediacarisch leven.

Zo zou Ediacarisch leven eruit kunnen hebben gezien (afb: WikiMedia Commons)

Een plotselinge stijging van het zuurstofgehalte in de atmosfeer en  (dus) het water zou niet ten grondslag liggen aan het ontstaan van meercellige organisme, zoals al zo’n zeventig jaar wordt aangenomen, stellen onderzoekers op basis van de scheikundige samenstelling van gesteenten in de bergen van Oman; ooit de bodem van oceanen.
Lees verder

Resten van tot nu toe onbekende organismen ontdekt

ldl-cholesterol

ldl-cholesterol vervoert allerlei stoffen door het lichaam

Met de ontdekking van bepaalde biomoleculen (protosteroïden) in miljarden jaren oude gesteenten zouden onderzoekers tot nu toe onbekende organismen op het spoor zijn, die zo’n miljard geleden geleefd zouden hebben. Ze zouden een andere celopbouw hebben gehad als de eukaryote cellen (cellen met een kern) en waarschijnlijk ook een andere stofwisseling hebben gehad, maar heo ze er uit kunnen gezien valt niet te reconstrueren. Het leven moest zich destijds redden met een lager zuurstofgehalte in de atmosfeer dan tegenwoordig. Lees verder

India schrapt periodiek systeem en evolutie uit de schoolboeken

periodiek systeem

Periodiek systeem der elementen

De Indiase raad voor wetenschap en onderwijs (NCERT in Engelse afko) heeft een aantal weten-schappelijke ‘klassiekers’ zoals het periodiek systeem der elementen en de evolutie uit de schoolboeken gehaald. Die raad had dat vorig jaar al aangekondigd om de leerlingen te helpen die vanwege de coronapandemie geen schoollessen meer konden volgen. Slachtoffers van die vreemde daadkracht blijken dus evolutie en ps te zijn. Duizenden onderwijzenden en wetenschappers hebben al geprotesteerd; vooralsnog vergeefs. Lees verder

319 miljoen jaar oude hersencellen gevonden

Coccocephalus wildi

Het 319 miljoen jaar oude fossiel van de Coococephalus wildi

Bij een computertomo-grafiescan van een 319 miljoen jaar oud schedelfossiel van een straalvinvis bleek dat nog hersens te bevatten, versteend weliswaar maar desalniettemin hersencellen. Wellicht dat meer oude fossielen nog dergelijke geheimen bewaren, hopen de onderzoekers. Lees verder

Het duurt 23 miljoen jaar om de zoogdierdiversiteit op Madagaskar te vervangen

Zoogdieren op Madagaskar

Een aantal zoogdiersoorten die alleen op Madagaskar voorkomen/-kwamen (linksonder) en de bedreigingsstatus van vleermuizen en landzoogdieren (afb: Steven Goodman et.al.)

Zo’n 90% van de planten en dieren op Madagaskar zijn nergens anders op de aarde te vinden. De bijzondere flora en fauna dreigt grotendeels te verdwijnen door verlies aan leefruimte, overbejaging en klimaatverandering. Onderzoekers hebben berekend hoe lang het zou duren voor de evolutie weer een soortgelijk, ingewikkeld systeem zou hebben voortgebracht als de bedreigde soorten uitsterven: 23 000 000 jaar. Lees verder

Zoogdieren die eieren leggen? Belachelijk idee!

Een vogelbekdier

Een vogelbekdier (afb: WikiMedia Commons)

Ik stel me zo voor dat iemand in de kelders van het zoölogisch museum van de universiteit van Cambridge ietwat per ongeluk stuitte op een stel oude glazen potten met wat monsters Platypus (in dit geval een vogelbekdier) en Echidna (verwijzend naar een vissensoort maar ook naar een mierenegel). Die waren eind negentiende eeuw verzameld door William Caldwell. Die soorten waren verzameld om te bewijzen dat sommige zoogdieren eieren legden, iets dat het wetenschappelijke denken destijd overhoop zou gooien. Lees verder

Jacht op ivoor leidt tot verlies slagtanden olifanten

Olifantenbul

Een olifantenbul (uiteraard) met slagtanden

Het lijkt er op of de evolutie zich razendsnel kan voltrekken. Olifanten zouden in Mozambique door de selectieve jacht op olifanten met slagtanden hun ivoren wapens ‘verliezen’. Er blijken daar steeds meer vrouwtjes geboren te worden zonder slagtanden. Dat zou gevolgen kunnen hebben voor het herstel van het olifantenbestand in dat land. Lees verder

Wat maakt ons mens? Ons DNA (?)

Chimpanseemannetje Titan

Titan, een chimpanseemannetje (foto: Ian Gilby)

Mensen hebben zich lang zo bijzonder gevonden, en nog steeds, dat ze zich een aparte status in de natuur (het leven ) hebben toegemeten. Waar dat toe kan leiden toont ons tijdsgewricht met zijn klimaatverandering en zijn grote verlies aan biodiversiteit. Toch kun je er niet om heen dat de diersoort mens heel wat meer (wan?)presteert als elke andere diersoort, ook de mensapen.  Als ons leven en onze mogelijkheden liggen opgeslagen in ons DNA, zoals nogal eens wordt beweerd, dan kan dat niet kloppen want dat lijkt heel sterk op dat van chimpansees, onze naaste ‘verwanten’. Of juist wel en dan te vinden in het ‘ongeliefde’ deel dat vroeger troep-DNA werd genoemd (maar dat allerminst is)? Lees verder

De Neanderthalers konden waarschijnlijk ook spreken

Neanderthalerschedel

Een Neanderthalerschedel

Als je iemand voor Neanderthaler uitmaakt is dat niet vleiend bedoeld. Toch lijkt het er op dat Neanderthalers toch meer mens waren dan ze altijd zijn afgeschilderd. Het lijkt er zelfs op dat ze ook konden spreken, althans dat doet modellering van hun gehoorsysteem vermoeden. Net zoals het gehoorsysteem van de moderne mens zou dat ook op het waarnemen van typische spraakfrequenties zijn ingesteld. Daarin zou dat anders zijn geweest als het gehoorsysteem van andere mensachtigen. Lees verder