Infrarood werpt licht op functioneren geheugen

Synaps met neurotransmiters

Bij een synaps verzorgen de neurotransmitters voor het overbrengen van het signaal van de  hersencel A op hersencel B.  1 – mitochondrion
2 – blaasje vol met neurotransmitters
3 – autoreceptor
4 – synaptische spleet
5 – neurotransmitterreceptor
6 – calciumkanaal
7 – blaasje staat neurotransmitter af
8 – neurotransmitter heropnamepomp (afb: WIki Commons)

 

Het goed functioneren van de hersenen en het geheugen heeft alles te doen met het verkeer van signaalstoffen (neurotransmitters) van hersencel naar hersencel. Als het geheugen niet goed meer werkt, dan is er iets mis met dat neurotransmitterverkeer, maar wat er mis is daar moeten onderzoekers maar een slag naar slaan. Nu hebben onderzoekers van de Japanse universiteit van Hirosjima rond Manabu Abe de hulp van infraroodstraling ingeroepen om de plaatsen waar die neurotransmitterstromen worden geproduceerd in kaart te brengen. Lees verder

Beta-amyloïdeplaques niet oorzaak Alzheimer (?)

Alzheimerdeskundige Philip Scheltens

Philip Scheltens van VUmc (afb: VU)

Het academisch ziekenhuis van de Radbouduniversiteit in Nijmegen gaat stoppen met onderzoek dat is gericht op het afremmen en/of verwijderen van beta-amyloïdeplaques die kenmerkend zijn voor de ziekte van Alzheimer en nog steeds door vele Alzheimeronderzoekers worden gezien als aangrijpingspunt voor een geneesmiddel. Dit vertelt Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie aan het Radbouduniversiteit en hoofd van het Radboudumc Alzheimer Centrum in Nijmegen, vandaag in de Volkskrant.
Lees verder

Glucosetekort in hersens ‘aanstichter’ Alzheimer (?)

Alzheimeronderzoeker Dominico Praticò

Dominico Praticò achter zijn microscoop

Een van de eerste tekenen van de ziekte van Alzheimer zou het teruglopen van de glucosespiegels in de hersens zijn. Dat gebeurt al voordat de patiënt problemen met zijn geheugen krijgt. Dat was bekend, maar of die daling nu de oorzaak of het gevolg is van de ziekte was niet duidelijk. Onderzoekers van de Amerikaanse Temple-universiteit zouden nu aan de hand van muisproeven aangetoond hebben dat dat glucosetekort leidt tot geestelijk achteruitgang en geheugenproblemen. De onderzoekers denken ook een ‘doelwit’ voor behandeling gevonden te hebben: het eiwit p38. Herstel van de glucosespiegel is natuurlijk ook een behandelingslijn. Lees verder

Alzheimeronderzoek nog nergens ondanks vele ‘doorbraken’

ALzheimermedicijn ver weg (?)

Ondanks de vele mislukkingen is nog steeds veel Alzheimeronderzoek gericht op beta-amyloïde. Op het staatje het aantal klinische proeven met Alzheimermedicijnen in de diverse fases (afb: New Scientist)

Het is met Alzheimeronderzoek net zo als met kankeronderzoek: het stikt er van de ‘doorbraken’ met een werkelijke geneeswijze is nog niet in zicht. Daarbij moet ik overigens wel aantekenen dat op het gebied van kanker heel wat meer min of meer werkzame behandelingswijzen zijn dan voor de ziekte van Alzheimer. Vrijwel alle klinische proeven met Alzheimermedicijnen stranden. Er is nog steeds geen zicht op een werkzaam medicijn. In november liep er weer eens een klinische proef spaak met een veelbelovend middel. Voor sommige onderzoekers begint het er op te lijken dat dat niet bestaat. Zoeken we wel in de goede richting? Veel is gericht op de beta-amyloïdeplaques, maar zijn dat wel de boosdoeners? Lees verder

Giftige hersencellen mogelijk oorzaak hersenziektes

Stercellen of astrocyten

Stercellen vervullen veel nuttige taken, maar lijken niet alleen bij MS-patiënten in de fout te gaan.

Stercellen of astrocyten komen in onze hersens veel meer voor dan de neuronen, de ‘gewone’ hersencellen. Ze doen daar allerlei goed werk, maar kunnen zich ontpoppen tot doders die aan de basis (zouden kunnen) liggen van allerlei hersensziektes, denken onderzoekers. De onderzoekers zien mogelijkheden voor behandeling. Lees verder

Stof uit hondshaai helpt mogelijk tegen Parkinson

Squalamine tegen van alles

Squalamine zou ongewenste bloedvatvorming verhinderen

Een gesynthetiseerde verbinding, squalamine, die ook zou voorkomen in de hondshaai zou bij proefdieren (wormen) de opbouw van de voor de ziekte van Parkinson bekende α-synucleïne-klonteringen voorkomen. Mogelijk dat de stof ook werkzaam is bij andere hersenziektes. Lees verder

Cactusvijg en zeewier werkzaam tegen Parkinson en Alzheimer (?)

De vijgcactus en bruinzeewier zouden helpen tegen Parkinson en Alzheimer

De vijgcactus en bruinzeewier

De Middellandse Zee zit vol onvermoede ’talenten’. Het Middellandse Zee-dieet wordt allerwegen als gezond en levensverlengend beschouwd, maar de zee en omgeving bevat, volgens onderzoekers, zelf ook ‘verjongingsbronnen’ . Zo zouden stoffen die gevonden zijn in planten als bruin zeewier en de cactusvijg, die overdadig voorkomen in het Middellandse Zeegebied, symptomen helpen bestrijden van hersenziektes als de ziekte van Parkinson en Alzheimer. Die stoffen gaan een reactie aan met de eiwitklonteringen in de hersens die karakteristiek zijn voor die aandoeningen, waardoor die minder giftig voor de hersencellen zouden worden.  Lees verder

Delen hersen blijven groeien tijdens volwassenheid

Gezichtsherkenningsdeel visuele schors blijft groeien

Onderzoeker bekijkt met een van de proefpersonen de resultaten van de qmri-metingen (afb: Stanford)

Het is grappig dat we (onderzoekers) al heel lang het menselijk lijf bestuderen en nog weten we zelfs van de ‘in het oog lopende’ dingen nog lang niet alles (zo dat ooit gebeurt). Van de hersens is tot voor niet zo heel lang geleden beweert dat dat de hersens in de vroege jeugd zijn uitgegroeid. Al eerder is gebleken dat er ook tijdens volwassenheid wel degelijk nieuwe hersencellen worden aangemaakt. Nu blijkt ook dat deel van de hersens dat verantwoordelijk is voor de gezichtsherkenning e.d. continu groeit. Die was bij kinderen zo’n 12% kleiner als bij volwassenen, zo bleek uit metingen met kwantitatieve kernspinbeeldtechniek (qmri). Lees verder

Jonge microgliacellen helpen oudere bij opruimen plaques

Microgliacellen ruimen plaques op

Microgliacellen zijn de vuilnismannen van de hersens

Bij de ziekte van Alzheimer ontstaan beta-amyloïdeplaques en tauknopen. Hoe dat komt is nog steeds onduidelijk en ook is duister of de eiwitophopingen de oorzaak of het gevolg van de dementieziekte zijn. Nu hebben onderzoekers in gecombineerde celkweken van jonge en oudere muizen met Alzheimer kunnen constateren dat de microgliacellen uit de celkweek van jonge muizenhersens de oudere helpen bij het opruimen van de eiwittroep. Daarbij zou het eiwit GM-CSF een wezenlijke rol spelen.  Lees verder

Veel in de sauna zou tegen dementie helpen

SaunaJe leest het en denkt: Verrek, dat kan alleen uit Finland komen, de bakermat van de sauna, toch? Onderzoekers van de universiteit van Oost-Finland zouden, na het bestuderen van gegevens van mensen die twintig jaar gevolgd zijn, tot de conclusie zijn gekomen dat mensen die vier tot zeven keer bij week een saunabad nemen 66% minder vaak de diagnose dementie kregen dan mensen die dat maar een keer per week doen. Lees verder