Prioneiwitten verantwoordelijk voor lange geheugen (?)

Hoe de hersens werken is nog steeds een heel groot raadsel. Er wordt wel een slag naar geslagen, maar ik denk dat we nog niet in de buurt van het echte ‘ding’ zijn. Wellicht heeft Eric Kandel en zijn medeonderzoekers van de Newyorkse Columbia-universiteit weer een stukje van die immense hersenpuzzel gevonden. Ze zouden hebben ontdekt dat het langer geheugen wordt onderhouden door prionachtige eiwitten. Prionen zijn stoffen die vooral in verband gebracht worden met ziektes, zoals gekkekoeienziekte. Lees verder

Micro-RNA’s lijken rol te spelen bij geheugenvorming

Micro-RNA

Micro-RNA’s sturen de activiteit van genen

Het lijkt geen wilde gok om te voorspellen dat de werking van onze hersens wetenschappers nog tientallen jaren voor raadsels zal stellen. We willen dat orgaan maar al te graag voorstellen als computer, maar ik denk dat dat een wel erg armoedige vergelijking is. Vraag: hoe werkt het geheugen? Antwoord: tja, dat heeft iets met verbindingen tussen hersencellen te maken. Reactie: o. Onderzoekers van het Scrips-instituut in Florida (VS) denken nu dat kleine RNA-moleculen, niet onlogisch micro-RNA genoemd, een rol spelen bij het vastleggen van herinneringen. Sommige micro-RNA’s vergroten het geheugen, andere doen daar juist afbreuk aan; ten minste, dat is zo bij fruitvliegjes zo. Tja. Lees verder

Zweden maken ‘echte’ elektronische neuron

Signaaloverdracht

A – presynaptisch neuron, /B – postsynaptisch neuron
1 – mitochondrion 2 – blaasje vol met neurotransmitter 3 – autoreceptor 4 – synaptische spleet 5 – neurotransmitterreceptor 6 – calciumkanaal 7 – blaasje staat neurotransmitter af 8 – neurotransmitter heropnamepomp

Onderzoekers van het Karolinska-instituut hebben met behulp van organische bioelektronica een neuron nagemaakt die in staat is met echte neuronen te communiceren. Het idee van de onderzoekers is dat deze elektronische zenuwcellen iets kunnen betekenen bij de bestrijding van hersenziektes en/of het verhelpen van beschadigingen van het zenuwstelsel zoals een ruggenmerglaesieLees verder

Hersenstromen verraden woorden

Hersenstromen en woorden

Met behulp van elektrocorticografie werd de activiteit in de hersenschors geregistreerd (blauw/geel) en gebruikt om de gesproken woorden te herkennen (afb: CSL/KIT)

Spraak is een vaardigheid die zijn zenuwcentrum heeft in de grote hersenen of eigenlijk de hersenschors. Spraakprocessen verraden zich door hersenstromen, die, door meting met elektroden, vallen te registreren. Het schijnt het Karlsruher instituut voor technologie (KIT) en van het Wadsworth-centrum (VS) gelukt te zijn  daar geluiden, woorden en zelfs hele zinnen uit te destilleren met behulp van een computer. Lees verder

Mri ‘ziet’ diepe hersendelen met grote precisie

Thalamus

De x-vormige dentatorubrothalamische baan is een ‘route’ van zenuwvezels in de thalamus die onderzoekers stimuleren met de diepe hersenbehandeling. om tremors (onbeheersbare trillingen) tegen te gaan (foto: Duke-universiteit)

Onderzoekers van het universitair medisch centrum van de Amerikaanse Duke-universiteit hebben met behulp van kernmagnetische-resonantiebeeld-techniek (mri) een ruimtelijk beeld van (dode) menselijke hersens gemaakt, met een nog ongeëvenaarde precisie (1000 x scherper dan met ‘gewone’ mri). Dit onderzoek moet de diepe hersenstimulering ter behandeling van tremors maar ook van de ziekte van Parkinson in betere banen leiden, is het idee.
Lees verder

Verloren herinneringen zijn niet weg

Een angstig muisje

Een angstig muisje

Verloren herinneringen blijken wel degelijk nog steeds opgeslagen te zijn in de hersens. We kunnen alleen, door wat voor een oorzaak ook, het ‘deurtje’ niet meer open krijgen. Die herinneringen laten zich ook weer kunstmatig activeren, zo bleek onderzoekers van het Japanse RIKEN-instituut, bij muizen althans.

Lees verder

Een simpel molecuul lijkt stamcellen tot leven te wekken

Het eiwit TGF-β1 (rood) komt nauwelijks voor in jong weefsel

Het eiwit TGF-β1 (rood) komt nauwelijks voor in jong weefsel

In het leven moet je ten minste een ding wantrouwen: de suggestie dat dingen simpel zijn. Dan hebben we het over het ingewikkelde systeem dat leven heet. Een gen voor een ziekte, een eiwit voor oplossing. Meestal blijken de zaken ingewikkelder in elkaar te steken, maar we mogen het natuurlijk wel proberen. In dit geval gaat het om een nieuw ‘levenselixer’ dat ons jeugdig zou houden en bovendien nog in de strijd tegen kanker te gebruiken is ook. Dat bereik je door het eiwit TGF-β1  te blokkeren, dat op zijn beurt weer de activiteit van stamcellen blokkeert. Dat middel, aangeduid met Alk5i, wordt beproefd als (weer een nieuw) kankermedicijn, maar zou ook ons systeem jong kunnen houden, denken de Californische onderzoekers.  Lees verder

Elektrische hersenstimulering werkt averechts

Gestimuleerde hersencellen

Wat gebeurt er met je hersencellen als je die elektrisch ‘stimuleert’?

Ik geloofde het niet, maar waarom ook niet? Mensen boren ook gaatjes in hun hoofd om een helderder kijk op de wereld te krijgen. Waarom zouden ze niet wat laagspanning op hun hersens zetten met de illusie daarmee slimmer te worden? En een illusie is het, die directe elektrische stimulering door de hersenpan, zo constateerden onderzoekers. Erger nog: die elektrische stimulering werkt averechts. Het laatste woord is hier echter nog niet over gezegd, waarschuwen de onderzoekers. Lees verder

Weer ‘verborgen’ (mogelijk) Alzheimer-medicijn ontdekt

tau-knopen

In aangetaste zenuwcellen ontstaan tau-knopen of -tangles (de blauwige ‘pluisjes’) (afb: Wiki Commons)

Edaravone is een medicijn dat in Azië wordt gebruikt ter behandeling van herseninfarcten. Onderzoekers uit Australië en China hebben door proeven bij muizen ontdekt dat dat medicijn mogelijk heilzaam zou kunnen zijn om bij de ziekte van Alzheimer. Het zou de achteruitgang van de hersenfuncties kunnen vertragen of misschien zelfs wel stoppen. Lees verder

Vet slecht voor het brein

Vet spekHet schijnt dat een te vet dieet niet alleen slecht is voor hart- en bloedvaten en voor je algehele lichamelijke conditie, maar ook voor je brein, zo hebben onderzoekers van de universiteit van Louisiana (VS) rond Annadora Bruce-Keller aannemelijk gemaakt. Ze suggereren ook dat verandering van de darmflora, door dieet of behandeling, een positief effect zou kunnen hebben op de neurologische afwijkingen. Dat zou weer een bewijs zijn dat darmflora invloed heeft op de hersens.
Lees verder