Categorie archieven: hersens

Sommige hersencellen kunnen van rol veranderen

Geplaatst op door
Beantwoorden
Snelvurende mandcellen

Snelvurende mandcellen in muizenhersentjes (afb: Nathalie Dehorter)

Het menselijk brein wordt vaak het ingewikkeldste systeem genoemd dat er bestaat, maar het blijkt nog ingewikkelder te zijn dan gedacht. De geleerden zijn het er nog altijd niet over eens hoeveel verschillende typen hersencellen ons brein huisvest. Sommigen denken dat er honderden verschillende hersencellen zijn, anderen denken aan meer dan duizend en nu blijken bepaalde hersencellen, aangeduid met mandcellen, ook nog eens van rol te kunnen wisselen. Het leven is niet eenvoudig… Lees verder →

Er lijken drie ziektes van Alzheimer te zijn

Geplaatst op door
Beantwoorden
Alzheimer-hersens

Een opname van een door Alzheimer aangetast brein

Volgens onderzoekers van de universiteit van Californië in Los Angeles is de ziekte van Alzheimer niet een ziekte, maar een verzameling van drie onderscheidbare ziektes, waarvan een type,  het corticale (betrekking hebbend op de cortex oftewel hersenschors), een fundamenteel andere ziekte is dan de twee andere vormen. De vinding zou van invloed kunnen zijn op het, omvangrijke, onderzoek naar mechanismes van de ziekte(s) en de remedies. Lees verder →

Geheim van ‘poortwachter’ kernmembraan deels opgelost

Geplaatst op door
Beantwoorden
kernporiecomplex, de poortwachter van de celkern

De binnenring van het kernporiecomplex (NPC) zoals die is voorgesteld door de Caltech-groep. CNC staat voor kanaalnucleoporinecomplex. CNT is de barrière die onwelkome gasten buitenslsuit.

Het DNA in de celkern wordt goed bewaakt. Om die kern zit een stevig dubbelmembraan en bepaalt een ‘poortwachter’ wie of beter wat de kern in of uit mag via die membraanporiën. Die poortwachter wordt kernporiecomplex (NPC in Engelse afko) genoemd, een eiwitcomplex dat in het kernmembraan ‘zetelt’. Onderzoekers van het technologisch instituut  van Californië (Caltech) hebben nu een deel van het mysterie van de poortwachter opgelost door de structuur van het centrale deel van NPC te bepalen. Daarmee kan een verklaring gezocht worden hoe de poortwachter het flikt de juiste moleculen in en uit de kern te laten gaan. Miskleunen van de poortwachter kunnen leiden tot allerlei ziektes, zoals agressieve vormen van bloedkanker (leukemie). Lees verder →

Verstopte celkernporiën mogelijk oorzaak hersenziektes

Geplaatst op door
Beantwoorden
kernmembraan zenuwcel fruitvliegje met ALS

Het kernmembraan van een normale hersencel van een fruitvliegje (links) en van een fruitvliegje met ALS. Duidelijk zijn de samenklonteringen van porie-eiwitten te zien. De groene stip is een opeenhoping van een andere eiwit: poly(GP), een belangrijk kenmerk van de ziekte (foto: Yubing Lu van de universiteit van Massachusetts)

NRC-journalist Pieter Steinz heeft amyotrofe laterale sclerose net als zijn veel beroemdere ziektegenoot Stephen Hawking, die alleen nog maar met de wereld kan praten via oogbewegingen en de computer. Die zenuwziekte verwoest motorneuronen in hersens en ruggenmerg, maar hoe dat gebeurt is tot nu toe een mysterie. Recent onderzoek lijkt nu enig zicht te geven over het mechanisme van de ziekte, waar in Nederland zo’n 1000 mensen lijden. Het lijkt er op dat de poriën in het membraan rond de celkern verstopt raken, waardoor belangrijke moleculen dat niet meer kunnen passeren en er in de cel een dodelijke verkeersopstopping plaatsvindt.  Lees verder →

Actieve hersencellen produceren beschermeiwit

Geplaatst op door
Beantwoorden
Vakgroep Hilmar Bading (univ. v.Heidelberg)

Drie van de vier onderzoekers. Van links naar rechts: Bettina Buchthal, David Lau en Hilmar Bading (afb: univ.van Heidelberg

Onderzoekers van de universiteit van Heidelberg onder aanvoering van Hilmar Bading hebben uitgevogeld dat actieve hersencellen een eiwit produceren dat ze beschermt tegen de celdood. Bading: “Dat hersenactiviteit een beschermende werking heeft was reeds bekend, maar nu hebben we het mechanisme ontdekt en het bewuste eiwit gevonden dat daar zorgt voor draagt.” Lees verder →

Is een robot te sturen door bacteriehersens?

Geplaatst op door
Beantwoorden
E. coli-bacterie

Een E. coli

Het is een grappig idee: een robot die gestuurd zijn worden door bacteriehersens. Onderzoekers van Virginia Tech in de VS hebben er wat aan zitten rekenen en denken dat het mogelijk is het gedrag van een robot te laten bepalen door bacteriën. Een grappig idee, maar zou het ook nuttig kunnen zijn?
Lees verder →

Speelt calcium een rol bij vastleggen herinneringen?

Geplaatst op door
Beantwoorden
Stekels op dendrieten (gemmula)

Stekels (gemmula) op de uitlopers van zenuwcellen en zouden een belangrijke rol kunnen spelen bij het vastleggen van herinneringen

Er wordt veel gespeculeerd over de manier waarop hersens herinneringen vastleggen, maar eigenlijk weten we dat nog helemaal niet. Er wordt iets gemompeld over netwerkjes, maar dat is toch vooral een veronderstelling. Nu hebben onderzoekers van de Charité-universiteit in Berlijn (D) een mechanisme ontdekt, dat mogelijk een rol speelt bij dat proces. Ze ontdekten dat elektrische signalen gebruikt worden om een receptor in de zenuwcel te activeren, waardoor het gedrag van calcium-ionen in bepaalde delen van de zenuwcellen, met name de ‘stekels’ op de dendrieten (uitlopers), langdurig verandert. Mogelijk, dus.
Lees verder →

Bestrijder plaques helpt bij verschillende hersenziektes

Geplaatst op door
Beantwoorden
Eiwitplaques

Misvormde eiwitten vormen bij diverse hersenziektes plaques met een specifieke kink (afb: NeuroPhage Pharmaceuticals)

Een virus dat in het riool werd gevonden produceert een stof die eiwitklonteringen in hersens aanvat, zoals die voorkomen in de ziekte van Alzheimer, van Parkinson en van Creutzfeldt-Jakob. Bij muizen werden de met die ziektes geassocieerde plaques afgebroken, waardoor het geheugen en de cognitieve vaardigheden, duur woord voor een muisje, verbeterden. Op basis van veelbelovende proeven bij ratten en apen wil de ontwikkelaar, het bedrijf NeuroPhage Pharmaceuticals, beginnen met klinische proeven, wellicht al volgend jaar. Lees verder →

Blokkeren eiwit herstelt geheugen (bij muizen)

Geplaatst op door
Beantwoorden

HersendoorsneeAls mensen ouder worden dan stijgt de hoeveelheid beta2-microglobuline (B2M) in het bloed en het hersenvocht. Dat eiwit verstoort het herstel van hersencellen. Onderzoekers zijn erachter gekomen dat B2M een slechte invloed heeft op de geheugenfunctie (van muizen). Er wordt al gewerkt aan een manier om B2M op te ruimen, zodat gekeken kan worden of dat ook zo bij mensen werkt. Lees verder →

Prioneiwitten verantwoordelijk voor lange geheugen (?)

Geplaatst op door
Beantwoorden

Hoe de hersens werken is nog steeds een heel groot raadsel. Er wordt wel een slag naar geslagen, maar ik denk dat we nog niet in de buurt van het echte ‘ding’ zijn. Wellicht heeft Eric Kandel en zijn medeonderzoekers van de Newyorkse Columbia-universiteit weer een stukje van die immense hersenpuzzel gevonden. Ze zouden hebben ontdekt dat het langer geheugen wordt onderhouden door prionachtige eiwitten. Prionen zijn stoffen die vooral in verband gebracht worden met ziektes, zoals gekkekoeienziekte. Lees verder →