De synthese van PHT (afb: wikipedia)
Eigenlijk was het gewoon een stommiteit van Jeanette (Jamie) Garcia daar in de labs van IBM. Ze wilde een proef opzetten met drie ingrediënten en vergat er een. Het resultaat: een harde en sterke massa, die de trekken had van een thermoharder, maar zich, anders dan thermoharders, goed laat kringlopen. Er is zelfs een elastische variant mogelijk die zelfherstellende eigenschappen lijkt te hebben. Lees verder
Het gat wordt gerepareerd door menging van twee vloeistoffen (rood en blauw) ui twee ‘bloedbanen’
Het komt me eerlijk gezegd heel bekend voor, die zelfherstellende kunststof en inderdaad: op Kennislink.nl staat zo’n verhaal. In 2001 zou Scott White van de universiteit van Illinois al zoiets hebben gefabriekt. Het bijzondere aan deze vinding zou zijn dat het herstelvermogen een nabootsing is van biologische processen. Het oude zelfherstellende materiaal van Scott White zou geen haarscheurtjes repareren en nu komt de onderzoeker met iets beters. Lees verder
De perovskitische zonnecellen vormen de grote hoop van de ‘zonaanbidders’ dat die dingen (de zonnecellen, dus) nu eindelijk eens doorbreken met (beloofde) rendementen tot wel 50%. Perovskiet was de nieuwste openbaring op dit terrein. Een probleem is echter dat het beloftevolle loodperovskiet nogal giftig is. Tinperovskiet (tin in plaats van lood) zou een schoner alternatief zijn, maar dat levert zonnecellen op met een armzalig rendement van 6%. Onderzoekers putten hoop uit de gedachte dat loodperovskiet ook zo bescheiden begonnen is. Lees verder
Met een speciale druktechniek printten Australische onderzoekers de afko-naam van hun universiteit met ionische vloeistoffen op een gouden oppervlak (foto: UNSW)
Labchips zijn handige dinkskes. Je kunt er op microschaal reacties in laten verlopen zonder al dat gedoe met glaswerk en bunzenbranders waar ouderwetse scheikundigen aan waren overgeleverd. Volmaakt zijn ze niet, vooral ook door hun kleinheid. Zo is verdamping van de oplosmiddelen een probleem en ook verstopping kan nog wel eens roet in het eten gooien. Onderzoekers van de universiteit van New South Wales hebben een nieuw type labchip ontwikkeld met weinig vluchtige ionische vloeistoffen en een verguld oppervlak, die geen last van verdamping zou hebben en voor heel wat meetdoeleinden zouden zijn te gebruiken. Lees verder
Hij sprekende kloon van mezelf
Je kunt met de 3d-printer van alles en nog wat maken. Revolvers, maar ook hele huizen komen er uit de 3d-drukker. De maakindustrie zal op haar (zijn?) grondvesten schudden, schat ik. Binnenkort of misschien nu al krijgt de term ‘internet-der-dingen’ (webcommunicatie tussen apparaten) een heel aparte betekenis. We bestellen dan niet langer iets bij een winkel of fabrikant, maar halen alleen het maakscript op en fabriceren het dinkske zelf thuis. Er is al een prachtig systeempje waarmee je jezelf kunt ‘klonen’. In het gips, weliswaar, maar hij lijkt sprekend.
Bron: Der Spiegel (foto: Der Spiegel)
Het plaatje toont de karakteristieke spintextuur (pijltjes) in een topologische isolator (onder) en hoe dat is in circulair gepolariseerd licht of erdoor gemanipuleerd (midden).
Zogeheten topologische isolatoren, materialen die maar deels isolerend zijn, worden heel belangrijk geacht voor de ontwikkeling van elektronische componenten. Onderzoekers van het Helmholtz-centrum in Berlijn hebben ontdekt hoe je met licht de eigenschappen van de elektronen in deze materialen kunt veranderen. Interessant voor toepassingen om licht in elektrische stroom om te zetten of vice versa zoals in de spintronica. Lees verder
Een kunstenaarsimpressie van een E.coli met gouden curlivezels (afb: Yan Liang)
Je fröbelt wat met materialen en beestjes en dat knutselwerk levert je misschien iets op. Daar lijkt het een beetje op wat de mannen en vrouwen van het befaamde MIT in het Amerikaanse Cambridge hebben gedaan. Bacteriën met gouddraden, bijvoorbeeld of biofilms als elektronische circuits. “Ons idee is om levende en niet leven systemen samen te brengen”, zegt MIT-onderzoeker Timothy Lu. “Dat is een interessante manier om over materialen na te denken, heel verschillend van wat mensen nu doen.” Het slachtoffer is de E. coli. Misschien helpen die beestjes zelfassemblerende systemen in elkaar te zetten. Lees verder
Bisfenol A (BPA) is een chemische verbinding die in grote hoeveelheden wordt gebruikt (voornamelijk voor de productie van kunststoffen), maar toxicologisch en ecologisch, om het zacht te zeggen, niet helemaal onverdacht is. Kaleigh Reno van de universiteit van Delaware vertelde het voorjaarscongres van de Amerikaanse vereniging van scheikundigen ACS een groener alternatief voor bisfenol A ontwikkeld te hebben, dat gebaseerd op het houtbestanddeel lignine, maar dat niet de ongewenste hormonale werking van bisfenol A zou hebben. Het alternatief zou met een jaar of vijf op de markt kunnen zijn. Lees verder
Het ‘nieuwe’ kwasikristal
Ooit heb ik op een zolderver-dieping van een gebouw van de Duitse normorga-nisatie TÜV in het toen nog verdeelde Berlijn een praatje van een wat vreemde man (naam helaas vergeten) gehoord, die beweerde dat kristallen eigenlijk niet bestaan. “Flauwekul”, zei een collega-journalist van de NRC tegen me, maar ik vond het wel wat hebben, dat tegen de grote stroom op roeien. Gaandeweg lijkt de man stukje bij beetje een deel van gelijk te krijgen. Lang niet alle stoffen rangschikken zich in de vaste toestand in de regelmatige kristalvorm. De bekendste voorbeelden daarvan zijn natuurlijk de glazen (het glas), die eigenlijk beschouwd worden als ‘vaste vloeistoffen’. Glas vloeit ook echt. Dan heb je nog de kwasikristallen, die wel kristallijn zijn maar niet regelmatig. Bij de universiteit van Notre Dame (VS) hebben onderzoekers per ongeluk zo’n nepkristal gemaakt: een tweedimensionaal nepkristal bestaand uit zelforganiserende of eigenlijk zelfassemblerende) organische moleculen. Lees verder
Een plak met tientallen ontvangerchips met grafeentransistoren (foto: IBM)
Grafeen is het wondermateri-aal dat op zoek lijkt naar een toepassing. Of beter: er worden vele toepassingen voorgesteld, maar de praktijk moet nog maar bewijzen of die maakbaar zijn en dan hebben we het niet in de laatste plaats over het maken van grafeen (wat nog geen sinecure is). Ergens in de labs van de voormalige toptech nummer 1 IBM in Yorkdown Heights (New York) werden via radiosignalen drie letters verstuurd (je mag raden welke). Het bijzondere aan deze ‘uitzending’ is dat die werden ontvangen door een grafeenradiochip. Lees verder