Tovermantel
Heel nieuw is het, dacht ik, niet, de toverdoek die voorwerpen onzichtbaar maakt. Nu zou het nog om heel kleine voorwerpen gaan, maar uiteindelijk zou het mogelijk mensen onzichtbaar te maken, als die zich tenminste doodstil kunnen houden. Lees verder
Een gyroïde oppervlak
In 1929 voorzag de Duitse natuurkundige Hermann Weyl het bestaan van massaloze ‘deeltjes’, inmiddels Weyl-punten genoemd. Voor het eerst zou nu het bestaan van die ‘deeltjes’ zijn bewezen. De ontdekking zou kunnen leiden tot de ontwikkeling van hoogvermogenlasers die slechts een frekwentie produceren en andere optische systemen, stellen de onderzoekers van het MIT in Cambridge (VS) en van de Zhejiang-universiteit in Hangzhou (China). Overigens blijkt ook een andere groep natuurkundigen van, onder meer, de Princeton-universiteit, het bestaan van het lang gezochte ‘deeltje’ te hebben aangetoond. Lees verder
Met laserlicht en koude atomen zijn onderzoekers er bijna in geslaagd een antiferromagnetische patroon van elektronen in een supergeleider te simuleren (afb: Nature)
Supergeleiding, het fenomeen waarbij de elektrische weerstand in de geleider nul is, is mooi maar vreselijk kwellend. Ooit begonnen in de koude krochten van Leiden bij zo’n paar graden boven het absolute nulpunt, kreeg supergeleiding een geweldige tik mee toen in de jaren 80 door IBM-onderzoekers Georg Bednorz en Alex Müller de hogetemperatuursupergeleiders werden ontdekt met 35 K tien graden hoger dan de eerder ontdekte supergeleider. Die hoge temperaturen zijn nu altijd nog maar een graad of 140 onder nul ( zo’n 135 K), maar het idee vatte post dat er op een dag materialen zouden zijn die supergeleiding bij kamertemperatuur vertonen. Groot obstakel is dat het hoe en waardoor van supergeleiding onbekend is. Het lijkt er nu op dat onderzoekers van, onder meer, de Rice-universiteit in Houston (VS) een tipje van die sluier hebben opgelicht door met koude atomen en laserlicht, een optische roostersimulatie, een magneetpatroon te creëren zoals dat in supergeleiders wordt waargenomen. Lees verder
De wormgaten waardoor je in de tijd zou kunnen reizen (afb: Phyisics World)
Australische natuurkundigen zeggen dat ze met behulp van standaard optische technieken een reis in de tijd van fotonen hebben gesimuleerd. Hun werk zou, denken de onderzoekers, kunnen bijdragen ‘vereniging’ van de kwantummechanica en de zwaartekracht. Critici stellen dat ze niet bewezen hebben dat tijdreizen mogelijk is. Toe maar. Lees verder
In de jaren ’80 maakte de kritische temperatuur waar beneden supergeleiding heerst een ‘sprong’ tot boven het kookpunt van stikstof (80 K).
Het blijft een beetje martelen met de supergeleiding. Er zijn hogetemperatuursupergeleiders, maar dan praten we wel over een temperatuur rond het kookpunt van stikstof (-196 °C = 77 K) en wat hoger. Onlangs werd supergeleiding bij veel hogere temperatuur gemeld, maar dat fenomeen deed zich slechts een onwaarschijnlijk korte periode voor. Nu melden onderzoekers van het Duitse Max Planck-instituut voor chemie in Mainz dat ze een stof hebben gevonden die supergeleidend is bij -83°C (190 K). Minpuntje is dat daarbij wel een superdruk van 1,8 miljoen bar voor nodig is (iets minder dan 1,8 miljoen maal de atmosferische druk). Lees verder
YBCO op atoomniveau
Sedert in de jaren 80 de bovengrens voor supergeleiding boven het kookpunt van stikstof (-196 °C) kwam te liggen met de ontdekking van de hogetemperatuursupergeleiders door Alex Bednorz en Georg Müller, was de hoop gesteld ooit nog eens materialen te vinden die bij kamertemperatuur supergeleidend zijn. Dat is nog steeds niet gebeurd, maar recent onderzoek geeft enige hoop dat het speurwerk naar die kamertemperatuursupergeleiding niet helemaal ijdel is. In 2013 lieten de, in hoofdzaak, Duitse en Franse onderzoekers zien dat YBa2Cu3O6,5(‘afgekort’ tot YBCO) supergeleiding bij kamertemperatuur vertoont. Nu presenteren ze een idee over hoe dat allemaal in zijn werk zou kunnen gaan. Lees verder
Simulatie van het hypothetische verval van een higgsdeeltje.
Het principe van de diamantsensor is ontwikkeld bij het MIT in Cambridge (VS). Rood is het stikstofatoom in het koolstofrooster van een diamant, met daarnaast een ‘gat’ in het rooster. (foto: MIT)
Kernmagne-tische resonantie (in de medische toepassing bekend onder de afkorting MRI) heeft zich ontwikkeld tot veel toegepaste beeldtechniek. Probleem met MRI was altijd het, in vergelijking met röntgentech-nieken, relatief lage oplossende vermogen (tienden van millimeters). Onderzoekers van de technische hogeschool in het Zwitserse Zürich (ETHZ) en van de universiteit van Leipzig (Polen) hebben die resolutie sterk verbeterd. Ze bleken in staat een enkel waterstofkern te detecteren. Overigens is het niet de bedoeling met deze nano-MRI-techniek om ook plaatjes te maken van hele menselijke lichamen. Een enkel molecuul is al mooi genoeg. Lees verder
Vlnr: Isamu Akasaki, 85, Hiroshi Amano, 54, en Shuji Nakamura, 60
Drie Japanse onderzoekers hebben vandaag te horen gekregen dat ze de Nobelprijs voor natuurkunde hebben gewonnen met hun bijdrage aan de ontwikkeling van blauwe lichtdiodes (leds). Isamu Akasaki, Hiroshi Amano en de tot Amerikaan genaturaliseerde Shuji Nakamura zorgden met de ontwikkeling van de blauwe led dat deze relatief energiezuinige technologie ook gebruikt kon worden voor verlichting. Rode en groene leds waren er al lang.
Lees verder
Het is een truc met vier lenzen en dan lijkt het alsof je dwars door, bijvoorbeeld, je hand de achtergrond kunt zien en nog wel vanuit elke hoek. Je moet dan wel door die lenzen blijven kijken. Die breken het licht, waardoor dat om het storende voorwerp (in ons voorbeeld de hand) wordt heen geleid. Het is dus geen mantel van Harry Potter. De universiteit van Rochester, waar ze met de opzet experimenteerden, geeft ook een handleiding voor het zelf maken van zo’n onzichtbaarheidsopstelling. Het enige wat je daarvoor nodig hebt zijn vier lenzen met, twee aan twee, verschillende brandpuntsafstanden.
Bron: De Morgen